Bakan Fidan, Başkent Haber’de Mücahit Eker tarafından yöneltilen gündemle ilgili soruları yanıtladı.
Fidan, Türkiye’nin Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlangıcından bu yana tutumunu koruduğuna ve bölgede savaş istemediğine dikkat çekti. 1 milyondan fazla insanın ölümü ve yaralanmasına neden olan, büyük şehirlerin haritadan silinmesi ve bölge ekonomisinin “felç olmasıyla” neticelenen bir savaşla karşı karşıya olunduğunu kaydetti.
Savaşın neredeyse dördüncü yılına girmekte olduğunu belirten Fidan, “Sadece iki ülke yok, aynı zamanda bu iki ülkenin arkasındaki diğer ülkeler de saf almış durumda. Bu durum daha geniş bir küresel savaşa dönüşme riski taşıyor. Biz, savaşın durdurulmasına yönelik çabalarımızı başından beri sürdürdük.” dedi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın taraflara sık sık barış çağrısında bulunduğunu hatırlatan Fidan, Türkiye’nin Karadeniz Tahıl Anlaşması ve Mart 2022 tarihindeki görüşmeler gibi önemli girişimlerde bulunduğunu da vurguladı.
ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve gelmesiyle birlikte ateşkes çağrısının yapıldığını ve tarafların niyetlerini ortaya koyma fırsatı bulduğunu belirten Fidan, Türkiye’nin arabuluculuk deneyimini kullanarak çalışmalara başladığını ve ilk kez tarafların 16 Mayıs’ta İstanbul’da bir araya geldiğini ifade etti.
Bu görüşmelerde esir takasına yönelik bir mutabakat sağlandığını ve tarafların ateşkes şartları üzerinde çalışma yapacaklarını taahhüt ettiğini belirten Fidan, olası bir liderler toplantısı hakkında da görüşmelerde bulunduklarını aktardı.
Moskova ve Kiev ziyaretleri esnasında birçok üst düzey görüşme gerçekleştirdiğini hatırlatan Fidan, Türkiye’nin ateşkese ve barışa ulaşılması için gerekli süreçler üzerinde çalışmalar yürüttüğünü ifade etti.
Toplantıda tarafların hazırlıklı geldiğini ve görüşmelerin olumlu bir atmosferde geçtiğini kaydeden Fidan, esir değişimi konusunun da yeniden gündeme geldiğini ve bu seferki sayının 1000’i aşabileceğini vurguladı.
Rusya ve Ukrayna’nın ateşkes şartlarına yönelik belgeler sunarak liderler toplantısına dair önerilerde bulunduklarını belirten Fidan, bir sonraki süreçte tekrar bir araya gelinmesi hususunda mutabakata varıldığını söyledi.
“BEKLENTİMİZ BİR SONRAKİ TURUN DA OLACAĞI YÖNÜNDE”
Rusya ile Ukrayna arasında yapılacak sonraki görüşmelere dair beklentilerini ifade eden Fidan, “Bizim beklentimiz bir sonraki turun da olacağı yönünde. Çünkü her iki taraf da bir araya gelmenin fayda getirdiğini kabul ediyor.” dedi.
Görüşmelerde sert tartışmalara rastlanmadığını ve iyi bir müzakere yapıldığını kaydeden Fidan, mevcut şartlar ve psikolojik hava göz önüne alındığında, “Gerçekten mümkün olan en iyi düzeyde bir toplantı gerçekleşti. Önemli olan bu masadan kalkmamak ve barış yönündeki tavrı sürdürmektir.” şeklinde konuştu.
“ÜÇ LİDERİN TANIDIĞI, GÜVENDİĞİ, İTİMAT ETTİĞİ BAŞKA BİR İSİM YOK”
Olası bir liderler toplantısının Türkiye’de gerçekleşme ihtimaline değinen Fidan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın böyle bir toplantıya ev sahipliği yapmaktan memnuniyet duyacağını belirtti. Fidan, “Söz konusu üç liderin tanıdığı, güvendiği başka bir isim yok.” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın bu konudaki mesajını Kiev ve Moskova ziyaretlerinde ilettiğine dikkat çeken Fidan, liderlerin bir araya gelmemeden önce bazı netice elde edilmesi gerektiğini ifade etti.
Gelecek toplantılara dair gözlemlerini paylaşan Fidan, “Eğer birkaç kez daha (Rusya ve Ukrayna) bir araya gelirse, mesele ilerler ve liderlerin karşı karşıya gelmesi kaçınılmaz olur.” dedi.
Rusya-Ukrayna Savaşı’na ilişkin farklı yaklaşımlar üzerinde değerlendirmelerde bulunan Fidan, Rusya’nın stratejik duruşunun kabul edilmediğini ifade etti. Ayrıca, ABD’nin eski Başkanı Joe Biden döneminde Ukrayna’ya destek amacıyla verilen askeri ve mali yardımların sürdüğüne ancak sürelerinin birkaç ay içinde sona ereceğine dikkat çekti.
Bunun ardından Trump’ın alacağı kararlarla savaşta farklı bir aşamaya geçilebileceğini kaydeden Fidan, ABD Başkanı Donald Trump’ın Özel Temsilcisi Steve Witkoff ve ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile telefon görüşmeleri gerçekleştirdiğini de sözlerine ekledi.
Fidan, Türkiye’nin Rusya ile Ukrayna arasındaki son iki toplantıya dair değerlendirmelerini Rubio ile görüştüğünü ve ortak işbirliklerinin devam edeceğini belirtti.
