ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, “daha sık ve kalıcı arz şokları” konusunda bir uyarıda bulunarak, ekonomik ortamın 2020’den bu yana önemli ölçüde değiştiğini vurguladı. Powell, bankanın para politikası stratejisinin bu değişimlere uygun şekilde gözden geçirileceğini de ifade etti.
ABD’deki zayıf enflasyon verileri, piyasalarda fiyatlamalar üzerinde belirgin bir etki yarattı. Özellikle nisan ayında açıklanan Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) aylık bazda yalnızca yüzde 0,2 artış gösterdi ve bu, beklentilerin altında kaldı.
Para piyasalarında, Fed’in yıllık enflasyondaki yavaşlamaya rağmen tarife kaynaklı fiyat baskılarını yakından takip edeceği yönündeki beklentiler güçlendi. İlk faiz indirimi beklentisinin eylül ayına kaydırılması ve yıl içinde toplam iki indirim öngörülmesi dikkat çekti.
Bu gelişmelerle birlikte, ABD 10 yıllık tahvil faizi haftayı 5 baz puan artışla yüzde 4,44 seviyesinden tamamlayarak, dolar endeksi de yüzde 0,8 yükselişle 101,1’e ulaştı.
Altın ticaret gerginliğinin azalmasıyla son altı ayın en kötü haftasını yaşadı
Değerli metaller, dünya genelinde artan risk iştahı ile birlikte güvenli liman talebinin gerilemesi ve güçlenen doların etkisiyle değer kaybetti.
Altının ons fiyatı, ABD ve Çin arasında ticaret gerginliğinin azalması nedeniyle azalan güvenli liman talebi ve yükselen dolar endeksi etkisiyle 3 bin 200 dolar seviyesine geriledi ve bu durum 11 Kasım 2024’ten bu yana en kötü haftalık performansını sergilemesine yol açtı.
Analistler, faiz getirisi olmayan altının genellikle düşük faiz ortamlarında değer kazandığını belirterek, piyasalardaki gelişmelerin yanı sıra dolardaki güçlenmenin ve ABD-Çin arasındaki geçici ticaret anlaşmasının altın fiyatları üzerinde baskı oluşturduğunu ifade etti.
Bu durumun etkisiyle değerli metaller genel olarak değer kaybederken, ons bazında altın fiyatları yüzde 2,7, platin yüzde 0,8, paladyum yüzde 1,6 ve gümüş ise yüzde 1,4 oranında geriledi.
Baz metaller ticaret savaşlarının gölgesinde kaldı
Baz metaller, tamamlanan haftada karışık bir seyir izledi. Ticaret savaşlarının durulması, küresel büyüme beklentilerini desteklese de tarife kaygılarının neden olduğu stok fazlalıkları fiyatlar üzerinde baskı oluşturdu.
Trump’ın yüzde 25’lik ithalat tarifesi tehdidiyle ABD’ye yönelen yoğun navlun akışı, bakır stoklarının Chicago Ticaret Borsası’nda (CME) yılbaşından bu yana yüzde 81 artmasına neden oldu. Bu durum, CME ile Londra Metal Borsası (LME) arasındaki fiyat farkının daralmasına yol açtı.
Japonya merkezli Sumitomo Metal, Batı Avustralya’daki Winu bakır-altın projesinde yüzde 30 hisse satın alarak uzun vadeli kapasite artışına odaklandığını açıkladı.
Tüm bu gelişmelerin ışığında, tezgah üstü baz metaller piyasasında bu hafta fiyatlar libre bazında kurşunda yüzde 1, çinkoda yüzde 1,3 ve alüminyumda yüzde 2,4 artarken, bakırda yüzde 1,3 ve nikelde yüzde 1,6 azalma görüldü.
Petrol küresel büyüme beklentileriyle değer kazandı
Petrol fiyatları, ABD ve Çin arasındaki ticaret gerginliğinin azalmasıyla üst üste ikinci hafta yükselişle tamamlandı.
Tarife gerilimindeki geçici yatış, piyasalarda iyimserliği artırırken, Trump yönetiminin ticaret politikalarına dair belirsizlikler devam ediyor.
Çin’in güçlü dolar endeksi nedeniyle talebin sınırlanabileceği düşünülse de, küresel büyüme beklentileri petrol fiyatlarını desteklemeye devam etti.
Bu hafta Türkiye’nin ev sahipliğinde gerçekleşen Rusya-Ukrayna barış müzakereleri ve ABD-İran nükleer anlaşmasına ilişkin gelişmeler de petrol fiyatlarını etkiledi.
Analistler, yaptırımların kaldırılmasıyla sonuçlanabilecek bir nükleer anlaşmanın İran’ın petrol üretimini artırarak küresel piyasalara ek arz sağlayabileceğini ifade etti.
Çin, nisan ayında Ekim 2022’den bu yana en düşük sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) talebini kaydetti. Ticaret gerginmeleri sebebiyle, ABD menşeli kargolar Avrupa’ya yönlendirildi.
Tüm bu gelişmeler doğrultusunda, brent petrolün varil fiyatı yüzde 1,8 artarken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı yüzde 12,4 değer kaybetti.
Mısır ve Rusya’dan buğdayda ortaklık
Tarım emtia piyasası, ihracat haberleri ve arz-talep beklentileri ile karışık bir seyir izledi.
Buğday konusunda, ABD Tarım Bakanlığı (USDA) geçen hafta 58 bin 627 tonluk eski ve 746 bin 155 tonluk yeni mahsule yönelik “gizli” ihracat anlaşması bildirdi.
Mısır, başta Güney Kore ve Meksika olmak üzere toplam 1 milyon 677 bin tonla son 20 haftanın en yüksek buğday ihracatını gerçekleştirdi. Bunun yanı sıra, kuraklık endişeleri de yatırımcılar için önemli bir odak olmaya devam ediyor.
Mısır ve Rusya, buğday ticaretini izlemek amacıyla ortak bir komite kurmayı planladıklarını duyurdu. Bu adım, Mısır’ın en büyük buğday ithalatçılarından biri olma konumunu güçlendirirken, Karadeniz bölgesindeki arz dengeleri üzerinde de etkisini artırabilir.
Bu gelişmelerle, Chicago Ticaret Borsası’nda bu hafta kile başına fiyatlar soya fasulyesinde yüzde 0,1 ve mısırda yüzde 1,5 azalırken, pirinçte yüzde 0,8 ve buğdayda yüzde 0,6 oranında artış kaydedildi.
Analistler, kakao fiyatlarındaki artışın, Batı Afrika’daki rekolte düşüşleri, kalite sorunları ve El Nino kaynaklı kuraklık gibi birçok faktörden kaynaklandığını ifade etti. Ayrıca, liman sevkiyatlarındaki yavaşlama ve spekülatif pozisyonlardaki artış da fiyatlarda etkili oldu.
ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 1,2 ve kahvede yüzde 5,7, pamukta yüzde 2,2 gerilerken, kakaonun ton fiyatı haftayı yüzde 18,9 artışla tamamladı.
