ABD’nin Utah eyaletinde mormon cırcır böceği istilası ile karşı karşıya kalındığı bildiriliyor. Böceklerin yollarda, çitlerde, duvarlarda ve evlerin dış yüzeylerinde yoğun bir şekilde görüldüğüne dikkat çeken halk, ortaya çıkan görüntüleri “kıyametvari” olarak nitelendiriyor.
Mormon cırcır böceklerinin istilası nedeniyle, ezilen böceklerin yolları kayganlaştırması sonucu trafik kazalarının yaşandığı belirtiliyor. Bazı bölgelerde, bu böcekleri temizlemek için kar küreme araçları kullanılmakta. Uzmanlar, ilkbaharda yumurtadan çıkan böceklerin yaz aylarında ikinci bir dalga oluşturma ihtimali konusunda uyarıda bulunuyor.
MORMON CIRCIR BÖCEĞİ NEDİR?
Mormon cırcır böcekleri, batı ABD’ye özgü, uçamayan büyük katid türlerinden biridir. Parlak kırmızımsı renkte bulunan bu böcekler, yaklaşık 5 santimetre uzunluğuna kadar büyüyebilmekte ve Utah, Montana, Oregon, Idaho ve Nevada gibi eyaletlerde yaygın olarak bulunuyor. Kuraklık ve yüksek sıcaklık altında hızla çoğalan bu böcekler, milyonlarca bireyden oluşan göç eden sürüler halinde hareket ediyor. Tarım alanlarında mahsul kayıplarının başladığı bildirirken, ev bahçelerinin gece boyunca tamamen tahrip olduğu gözlemleniyor. Küçük yerleşim alanlarında ise böceklerin çürümesi kötü kokulara yol açıyor.
AÇ KALDIKLARINDA BİRBİRLERİNİ YİYORLAR
Mormon cırcır böcekleri, besin kıtlığı yaşandığında yamyamca davranışlar sergileyerek sürüdeki diğer bireyleri yemekte. Özellikle protein ve tuz açısından zengin olan karın bölgesini hedef aldıkları saptanmış. Bu tür bir yamyamlık davranışı, böceklerin hareket kalıplarında önemli bir etken olarak öne çıkıyor. Araştırmalar, bireylerin genellikle arkalarından yenmemek için sürekli olarak ileriye doğru yürüdüklerini ortaya koyuyor. Bu durum, mormon böceklerinin koordineli göçlerinde önemli bir rol oynamaktadır.
GEÇMİŞTE DE BÜYÜK KAYIPLARA YOL AÇTI
Mormon cırcır böceklerinin ismi, 1800’lü yıllarda Utah’a yerleşen Mormon öncülerinin yaşadığı benzer bir istila döneminden gelmektedir. O dönemde, bu böceklerin istila ettiği alanlar, buğday, mısır ve arpa tarlalarını yok etmişti. Ayrıca, 2003 yılında batı Utah’da 2,7 milyon dönümlük tarım ve çöl arazisi bu böcekler tarafından etkilenirken, evlerin dış cepheleri de zarar görmüştü.
Yetkililer, artan istilalara karşı pestisit kullanımını artırmayı ve çiftçilere maddi destek programları sunmayı düşünüyor. Ev sahiplerine, çatı ve duvarlardaki çatlakları kapatmaları, yiyecek ve su kaynaklarını ortadan kaldırmaları, çöplerini düzenli olarak dışarı çıkarmaları ve karanlık alanları kontrol etmeleri öneriliyor. Utah Devlet Üniversitesi (USU) Uzantısı ve Utah Tarım ve Gıda Departmanı (UDAF), istila bildirimleri ve mücadele yöntemleri için halkın başvurabileceği bazı kurumlar arasında yer alıyor.
İSİM TARTIŞMASI GÜNDEMDE
Bunun yanı sıra, eyalet meclisinde böceğin adının değiştirilmesine yönelik yeni bir yasa tasarısının gündeme geldiği bildirildi. Eleştirmenler, “Mormon cırcır böceği” isminin din ile olan bağından ötürü değiştirilmesi gerektiğini savunuyor.
