“1 Haziran Dünya Süt Günü” vesilesiyle Tarım ve Orman Bakanlığı ile Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerini değerlendiren bir rapor, Türkiye’de çiğ süt üretiminin geçen yıl yüzde 4,7 artarak 22 milyon 487 bin 757 tona ulaştığını ortaya koyuyor.
Bu üretimin büyük bir kısmını inek sütü oluştururken, bu oran yüzde 93,6 seviyesine çıkıyor. Koyun sütü üretimi yüzde 4, keçi sütü ise yüzde 2,1 oranında gerçekleşirken, manda sütü üretimi ise sadece yüzde 0,3 seviyesinde kaldı.
Ticari süt işletmeleri tarafından toplanan inek sütü miktarı, bu yılın mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 2,9 artarak 1 milyon 15 bin 647 tona yükseldi. Ocak-mart döneminde ise bu miktar 2024’ün aynı dönemine kıyasla yüzde 1,4 artış göstererek 2 milyon 854 bin 383 ton olarak kaydedildi.
İnek Sütü Üretiminde Avrupa’da Üçüncüyüz
Süt işletmeleri tarafından üretilen içme sütü miktarı, mart ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 6,2 artışla 148 bin 525 ton oldu. Ocak-mart döneminde içme sütü üretimi ise yıllık bazda yüzde 1,1 artarak 431 bin 927 tona ulaştı.
Türkiye, inek sütü üretiminde dünya genelinde 10’uncu, Avrupa ülkeleri arasında ise 3’üncü sırada konumlanıyor. Ülkede kişi başına yıllık süt ve süt ürünleri tüketimi yaklaşık 263 litre olarak hesaplanmış durumda.
Üretimde Verimlilik Öne Çıkıyor
Tarım ve Orman Bakanlığı, üreticilerin girdi maliyetlerine destek sağlamak ve sürdürülebilir üretimi güvence altına almak amacıyla çiğ süt destekleme uygulamalarına devam ediyor. Bu yıl uygulamaya konulan yeni destekleme modeli ile temel desteklerin yanı sıra verimlilik odaklı ve yönlendirici başlıklar da öncelik kazanmış durumda.
Bu model sayesinde, kaliteli çiğ süt üretiminin artırılması, spekülatif piyasa hareketliliğinin kontrol altına alınması, hayvancılık işletmelerinin modernizasyonu, kadınların üretimde daha aktif rol alması ve belirli bölgelerde üretim planlamasının teşvik edilmesi hedefleniyor.
Bakanlık ayrıca, hayvancılık işletmeleri içinde önemli bir yere sahip olan aile işletmeleri, kadın, genç ve kalite kriterlerini karşılayan üreticiler ile ari işletmelere yönelik ek destek primleri sağlamaktadır.
Bunların yanı sıra, 2020 yılında üreticilere 2 milyar 229 milyon 750 bin lira çiğ süt desteği ödenirken, bu rakam 2021’de 2 milyar 337 milyon 150 bin lira, 2022’de 4 milyar 746 milyon 602 bin lira ve 2023’te 4 milyar 258 milyon 355 bin lira olarak gerçekleşmiştir.
Geçen yıl üreticilere toplamda 5 milyar 517 milyon 772 bin lira destekleme ödemesi yapılırken, 2020-2024 dönemi için toplam destek tutarı 19 milyar 89 milyon 629 bin lira olarak kaydedilmiştir.