Malatya İnönü Üniversitesi’nde mangan cevherinin elektrikli araçların lityum iyon bataryalarında ve pil üretiminde kullanılması amacıyla önemli bir çalışma yürütülüyor.
İnönü Üniversitesi’nin liderliğini üstlendiği proje, Fırat ve Boğaziçi üniversitelerindeki araştırmacılar tarafından TÜBİTAK destekli olarak hazırlanan bir çalışma ile hayata geçirildi. Bu proje kapsamında, mangan madeninden elde edilen mangan oksitin, lityum iyon bataryaların performansını ve dayanıklılığını artırmak için gerçekleştirilen deneylerin olumlu sonuçlar verdiği gözlemlendi.
Projenin yürütücüsü, İnönü Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Emine Altın, AA muhabirine verdiği bilgilerde, son on yıldır batarya teknolojileri üzerine çeşitli araştırmalar gerçekleştirdiklerini belirtti.
Altın, 6 ay süren ve TÜBİTAK 1001 projesi kapsamında Adıyaman’ın Gölbaşı ilçesinden temin edilen mangan cevherinden elde edilen mangan oksitin lityum iyon bataryalarda kullanılmasının öngörüldüğünü ifade etti.
Lityum bataryaların, elektrikli araçlardan elektronik cihazlara kadar pek çok alanda yaygın şekilde kullanıldığını vurgulayan Altın, bu alandaki yerli kaynakların ülke ekonomisi açısından büyük bir önem taşıdığını dile getirdi.
Bilimsel projenin içeriğinde, lityum iyon bataryaların çekirdek yapısını oluşturmak amacıyla mangan oksit kullanıldığını belirten Altın, yerli kaynakların katma değerini artırmayı hedeflediklerini sözlerine ekledi.
Prof. Dr. Altın, konuya ilişkin ayrıntıları şu şekilde aktardı:
“Mangan cevherinden laboratuvar ortamında saf mangan oksit malzemesi elde edip, bunu lityum iyon bataryalarda anot malzemesi olarak kullanmayı planlıyoruz. Bataryaların dört ana bileşeni bulunuyor: anot, katot, elektrolit ve ayırıcı tabaka. Bilim insanları genellikle bu bileşenleri geliştirmek üzerine çalışıyor. Biz ise yurtdışından kimyasal malzemeler temin ederek bu alanlarda araştırmalar yapıyoruz. Projemizin amacı, yerli kaynaklardan yüksek saflıkta mangan oksit elde ederek bunu lityum iyon bataryalarda anot malzemesi olarak kullanmak ve elektrokimyasal özelliklerini incelemektir.”
Altın, proje kapsamında İnönü Üniversitesinden Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu’ndan Doç. Dr. Aydın Aktaş, Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Bölümünden Doç. Dr. Fatih Bulut, Fırat Üniversitesi Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Bölümünden Prof. Dr. Mehmet Deniz Turan ile Boğaziçi Üniversitesi Kimya Bölümünden Dr. Öğretim Üyesi Mehmet Nurullah Ateş ile birlikte çalışmalarına devam ettiklerini sözlerine ekledi.
Mangan cevherinden elde edilen mangan oksidin ekonomik değerinin yüksek olduğuna dikkat çeken Altın, “Amacımız, yüksek saflıkta mangan oksit elde ederek bunu batarya bileşenlerinde kullanmak. Cevherin saflaştırılması için hocalarımız ön çalışmalar gerçekleştirdi. Deneylerimizi sürdürüyoruz ve olumlu sonuçlar alıyoruz. Şu an ticari olarak satın aldığımız mangan oksit ile laboratuvar çalışmalarımıza devam etmekteyiz. Daha sonra hocalarımızın saflaştırdığı mangan oksit üzerinden deneyleri tekrar ederek elde ettiğimiz sonuçları karşılaştıracağız.” dedi.
– “MANGAN OKSİT, BATARYA VE PİL ÜRETİMİ İÇİN KULLANILACAK”
İnönü Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Erdemoğlu, Türkiye’nin pek çok bölgesinde çıkarılan ve Kahramanmaraş merkezli depremlerden etkilenen alanlarda yaygın olarak bulunan mangan cevherinin TÜBİTAK desteğiyle değerinin arttırılmasını ve bu cevherin bataryalarda kullanılacak bir ürüne dönüştürülmesini sağlamak için projeler geliştirdiklerini söyledi.
Türkiye’nin mangan madeni açısından zengin olduğunu vurgulayan Erdemoğlu, bu ürün için yurtdışında önemli bir talep olduğunu ifade etti.
Erdemoğlu, “Mangan cevherinden yüksek saflıkta mangan oksit elde ediyoruz. Bu sayede bataryalardan enerji geri alımını, verim ve dayanıklılığı artırmayı hedefliyoruz. Bu tür araştırmalara devam etmekteyiz. Mangan cevherinin bataryalarda kullanım verimliliği üzerine çalışmalarımız sürüyor. Burada elde ettiğimiz yüksek saflıktaki mangan oksit, batarya ve pil üretiminde kullanılacak.” dedi.
Günümüzde ülkemizde mangan cevherinden batarya kalitesinde malzeme üreten bir tesisin bulunmadığını belirten Erdemoğlu, yurtdışından mangan talebi olduğunu ve bu malzemelerin çelik sektöründe ciddi taleple karşılaştığını kaydetti. Rakamlar, mangan içerikli bataryaların yurtdışına ihraç edilerek, belki de ülkede bu kaynaklardan elde edilen bataryaların telefon ve araçlarda kullanıldığı gerçeğini gözler önüne seriyor.
