Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Engelliler Haftası dolayısıyla yaptığı açıklamada, 2021-2025 yıllarını kapsayan “Erişilebilir Ulaşım Stratejisi ve Eylem Planı” çerçevesinde, herkes için erişilebilir ve güvenli bir ulaşım sistemi oluşturma hedefiyle çalışmalarına devam ettiklerini belirtti.
Bakan Uraloğlu, ulaştırma ve haberleşme alanında daha erişilebilir bir gelecek için AR-GE projelerine hız verdiklerini ve bu doğrultuda Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Araştırmaları Merkezi (UDHAM) aracılığıyla AR-GE projesi destek çağrısı başlattıklarını hatırlattı. Uraloğlu, “Herkes için engelsiz ulaşım” temalı 12 AR-GE projesine toplamda 100 milyon lira karşılıksız destek sağlandığını ifade etti.
Teste edilen projelere ilişkin bilgi veren Uraloğlu, hatırlattığı projeleri arasında “dezavantajlı kullanıcılar için gerçek zamanlı ve talep tabanlı ulaşım platformu”, “yapay zeka destekli kontrol tasarımı”, “kentsel erişilebilirlikte mikro mobilite çözümleri” gibi yenilikçi çözümler olduğunu dile getirdi. Ayrıca, “görüntü işleme ve yapay zeka tabanlı ulaşım destek sistemi” ile “V2X teknolojisi tabanlı engelsiz kavşak sinyalizasyon sistemi” üzerinde de çalışılmakta olduğunu aktardı.
40 havalimanı “erişilebilirlik belgesi” aldı
Uraloğlu, ülke genelindeki 40 havalimanının “erişilebilirlik belgesi” aldığını belirtti. Engelli yolcular için yapılan çeşitli düzenlemelere örnek olarak danışma noktaları, tuvaletler, rampalar ve sesli-görüntülü bilgi sistemleri gibi çok sayıda erişilebilirlik çözümünün bulunduğunu ifade etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 2020 Erişilebilirlik Yılı kapsamında, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca “Erişilebilirlik Ödülleri” verildiğini hatırlatan Uraloğlu, “Erişilebilir Kamu Kurum ve Kuruluşları” kategorisinde Sivas Nuri Demirağ Havalimanı’nın birinci, Balıkesir Koca Seyit Havalimanı’nın ise ikinci olarak ödüllendirildiğini aktardı. Uraloğlu, yolcu ve çevre dostu uygulamalarla dünya çapında başarılı olan havalimanlarının hayatı paylaşmaya engel olmadığını vurguladı ve erişilebilir hizmet ağı oluşturma çalışmalarına devam ettiklerini bildirdi.
Turuncu masa erişilebilir ulaşım hizmet noktası
Uraloğlu, 2019 yılında hareket kabiliyeti kısıtlı bireylerin hızlı tren terminallerinde güvenli dolaşımını sağlamak amacıyla başlatılan “Turuncu Masa Erişilebilir Ulaşım Hizmet Noktası” uygulamasını hatırlattı. Bu uygulama ile engelli bireylerin gar veya istasyon girişinden alınıp, tren yolculukları boyunca yardım aldıklarını belirtti. Uygulamanın tüm ulaşım türlerinde yaygınlaştırılması adına çalışmaların sürdüğünü vurguladı.
Görme engelli bireyler için Marmaray ve Başkentray gibi banliyö trenlerinde sesli bilgilendirme sistemi ve Braille alfabesi ile yönlendirme yazılarının bulunduğunu ifade eden Uraloğlu, demir yollarında kullanılan araçların da engelli bireylerin ihtiyaçlarına göre üretildiğini aktardı.
2025’in ilk 4 ayında 350 bin 378 engelli yolcuya hizmet verildi
Engelli bireylerin seyahatlerini kolaylaştırmak amacıyla Yüksek Hızlı Tren ve ana hat trenlerinde uygulanan ücretsiz seyahat hakkının sürdüğünü belirten Uraloğlu, 2017-2024 yıllarında yaklaşık 7,8 milyon engelli yolcunun bu haktan yararlandığını açıkladı. 2025 yılının ilk 4 ayında ise 350 bin 378 engelli yolcusuna hizmet verdiklerini bildirdi.
Uraloğlu, 2025 yılı itibarıyla 531 bin 76 engelli vatandaşın Karayolu Taşıma Yönetmeliği çerçevesinde yüzde 40’a kadar indirim imkanıyla şehirlerarası otobüslerle seyahat edeceğini de belirtti.
Yaya geçitlerinde “engelsiz ulaşım”
Karayolları Genel Müdürlüğünün gözetiminde, devlet ve il yollarındaki yaya geçitlerini engelli bireylerin faydalanabileceği şekilde tasarladıkları bilgisini veren Uraloğlu, dijital çözümler geliştirme çalışmalarına devam ettiklerini dile getirdi.
Ulaşımdaki erişilebilirliği sağlamak amacıyla her noktada engelli dostu altyapılar inşa ettiklerine dikkat çeken Uraloğlu, “Herkes İçin Hareketlilik” adlı mobil uygulamanın engelli vatandaşlara seyahatlerinde kolaylık sağlayacağını ifade etti. Uygulamanın, refakatçi desteği ve işaret dili çağrı merkezi gibi birçok hizmetle donatılacağını kaydetti.
e-Devlet’ten “engelsiz hizmetler”
e-Devlet İletişim Merkezi’nin, işitme engelli vatandaşlara görüntülü ve yazılı olarak online hizmet sunduğunu belirten Uraloğlu, 2025 yılının ilk 4 ayında toplamda 45 bin 150 işitme engelli vatandaşa bu hizmetin verildiğini açıkladı.
Uraloğlu, hareket kabiliyeti kısıtlı bireyler için PTTMatik’leri erişilebilir hale getirdiklerini belirterek, PTT’nin engelli müşterilerine aylıklarını evlerinde veya iş yerlerinde istedikleri şekilde ödeyebildiğini açıkladı. 2024 yılında 467 bin 239 engelli vatandaşın aylıklarını, 2025 yılının ilk 4 ayında ise 145 bin 441 engelli vatandaşının evlerinde teslim aldığını belirtti.
