Amerika’nın en zengin 10 kişisi, Oxfam tarafından gerçekleştirilen son bir analizde, geçtiğimiz yıl içerisinde toplamda 365 milyar dolar daha zenginleşti. Bu duruma rağmen kısa vadeli piyasa dalgalanmaları göz önünde bulundurulduğunda, elde edilen bu kayda değer kazanç, milyarderlerin günlük yaklaşık 1 milyar dolarlık bir artış yaşadığını gösteriyor.
Bu dikkat çekici servet artışı, ortalama bir Amerikalı işçinin yıllık 50 bin dolar kazandığı düşünüldüğünde, ülkedeki eşitsizliğin boyutunu gözler önüne seriyor. Oxfam’ın hesaplamalarına göre, ortalama gelir seviyesindeki 10 Amerikalının bu serveti elde etmesi tam 726 bin yıl alacak.
Oxfam America’nın kıdemli politika uzmanı Rebecca Riddell, “Milyarderlerin serveti astronomik seviyelerde artarken, birçok sıradan insanın geçim sıkıntısıyla mücadele ettiğini” ifade etti. Bu verilerin, Cumhuriyetçilerin tartıştığı yeni vergi indirimi yasası öncesinde kamuoyuna sunulması dikkate değer bir gelişme.
Oxfam’ın analizine göre, Forbes’un Gerçek Zamanlı Milyarderler Listesi’nde yer alan ilk 10 kişinin servet değişimlerine dair veriler, Nisan 2024 ile Nisan 2025 arasındaki dönemi kapsıyor. Tesla CEO’su Elon Musk, bu süreçte servetine 186 milyar dolar ekleyerek listenin zirvesinde yer alırken, onu 38,7 milyar dolar artışla Meta CEO’su Mark Zuckerberg ve Walmart varisi Rob Walton izliyor. Warren Buffett, 34,8 milyar dolarlık bir kazanç elde ederken, Jim Walton’un serveti de 36,5 milyar dolar artış gösterdi. Ancak, Google’ın kurucuları Larry Page ve Sergey Brin gibi bazı milyarderlerin servetlerinde ise düşüş yaşandı.
Cumhuriyetçilerin önerdiği yeni yasa tasarısı, 2017’de yürürlüğe giren ve Başkan Trump’ın imzasını taşıyan vergi reformunun kalıcılığını öngörüyor. Ancak, Kongre Bütçe Ofisi (CBO) ve Penn Wharton Bütçe Modeli gibi bağımsız kuruluşların analizleri, bu düzenlemenin en büyük kazancının en zengin yüzde 10’luk kesime aktarılacağını ortaya koyuyor. Penn Wharton’a göre, tasarı 3,1 trilyon dolarlık bir vergi indirimi sağlayacakken, en yoksul yüzde 20’lik kesimin yılda ortalama 1.035 dolar kaybedeceği tahmin ediliyor. Oxfam, bu yasayla birlikte sıradan insanların aleyhine ve en zenginlerin lehine olacak şekilde daha fazla dezavantaj yaratılacağını savunuyor.
Riddell, “Dünyanın ilk trilyonerini ortaya çıkaracak bir vergi kanununun tasarlandığını” belirtti. Bazı ilerici siyasetçilere göre ise milyarderlerin kazançlarının küçük bir kısmının bile önemli sosyal etkilere yol açabileceği öne sürülüyor. Oxfam’ın verilerine göre, 1 milyar dolar üzerindeki servetlere yüzde 3 oranında bir servet vergisi getirilmesi durumunda, yalnızca ilk 10 milyarderden 50 milyar dolar toplanabileceği belirtiliyor. Bu miktar, yaklaşık 22,5 milyon kişiye bir yıl boyunca gıda yardımı sağlamaya yetecek bir meblağ.
Ancak servet vergisinin uygulanması oldukça karmaşık bir süreç olarak öne çıkıyor. Servetin tespitine dair zorluklar ve anayasal tartışmalar, bu önerinin hayata geçirilmesinin önündeki engellerden bazıları olarak değerlendiriliyor.
Vergi indirimi tartışmaları, ABD’nin 36 trilyon doları aşan ulusal borcu ve Moody’s Ratings tarafından verilen kredi notunun düşürülmesiyle daha da önemli bir hal almış durumda. Moody’s, uzun vadeli harcamaların azaltılmadığı sürece mali istikrarın tehlikede olduğunu ifade etti. Sorumlu Federal Bütçe Komitesi, Cumhuriyetçi tasarının on yıl içinde ulusal borca 3,3 ila 5,2 trilyon dolar arasında bir ek yük getireceğini vurgularken, bu tür kısa vadeli borçlanmaların enflasyonu tetikleyebileceği ve faiz oranlarını artırabileceği konusunda da uyarıda bulundu.
Demokrat Senatör Elizabeth Warren, Cumhuriyetçilerin vergi planını “zenginlere bir hediye” olarak değerlendirerek, “Milyarderlerin başka bir molaya ihtiyacı yok, çalışan insanların ihtiyacı var,” dedi.
