ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi, eski Başkan Trump’ın başka ülkelerle ticarette uyguladığı tarifelerde yasal yetkisini aşarak hareket ettiğine hükmederek bu tarifelerin uygulanmasını durdurma kararı aldı.
Kararın detaylarında, karşılıklılık esasına dayalı tarifelerin, ithalatın gümrük vergileri yoluyla düzenlenmesi konusunda Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) çerçevesinde Başkan’a verilen yetkiyi aştığı ifade edildi.
Trump yönetiminin, Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nin bu karara itiraz ettiği belirtilirken, temyiz süreci çerçevesinde Federal Temyiz Mahkemesi, hükümetin kararın yürürlüğe girmemesine yönelik talebini değerlendirerek, kararın geçici olarak durdurulmasına hükmetti.
Trump, Truth Social hesabından yaptığı açıklamada, ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nin gümrük vergileriyle ilgili olarak “son derece olumsuz” bir karar verdiğini öne sürerken, temyiz mahkemesinin de bu kararı durdurduğunu vurguladı.
Eski Başkan ayrıca, Çin’in ABD ile yaptığı ticaret anlaşmasını tamamen ihlal ettiğini de dile getirdi.
Analistler, tarifelerdeki istikrarsızlığın ve ABD ile diğer ülkeler arasında sağlanamayan ticari uzlaşılar nedeniyle yatırımcıların risk iştahının sınırlı kaldığını, küresel ekonomik ve jeopolitik risklerin ise karar alma süreçlerini zorlaştırdığını bildirdi.
Artan Risk İştahı Değerli Metalleri Olumsuz Etkiledi
Emtia piyasalarında makroekonomik verilerin de etkili olduğu gözlemlenirken, yatırımcılar önümüzdeki hafta ABD’de açıklanacak istihdam verileri ile Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz kararına odaklanmış durumda.
Tamamlanan haftada, ABD’de açıklanan çekirdek PCE enflasyon verisinin yıllık bazda yüzde 2,1 ile beklentilerin gerisinde kalması, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz artırımı yapmayabileceği ihtimalini güçlendirdi.
Bu durum, faiz hassasiyeti yüksek olan varlıklar üzerinde uzun vadeli etkiler yaratırken, güçlü seyreden dolar endeksi kısa vadede baskı oluşturdu.
Bu gelişmeler ışığında ABD 10 yıllık tahvil faizi haftayı 12 baz puan azalışla yüzde 4,40’tan tamamlarken, dolar endeksi ise yüzde 0,2 artışla 99,3 seviyesine yükseldi.
Değerli metaller, dolar endeksinin bir miktar artışı ve piyasalardaki artan risk iştahı nedeniyle değer kaybetti.
Analistler, ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi’nin Trump döneminde uygulanan karşılıklılık esaslı tarifeleri iptal etmesinin, yatırımcıları yeniden riskli varlıklara yönlendirdiğini ifade etti.
Temyiz kararına piyasa tepkisinin sınırlı kalması ise güvenli liman varlıklarına olan talebin zayıf seyrettiğini, bu durumun da fiyatlar üzerinde baskı oluşturduğunu gösteriyor.
Bu etkenlerle değerli metaller, ons bazında değer kaybına uğrarken, platinde yüzde 3,5, altında yüzde 2, paladyumda yüzde 2,4 ve gümüşte yüzde 1,5 düşüş kaydedildi.
Zayıf PMI Baz Metalleri Aşağı Çekti
Baz metaller de hafta içinde makroekonomik verilerin yarattığı olumsuz etkilerle değer kaybı yaşadı. Özellikle, Çin’deki imalat sektörü İmalat Sanayi Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) mayıs ayında 49,5 seviyesinde kalarak daralma bölgesinde bulunuyor.
İmalat sektöründeki zayıf talep sinyalleri, üretimin düşeceği endişesi yaratarak baz metal fiyatları üzerinde baskı oluşturmaya devam etti.
