Bakan Memişoğlu, 1-7 Aralık Acil Sağlık Hizmetleri Haftası dolayısıyla düzenlenen “Otomatik Eksternal Defibrilatör (OED) Yaygınlaştırılması Programı”nda konuşma yaptı.
Türkiye’nin çeşitli zorluklarda, afetlerden salgınlara kadar hızlı bir şekilde müdahalede bulunabilen ülkelerden biri olduğunu vurgulayan Memişoğlu, sağlık alanında artık dünya tarafından örnek alınan bir konumda olduğumuzu belirtti.
Bu güçlü altyapının üzerinde yeni bir teknolojik atılım gerçekleştirdiklerini ifade eden Memişoğlu, “Acil durumlarda saniyelerin ne kadar önemli olduğu kritik anlar için ASELSAN iş birliği ve yerel mühendislik ile geliştirilen Otomatik Şok Cihazı (OED) projemizi hayata geçiriyoruz. Bu, Türkiye’nin sağlık vizyonu açısından tarihi bir dönüm noktasıdır.” dedi.
Sağlıkta son çeyrek yüzyılda yaşanan değişimin bugün dijitalleşme ve yerli üretimle pekiştiğini belirten Bakan Memişoğlu, Sağlıklı Türkiye Yüzyılı vizyonunun, verilerin bilgiye dönüşümünü sağlayan bir yaklaşımı temsil ettiğini ifade etti.
“CİHAZ, RİTMİ ANALİZ EDER ŞOK GEREKİP GEREKMEDİĞİNE KARAR VERİR”
Memişoğlu, “Otomatik şok cihazları, kalp durması gibi müdahalelerin büyük önem taşıdığı anlarda, ambulans ekibi ulaşana kadar vatandaşlarımızın hayatta kalmasına olanak tanıyacak bir yaşam köprüsüdür. ASELSAN tarafından üretilen bu yerli cihazlar, kullanıcı dostu arayüzü, Türkçe sesli komut sistemi ve yönlendiren akıllı teknolojisi ile vatandaşlarımızı o anın kahramanı yapacak yetkinliğe sahiptir. Cihaz, ritmi analiz eder ve şok gerekip gerekmediğine karar verir.” diye konuştu.
Bakan Memişoğlu, OED yönetmeliği ile 2026–2028 yıllarını kapsayan stratejik plan dahilinde, havaalanları, alışveriş merkezleri ve insan yoğunluğunun fazla olduğu diğer alanlarda bu cihazların sayısını kademeli olarak artıracaklarını açıkladı. “Nasıl ki ambulanslarımız trafikte milletimizle güç birliği yapıyorsa, bu uygulama acil sağlık zincirinin ilk halkasını güçlendiriyor. Her bir vatandaşımıza ‘Kalp durduğunda siz durmayın’ mesajını iletiyoruz. Bu, aynı zamanda bir toplumsal dayanışma çağrısıdır. Amacımız, vatandaşlarımızın ilk yardım bilincini artırarak, her bireyi potansiyel bir hayat kurtarıcı haline getirmektir. Herkesi hayat kurtarmaya hazır bir sağlık ordusu gönüllüsü olmaya davet ediyorum. ‘İlk yardım hayat kurtarır’ anlayışını toplumumuzun ortak bir refleksi haline getirmeliyiz.” şeklinde konuştu.
“GÖKBEY, TÜRKİYE’NİN TEKNOLOJİK BAĞIMSIZLIĞINI VE ÖZGÜVENİNİ DE GÖKLERE TAŞIYACAK”
Memişoğlu, Türkiye’nin sağlık sisteminin yalnızca kendi vatandaşlarına değil, ihtiyaç duyan tüm bireylere ulaşabilme kapasitesine sahip olduğunu dile getirerek, acil durumlarda hızlı şekilde harekete geçen yapının Türkiye’nin bu alandaki yeterliliğini gözler önüne serdi.
Acil durumlarda etkili bir şekilde organize olabilen yapının Türkiye’nin gücünü gösterdiğine dikkat çeken Memişoğlu, şöyle devam etti:
“Gazze’de yaşanan insanlık dramında, dünya yaşananları bir izleyici gibi takip ederken, Türkiye Sayın Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde tarihi bir duruş sergilemiştir. Yaralıların ve kanser hastası çocukların ülkemize tahliyesi, Orta Doğu’nun en büyük medikal insani operasyonlarından biri olarak kayıtlara geçmiştir. Geçtiğimiz hafta düzenlenen TÜSEB Aziz Sancar Bilim, Hizmet ve Teşvik Ödülleri vesilesiyle, Dünya Sağlık Örgütü tarafından Sayın Cumhurbaşkanımıza takdim edilen ‘Gazze’den Tıbbi Tahliyelerde Örnek İnsanlık ve Liderlik’ ödülü bu duyarlılığımızın uluslararası alanda onaylandığını gösteriyor.”
