Astronomlar, evrenin ilk dönemlerine ait iki galaksinin çarpışma sürecinde birbirlerine yoğun radyasyonla saldırdığı “kozmik düello”yu ilk kez doğrudan gözlemleme başarısı elde etti.
Bu dikkat çekici gözlemler, Avrupa Güney Gözlemevi’nin Şili’deki Çok Büyük Teleskopu (VLT) ve ALMA teleskop ağı kullanılarak gerçekleştirildi. Araştırmacılar, saatte 1,8 milyon kilometre hızla birbirine yaklaşan iki galaksiyi yaklaşık dört yıl boyunca izledi.
Bu galaksilerden biri, merkezindeki kuasar aracılığıyla diğerine yoğun ultraviyole radyasyon gönderiyor. Bu ışınlar, karşı galaksinin yıldız oluşturan gaz bulutlarını dağıtarak yeni yıldızların oluşumunu engellemektedir.
Araştırmacılardan Pasquier Noterdaeme, bu süreci “kozmik bir düello” olarak nitelendirirken, çarpışan galaksilerin 11 milyar ışık yılı uzaklıkta yer aldığını aktardı.
Yapılan çalışma, çarpışan bu galaksinin birleşerek daha büyük bir galaksi haline gelme aşamasında olduğunu ortaya koyuyor.
SÜPER KÜTLELİ KARA DELİK TARAFINDAN BESLENİYOR
Bu araştırma, evrenin yıldız oluşumunun zirveye ulaştığı “kozmik öğle vakti” dönemi hakkında önemli bilgiler sundu.
Çarpışan galaksilerden birinin merkezindeki kuasar, süper kütleli bir kara delik tarafından besleniyor. Kara deliğe çekilen gaz ve toz, aşırı yüksek sıcaklıklara ulaşarak yoğun radyasyon yaymaktadır. Bu ışımalar, hedef galaksinin hidrojen moleküllerini parçalıyor ve dolayısıyla yıldız oluşumunu durduruyor.
Araştırma ekibinden Sergei Balashev, bu fenomenin teorik olarak bilindiğini ancak ilk kez doğrudan gözlemlendiğini ifade etti.
Bilim insanları, kuasarı ilk kez, binlerce düşük çözünürlüklü tayf arasında olağanüstü özellikleri sayesinde tespit etti. Ancak, kuasarın ev sahibi galaksinin detaylarını görmek güçtü. ALMA’nın sağladığı yüksek çözünürlük, yakınınızdaki ikinci galaksiyi görünür kıldı.
ASLINDA BİNLERCE IŞIK YILI UZAKTALAR
Araştırmalara göre, galaksilerin aslında binlerce ışık yılı mesafede bulunduğu belirlendi. Bu, ilk bakışta üst üste gözükmelerinin yanı sıra çarpışmanın henüz erken aşamasında olduklarına işaret ediyor.
Harvard-Smithsonian Astrofizik Merkezi’nden Dong-Woo Kim, galaksi birleşmelerinin evrenin ilk dönemlerinde çok daha sık meydana geldiğini vurguladı.
