Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, JW Marriott otelinde, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın katılımıyla gerçekleştirilen Yapay Zeka Politikaları Derneği (AIPA) tarafından organize edilen “AI Tomorrow Summit 2025” etkinliğine katıldı.
Etkinlikte konuşan Kacır, teknolojik ilerlemelerin üretim süreçlerinden günlük yaşam pratiğine dek birçok alanda köklü değişiklikler getirdiğini vurguladı. Yapay zekayı dijital devrimin merkezinde bir kavram olarak tanımlayan Kacır, bu teknolojinin önemli bir rol üstlendiğini belirtti.
Yapay zekanın karar verme süreçlerini dönüştürdüğüne ve stratejik planlama yeteneğini artırdığına dikkat çeken Kacır, “Her geçen gün artan veri işleme kapasitesi ve gelişmiş analiz yetenekleri sayesinde yapay zeka, akıllı üretim sistemlerinden hassas tarıma, iklim değişikliğiyle mücadeleye kadar çok sayıda alanda yenilik, verimlilik ve rekabetçiliği artıran bir unsur haline gelmektedir. Bununla birlikte, yapay zekanın yalnızca fırsatlar sunmadığını, aynı zamanda yeni riskler, etik sorunlar ve toplumsal zorluklar getirdiğini unutmamak gerekiyor.” ifadelerini kullandı.
Bakan Kacır, yapay zeka geliştirme süreçlerinin büyük ölçüde, kamu yararını gözetmeyen ve kar odaklı büyük teknoloji şirketleri tarafından şekillendiğini belirtti. Bu durumun ülkeler arasındaki güç dengesizliğini arttırdığını ve yapay zeka geliştiricileri ile uygulayıcıları arasında güvenlik, mahremiyet, adalet ve eşitlik temelinde bir norm oluşturulamadığını ifade etti.
Ayrıca, kullanıcıların sıklıkla tercih ettikleri yapay zeka sistemlerinin, dil ve kültürel çeşitliliği yeterince gözetmeyen homogin veri kümeleri ile desteklenmesinin, farklı kültürleri dışlayan ve ifade biçimlerini tek tipleştiren bir yapıya yol açabileceği uyarısında bulundu. Kacır, yapay zekanın insanlık için ne anlam ifade edeceğinin; eşitsizlikleri derinleştiren mi yoksa ortak refahı artıran bir araç mı olacağının, bireylerin iradesine bağlı olduğunu vurguladı.
Kacır, Milli Teknoloji Hamlesi vizyonu doğrultusunda yapay zekayı insanlık yararına yönlendirmek için adalet ve merhamet ilkelerini temel alan bir anlayışla hareket ettiklerini belirtti. Ulusal Yapay Zeka Stratejisi çerçevesinde yapay zeka ekosistemini daha gelişmiş ve rekabetçi hale getirme hedefiyle çalıştıklarını ifade etti.
“Yapay zeka, mevcut iş gücünün yarısından fazlasını etkileyecek”
Kacır, TÜBİTAK’ın yapay zeka ekosistemine yönelik çağrıların, bu alanda teknoloji geliştiren KOBİ’ler ve araştırma merkezleri tarafından desteklendiğini aktararak, bu yıl düzenlenen dördüncü çağrı ile akıllı üretim, tarım, finans teknolojileri ve iklim değişikliği gibi konularda yapay zeka çözümlerine ihtiyaç duyan firmalara destek sağladıklarını açıkladı.
Yapay zekanın mevcut iş gücünün yarısından fazlasını önemli ölçüde değiştireceği konusuna da dikkat çeken Kacır, gençleri yapay zeka çağının gereklilikleri ile buluşturmak için Teknofest, Deneyap Teknoloji Atölyeleri ve Sektör Kampüste gibi projelerle katkı sağladıklarını kaydetti.
Kacır, yapay zeka teknolojilerinin etkili bir biçimde üretilebilmesi için gereken altyapıyı inşa etmekte olduklarını, geçtiğimiz yıl devreye alınan ARF süper bilgisayarının, 35 bin dizüstü bilgisayara eşdeğer bilgi işlem kapasitesine sahip olduğunu anımsattı. Savunma sanayisinden ilaç geliştirmeye pek çok stratejik alanda hızlı simülasyonlar için gereken altyapıyı sağladıklarını belirtti.
“Türkiye, yapay zeka büyük dil modelinde önemli ilerleme kaydetti”
Kacır, MareNostrum 5 süper bilgisayarını araştırmacıların kullanımına sunduklarını belirtti. Türkiye’nin süper bilgisayar altyapısını güçlendirerek işlem kapasitesini üç katına çıkaracaklarını ve yapay zeka alanındaki ileri seviye projelere daha fazla destek sağlayacaklarını ifade etti. Türkiye’nin yapay zeka yolculuğunu bütüncül bir strateji ile şekillendirdiklerini söyleyen Kacır, ülkenin ilk temel yapay zeka büyük dil modeli üzerinde önemli çalışmalar yürütüldüğünü aktardı.
Bu kapsamda, TÜBİTAK BİLGEM Yapay Zeka Enstitüsü’nün, dijital içerikler ve veri setlerinden 1 trilyon token veri derlediğini söyledi. Ayrıca, yalnızca metin değil, görüntü ve ses gibi çoklu veri türlerini işleyebilen sistemler geliştirmek için çalışmaların sürdüğünü de ekledi.
Yerli ve özgün yapay zeka modellerinin geliştirilmesi için somut adımlar atmaya devam edeceklerini belirten Kacır, Türkiye’nin yapay zekada söz sahibi ülkelerden biri olması için stratejik hamlelerine kararlılıkla devam edeceklerini kaydetti. Şu an bilimsel yayın sayısı açısından dünya sıralamasında 16. sırada olduklarını ve ilk 10’a girmek için hedef koyduklarını açıkladı.
“Türkiye, yapay zeka liginde ilk 20’ye girebilir”
AIPA Başkanı Zafer Küçükşabanoğlu, AI Tomorrow Summit’in, Türkiye’nin yapay zeka alanındaki en kapsamlı zirvesi olduğunu belirtti. Ülkelerin yapay zeka alanında attığı adımları değerlendirirken Türkiye’nin bu alanda büyük bir atılım yapmasının gerektiğini ifade etti.
Genç nüfusun Türkiye’nin yapay zekadaki en büyük gücü olduğunu vurgulayan Küçükşabanoğlu, “Gençlerimiz için uygun zeminler hazırlayıp, yapay zeka ilgilerini bilgiyle buluşturabilirsek, Türkiye yapay zeka liginde 40’lı sıralardan ilk 20’ye çıkabilir.” dedi. Küçükşabanoğlu, yapay zekayla ilgili politikaların acilen belirlenmesi ve istikrarlı şekilde uygulanması gerektiğini dile getirdi.
Eğitimin yapay zekayla ilgili politikaların başında yer alması gerektiğinin altını çizen Küçükşabanoğlu, Türkiye’de bir yapay zeka üniversitesi açılmasını önererek, bunun isminin ‘Ordinaryüs Profesör Cahit Arf’ olması gerektiğini ileri sürdü. Bu adımların Türkiye için önemli bir ihtiyaç olduğunu belirten Küçükşabanoğlu, yapay zeka alanında ikinci bir üniversitenin açılmasının ülkeye büyük katkı sağlayacağını ifade etti.