Memişoğlu, yerli ve milli adımların sadece tıbbi cihazlarla sınırlı kalmadığını ifade ederek, “Göklerdeki geleceğimiz olan yerli helikopterimiz GÖKBEY, 2026 yılında ambulans helikopter filomuza katılarak sağlık hizmeti sunmaya başlayacak. GÖKBEY, havalandığında yalnızca hasta taşımakla kalmayacak, Türkiye’nin teknolojik bağımsızlığını ve öz güvenini göklere yükseltecek.” dedi.
Son 20 yıl içerisinde acil sağlık hizmetlerinde global bir başarının elde edildiğini vurgulayan Memişoğlu, “480 olan istasyon sayımız 3 bin 500’ü aşmış durumda. Ambulans filomuzu 40 kat büyüterek 6 bin 300’ün üzerine çıkardık. 2025’in ilk 10 ayında 6 milyon vatandaşımıza ulaştık. Ekiplerimiz helikopter ve uçak ambulanslarımızla 5 bin 500’den fazla hastaya müdahale etti.” şeklinde bilgi verdi.
“BU CİHAZLAR ASLA ZARAR VERMEZ”
Cumhurbaşkanlığı Sağlık ve Gıda Politikaları Kurulu Başkanvekili Prof. Dr. Serkan Topaloğlu, OED cihazlarının yalnızca bir proje olmadığını, sağlık sisteminin yaşam kurtarma kapasitesini güçlendirme iradesinin bir göstergesi olduğunu vurgulayarak, ani kalp durması ve ölümcül ritim bozukluklarının kritik zaman dilimlerinde hayati tehdit oluşturduğunu belirtti.
Topaloğlu, “Bu vakaların büyük bir kısmı hastanelerde günlük hayatta gerçekleşiyor. Bu nedenle, 112 ekipleri olay yerine ulaşana kadar vatandaşlarımızın yapacağı ilk müdahaleler büyük önem taşıyor. Bilimsel veriler net; müdahale edilmeden geçen her dakika, hayatta kalma şansını yüzde 10-15 oranında azaltıyor. Erken müdahale ve şok uygulaması, hayatta kalma ihtimalini artırıyor.” şeklinde konuştu.
Prof. Dr. Serkan Topaloğlu, OED’lerin gelişmiş ülkelerde kamusal yaşamın doğal bir parçası olduğunu belirterek, “Taşınabilir yapısı, kullanıcı dostu tasarımı ve sesli yönlendirmeleri sayesinde yalnızca sağlık uzmanlarının değil, eğitimi tamamlamış her vatandaşımızın güvenle kullanabileceği bir teknoloji. Bu cihazlar asla zarara neden olmaz. Hastada şok verilmesi gereken bir durum yoksa cihaz devreye girmez. Bu güvenli tasarım, OED’nin en önemli avantajıdır. Bu sayede kısa ve basit bir eğitim ile herkes tarafından kullanılabilir. Bunu Heimlich manevrasına benzetiyorum. Etkili ve güvenli olmasına rağmen son yıllarda pek uygulanmıyordu. Ancak toplum, doğru bir ‘Heimlich’ manevrasının bir hayat kurtardığını gördüğünde bu yöntem benimsendi. OED, aynı mantıkla doğru anda doğru müdahale imkanı sunan güvenilir bir teknolojidir.” ifadelerini kullandı.
“ACİL MÜDAHALENİN BAŞARISI TOPLUMUN HAZIRLIK DÜZEYİYLE YAKINDAN İLGİLİ”
Sağlığın Geliştirilmesi Genel Müdürü Muhammed Atak, acil müdahale başarısının toplumun bilgi seviyesi ve hazırlık düzeyi ile ilişkili olduğunu vurgulayarak, “Sağlıklı Türkiye Yüzyılı vizyonu doğrultusunda toplumsal farkındalığı artıran iletişim çalışmaları kararlılıkla sürdürülmektedir.” dedi.
Acil Sağlık Hizmetleri Genel Müdürü Eray Çınar, hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinin hayat kurtarma zincirinin en kritik halkasını oluşturduğunu belirtti. Çınar, “OED cihazlarının halka açık alanlarda yaygınlaştırılması, ani kalp durmaları durumunda hayatta kalma oranlarını artırmaktadır. Kalp durmasının yaşandığı ilk dakikalarda yapılan hızlı defibrilasyon, yaşam şansını artırırken, ambulans ekiplerinin olay yerine ulaşmasına kadar halkın müdahale edebilmesi için gereklidir. Vatandaşlarımızın bilinçlendirilmesi ve temel yaşam desteği becerilerinin yaygınlaştırılması büyük önem arz etmektedir.” dedi.
Konuşmaların ardından Sağlık Bakanı Memişoğlu ve Prof. Dr. Serkan Topaloğlu, ASELSAN iş birliği ile geliştirilen yerli OED projesini tanıttı.
Bakan Memişoğlu, ASELSAN mühendisleri tarafından geliştirilen cihazın yazılım ve takip süreci hakkında bilgi aldı.