ABD’nin Avrupa mallarına yönelik tarifeleri ertelemesi ve mahkeme süreçlerindeki gelişmeler kısa vadede rahatlama sağlamış olsa da, tarife belirsizlikleri hala risk unsuru olarak kalmaya devam ediyor.
Bu çerçevede, geçen haftada baz metallerde tezgah üstü piyasada, bakırda yüzde 3,3, kurşunda yüzde 1, alüminyumda yüzde 1,5, çinkoda yüzde 2,6 ve nikelde yüzde 0,6 değer kaybı gözlemlendi.
OPEC+ Temmuzda da Üretimi Arttırıyor
Petrol fiyatları, üst üste ikinci haftayı da düşüşle tamamladı. Bu hafta OPEC+ grubunun yeni üretim artışı beklentileri ile Trump’ın tarifelerine dair mahkeme kararlarının yarattığı belirsizlikler etkili oldu.
OPEC ve müttefikleri olarak bilinen OPEC+ grubunun sekiz üyesinin toplantısında yeni bir üretim artışı kararı alınabileceği beklentisi, hafta boyunca petrol fiyatları üzerinde baskı oluşturdu.
Analistler bu dönemde üretim artışının, önceki iki toplantıda alınan günlük 411 bin varillik artış kararından daha yüksek olabileceği öngörüsünde bulunmuştu.
Daha önce gerçekleştirilen toplantıda OPEC+, pazar payını yeniden artırmak ve aşırı üretimde bulunan ülkeleri ceza vermek amacıyla temmuz ayında günlük 411 bin varillik üretim artışı kararı almakta.
Günlük yaklaşık 5 milyon varil petrol üreterek küresel talebin yüzde 5’inden fazlasını karşılayan OPEC+’nın sekiz üyesi, mayıs ve haziran aylarının ardından temmuzda da üretimi artırarak arzı yükseltmiş durumda.
Bu gelişmeler ışığında, brent petrolün varil fiyatı haftayı yüzde 2,9 kayıpla tamamlarken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın fiyatı yüzde 3,8 değer kazandı.
Tarım emtia fiyatları ise tamamlanan haftada arz yönündeki haber akışı ve tarife belirsizlikleri ile birlikte pirinç hariç olmak üzere negatif bir seyir izledi.
Brezilya’daki mısır hasadı yavaş ilerlerken, Arjantin’deki kuru ve soğuk hava, geciken soya hasadını hızlandırma potansiyeli taşırken, kışlık buğday ekimlerini de destekliyor.
Avrupa Birliği, yaşanan kuraklık nedeniyle 2025/26 sezonu için toplam tahıl üretim tahminini 279,6 milyon tona düşürdü. Ukrayna’daki üreticiler ise hava koşullarından kaynaklanan risklerin artmasıyla buğday fiyatlarında yükseliş bekliyor.
Bunun yanı sıra, Malezya hükümeti B30 biyodizel kullanım hedefini yineledi. Sürdürülebilir üretim artışının, soya yağı gibi ham maddelere olan talebi destekleyeceği düşünülüyor.
Tamamlanan haftada Chicago Ticaret Borsası’nda, soya fasulyesinde yüzde 1,7, mısırda yüzde 3,5 ve buğdayda yüzde 1,7 oranında azalış yaşanırken, pirinçte ise yüzde 2,5 artış gözlemlendi.
Kahve fiyatları, mayıs sonunda yeni hasatların başlaması sebebiyle baskı altında kalmaya devam ediyor. Analistler, Vietnam ve Brezilya gibi büyük üretici ülkelerdeki hasat döneminin başlamasının arzı artırarak fiyatları etkilediğini belirtiyor.
ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında şekerde yüzde 1,1, pamukta yüzde 1,5 ve kahvede yüzde 5,2 değer kaybı yaşanırken, kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 0,1 azalışla tamamladı.
