Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Tapu ve Kadastro Genel Müdürü Hakan Gedikli, 3 Boyutlu Şehir Modeli ve Değer Bilgi Merkezi projeleri aracılığıyla tapu süreçlerinde dijital dönüşümün ivme kazanacağını ifade etti. Gedikli, “3 Boyutlu Şehir Modelleri projemiz sayesinde tapu kayıt bilgileri ve kadastro verilerini bir araya getirerek, şehirlerin bütün yapı envanterinin dijital ikizini altyapısıyla oluşturmaya başlayacağız.” şeklinde konuştu.
Gedikli, Anadolu Ajansı muhabirine projelerin detaylarını aktardı. 3 Boyutlu Şehir Modeli’nin şehirlerin dijital temsilcisi olarak tasarlandığını dile getiren Gedikli, bu proje sayesinde alan, bölge, bina ve bağımsız bölüm gibi unsurların sayısal modellerinin oluşturulacağını belirtti.
Başka bir proje bileşeni olan Değer Bilgi Merkezi hakkında da bilgiler veren Gedikli, bu merkezde her bağımsız bölümün cephe, yön, metrekaresi ve oda sayısı gibi bilgilerin dijital ortamda kayıt altına alınacağını kaydetti. Değerleme süreçlerinin, mevcut kriterler göz önünde bulundurularak gerçekleştirileceğini aktaran Gedikli, özel sektör ve değerleme kuruluşlarıyla birlikte sokak, cadde ve mahalle düzeyinde metrekare birim fiyatı verilerinin toplanacağını, bu verilerin algoritmalarla işlenerek değerlerin sergileneceğini açıkladı.
Gedikli, Değer Bilgi Merkezi’nin konut piyasasında vatandaşlara rehberlik edeceğini belirterek, “Artık bir vatandaş taşınmaz alırken, satarken ya da bilgi edinmek isterken ortak bir altyapı üzerinden karşılaştırma yapabilecektir. Sistem üzerinden her bağımsız bölümün metrekare bazındaki değeri şeffaf bir şekilde görüntülenebilecek.” dedi.
Projenin sunduğu avantajlara değinen Gedikli, brüt alan büyüklüğü gibi teknik bilgilerin ortak bir yapı içerisinde oluşturulacağını, böylece yatırım yapmak ya da bilgi edinmek isteyen bireylere güçlü bir dijital altyapı sağlanacağına vurgu yaptı. Taşınmaz değerlemesinin Sermaye Piyasası Kurulu’na bağlı kuruluşlar tarafından yapıldığını hatırlatan Gedikli, daha önceki süreçte değerleme kuruluşlarının çeşitli resmi kurumlara gitmek zorunda kaldığını aktardı. Değer Bilgi Merkezi ile bu işlemlerin saniyeler içinde ve tek tıklamayla gerçekleştirilerek zaman tasarrufu sağlanacağını kaydetti.
Gedikli, ayrıca verilerin oluşturulmasında yapay zekanın da kullanılacağını duyurdu.
İstanbul’un taşınmaz ekonomisindeki önemli rolüne dikkat çeken Gedikli, “Türkiye’deki tapu harçlarının üçte biri İstanbul’dan elde edilmektedir. Yapı ruhsatlarının yüzde 16’sı burada verilmektedir. Deprem riski yüksek olan İstanbul’un projeyi 2026’nın ilk çeyreğinde hayata geçirmeyi planladıklarını ve 2027’nin ortalarına kadar tüm Türkiye’de bu sistemi uygulamayı hedeflediklerini açıkladı.
Yeni sistemle ekran üzerinden mahalle düzeyinde sorgulamaların yapılabileceği bilgisini de veren Gedikli, taşınmazların ve bağımsız bölümlerin hangi tarihlerden önce yapıldığını ve bunların arasında riskli yapıların belirlenebileceğini sözlerine ekledi.
Gedikli, Türkiye’de hala tescillenmemiş alanlar bulunduğunu belirterek, bu alanların kayıt altına alınmasına yönelik çalışmalara başladıklarını vurguladı. Söz konusu alanların, planlama kararlarına uygun biçimde tescil edileceğini ifade eden Gedikli, “Koruma alanı niteliğinde olanlar korunacak, tarım, turizm veya sanayi alanları ise bu doğrultuda değerlendirilecektir. Böylece ekonomi üzerindeki olumlu etkileri artırılmış olacak.” diye belirtti.
