Küresel enflasyon ve resesyon belirsizliği sürerken, ABD yönetiminin tutarsız ticaret politikaları yatırımcıların ve şirketlerin geleceğe dair projeksiyonlarını netleştirmekte zorluk yaşamasına neden oluyor.
ABD Başkanı Donald Trump, Avrupa Birliği’ne (AB) yüzde 50 tarife uygulanmasına yönelik kararın 9 Temmuz’a kadar ertelendiğini geçtiğimiz hafta sonu duyurdu. Son günlerde, tarifelere ilişkin yapılan müzakereler sınırlı bir iyimserlik yaratmış olsa da, sürekli değişen tarifeler başka bir ekonomik durgunluğa işaret ediyor.
Küresel ve bölgesel ekonomik toplantılarda sıkça gündeme gelen “belirsizlik” unsuru, yatırımcıların karar alma süreçlerinde temkinli hareket etmelerine yol açıyor.
Analistler, bu hafta açıklanacak büyüme verileri ve ABD Merkez Bankası’nın (Fed) Federal Açık Piyasa Komitesi (FOMC) toplantı tutanaklarının, ABD ekonomisindeki gelişmelerle ilgili daha fazla bilgi sağlayacağını belirtiyor. Bu bağlamda tarifelerin neden olabileceği yavaşlama ise ülkedeki en büyük ekonomik risk teşkil ediyor.
ABD’de endeks vadeli kontratlar yukarı yönde hareket ediyor
Dün New York Borsası’nda Anma Günü sebebiyle işlemler durdu. Bugün ise ABD endeks vadeli kontratları pozitif bir seyirle açıldı. Trump’ın AB’ye yönelik tarife erteleme kararı sonrasında altın ons fiyatı düşüşünü ikinci güne taşıyarak yüzde 0,6 kayıpla 3.320 dolardan işlem görüyor.
ABD tahvil piyasalarında alış ağırlıklı bir görünüm gözleniyor ve 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,49’a geriledi. Dolar endeksi ise yüzde 0,3 artışla 99,1 seviyesinden başlayarak yeni güne hareketli başladı.
Brent petrolün varil fiyatı da düşüşünü sürdürerek yüzde 0,7 azalışla 63,8 dolardan işlem görüyor. Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı ülkelerin oluşturduğu OPEC+ grubunun 31 Mayıs’ta gerçekleştireceği toplantı öncesinde, petrol piyasalarında arz fazlası endişeleri devam ediyor. Bu toplantıda üreticilerin yeni bir üretim artışını tartışabileceği beklentisi fiyatlamalar üzerinde etkili.
Avrupa borsalarında pozitif hava hakim
ABD hükümetinin tarife erteleme kararı sonrasında Avrupa borsalarında risk iştahı artış gösterdi ve dün bölge borsaları önceki hafta kaybettiklerini geri aldı.
Analistler, AB’nin en büyük ticaret ortağı olan ABD ile uzlaşı yanlısı bir yaklaşım içinde olduğunu belirtiyor. İmalat sanayi aktivitesindeki düşüş, ekonomik büyümenin kırılganlığını artırırken, yetkililerin agresif ticaret politikalarından uzak durması gerektiği vurgulanıyor.
Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) parasal gevşemesinin yanı sıra şirket aktivitelerinde ve büyümedeki yetersizliklerin risk unsuru oluşturmaya devam ettiği ifade ediliyor. Gelecek dönemde ECB’nin faiz indirimine devam etmesi bekleniyor.
Bölgede ECB Başkanı Christine Lagarde’ın yorumları da yakından izleniyor. Lagarde, mevcut dünya düzeninin temellerinin sarsıldığını ve bu durumun euronun uluslararası alandaki rolünü artırabileceğini öne sürdü.
Lagarde, euronun daha geniş bir rol üstlenmesi için Avrupa’nın daha derin ve likit bir sermaye piyasasına ihtiyaç duyduğunu belirtti. Almanya DAX 40 endeksi yüzde 1,68, İtalya FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,30, Fransa CAC 40 endeksi ise yüzde 1,21 değer kazandı. Avrupa endeks vadeli kontratları ise karma bir seyir izlemekte.
BoJ Başkanı’ndan potansiyel faiz artırım sinyali
Asya piyasalarında ise olumsuz bir trend gözlemleniyor. Japonya Merkez Bankası (BoJ) Başkanı Kazuo Ueda, gıda fiyatlarındaki artışın enflasyonu artırması halinde para politikalarında değişiklik yapacaklarını açıkladı.
Enflasyon beklentilerinin son 30 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını aktaran Ueda, özellikle pirinç fiyatındaki yüzde 90’lık artışın genel enflasyonu yukarı yönlü etkilediğini belirtti.
Bugün açıklanan verilere göre, Çin’de nisan ayına ait sanayi karları yüzde 3 artışla toparlanma sürecine girdi. Ocak-Nisan döneminde yıllık bazda ise sanayi karları yüzde 1,4 artış kaydetti.
Analistler, sanayi karlarının ABD ile Çin arasındaki ticari gerginliklerin yanı sıra Çin hükümetinin son dönemde sunduğu teşvik politikalarının ekonomiyi desteklediğine dair iyimserlik yarattığını ifade ediyor.
Kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,1, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 0,6, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,3 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,2 değer kaybetti.
BIST 100 endeksi satış baskısı altında
Dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 0,12 düşüşle 9.345,15 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise cuma kapanışına göre yüzde 0,1 artışla 10.641,00 puandan işlem gördü.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 artış göstererek 38,9440’tan kapandı. Bugün bankalararası piyasanın açılışında ise önceki kapanışına yakın 38,9460 seviyesinden işlem görmekte.
Analistler, yurt içinde veri gündeminin sakin geçmesini, yurt dışında ise Euro Bölgesi’nde tüketici güven endeksi, ABD’de dayanıklı mal siparişleri, New York Fed tüketici güven endeksi ve Dallas Fed imalat sanayi endeksinin takip edileceğini belirtti. Teknik açıdan BIST 100 endeksinin 9.300 ve 9.200 seviyelerinin destek, 9.400 ve 9.500 seviyelerinin direnç konumunda olduğunu kaydediyor.
