Dünya genelinde enflasyon ve resesyon ikilemi ile birlikte ABD Başkanı Donald Trump’ın korumacılık politikaları, küresel büyümenin yavaşlayacağına dair endişeleri artırıyor. Uzun süredir devam eden bu belirsizlikler, piyasalarda tedirginliğe yol açıyor.
ABD yönetiminin tarife politikalarının dalgalanması, risk unsuru olarak öne çıkarken, diğer ülkelerle anlaşma sağlanabileceğine dair umutların artması, bu endişeleri biraz olsun azaltmış durumda.
Tarifelerin büyüme ve enflasyon üzerindeki olası olumsuz etkilerine dair soru işaretleri sürerken, ABD’de açıklanan son verilerin iş ilanlarının beklenenden fazla arttığını gösterdiği, piyasalardaki risk iştahını yükseltti.
Analistler, bu verilerin ardından ABD’de açıklanacak ADP özel sektör istihdamı verilerinin yatırımcılar tarafından dikkatle izleneceğini ve bu verinin piyasanın yönü üzerinde önemli bir etki yaratabileceğini vurguladı.
Çelik ve alüminyum ithalatında uygulanan vergi yüzde 50’ye yükseltiliyor
Başkan Trump, çelik ve alüminyum ithalatına uygulanan yüzde 25’lik gümrük vergisini yüzde 50’ye çıkaran bir kararnameyi imzaladı. Bu karar, ABD’nin çelik ve alüminyum ithalatının ulusal güvenliğe tehdit oluşturabilecek miktarda olduğunu belirtiyor. Tarife değişiklikleri, 4 Haziran’da yerel saatte 00:01 itibariyle geçerlilik kazanacak.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, ABD Ticaret Temsilciliği’nin (USTR) tarifelerde bir anlaşma sağlanması için belirlediği son tarihin yaklaştığını ticaret ortaklarına hatırlatmak amacıyla mektup gönderdiğini açıkladı. Leavitt, Ticaret Temsilcisi Jamieson Greer’ın Paris’te çeşitli ticaret ortaklarıyla görüşmelerde bulunduğunu ve bu anlaşmaların yakında açıklanacağını aktardı.
Fed yetkilileri ABD ekonomisinin sağlıklı olduğuna dikkati çekti
ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin açıklamaları da dikkatle izlenmekte. Fed Yönetim Kurulu Üyesi Lisa Cook, ABD ekonomisinin hala sağlam bir durumda olduğunu, ancak artan belirsizliklerin hem fiyat istikrarı hem de istihdam için risk oluşturduğunu belirtti.
Atlanta Fed Başkanı Raphael Bostic, para politikası için sabırlı bir yaklaşımın en iyisi olduğu inancını sürdürmekte. Bostic, genel olarak ekonominin sağlıklı seyrini koruduğunu, ancak artan belirsizliklerin istihdam ve fiyatlar üzerindeki etkilerini görmek için beklemek gerektiğini vurguladı. Ayrıca, bu yıl faiz oranlarında çeyrek puanlık bir indirim olasılığına dikkat çekti.
Para piyasalarındaki fiyatlamalarda Fed’in yıl içerisinde toplam iki kez faiz indireceği beklentileri güçlü kalmaya devam ediyor.
Öte yandan Ökonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), ticaret politikalarındaki belirsizlikler nedeniyle küresel büyüme tahminini bu yıl için yüzde 3,1’den yüzde 2,9’a revize etti.
Kurumsal alanlarda çip hisselerindeki artış dikkat çekiyor. ABD’li çip üreticisi Nvidia’nın hisseleri yüzde 2,8 değer kazanırken, diğer çip üreticilerinden Broadcom’un hisseleri yüzde 3,3 ve Micron Technology’nin hisseleri de yüzde 4,2 yükseldi.
Bu gelişmelerle birlikte, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi dün yüzde 4,40 seviyesine kadar geriledikten sonra günü yüzde 4,44 seviyesinde tamamladı ve şu anda yüzde 4,45 seviyelerinde işlem görüyor.
Altının ons fiyatı ise dün yüzde 0,8 düşüşle 3.353 dolardan tamamlanırken, şu an yüzde 0,10 azalışla 3.350 dolardan işlem görmektedir.
Dolar endeksi de yeni güne yüzde 0,15 artışla 99,3 seviyesinden başladı. Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,4 azalarak 65,2 dolarda işlem görüyor.
Bu gelişmeler ışığında, New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 0,58, Nasdaq endeksi yüzde 0,81, Dow Jones endeksi ise yüzde 0,51 değer kazandı. ABD’de endeks vadeli kontratlar ise yeni güne negatif bir başlangıç yaptı.
Avro Bölgesi’nde enflasyon hedeflenen oranın altına indi
Avrupa borsalarında dün pozitif bir seyir gözlemlenirken, bölgede açıklanan makroekonomik veriler yatırımcılar tarafından dikkatle takip edilmektedir.
Avro Bölgesi’nde yıllık enflasyon mayıs ayında yüzde 1,9 seviyesine gerileyerek, mevsim etkisinden arındırılmış işsizlik oranı ise nisanda yüzde 6,2 olarak kaydedildi. Geçen yılın nisan ayında bu oranlar, Avro Bölgesi’nde yüzde 6,4, AB’de ise yüzde 6 olarak görünüyordu.
Analistler, bu enflasyon verilerinin Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) yüzde 2 olan hedefinin altında kalmasından ötürü, ECB’nin perşembe günü yapılacak toplantısında 25 baz puan faiz indirimine gitmesine kesin gözüyle baktıklarını belirtiyor.
İngiltere Merkez Bankası (BoE) Başkanı Andrew Bailey, küresel ticaret politikalarının yarattığı belirsizliklerin ekonomik büyüme üzerinde baskı yarattığını ve bu bağlamda faiz oranını düşürme konusunda temkinli ve kademeli bir yaklaşım benimsediklerini vurguladı.
Bölgede ayrıca siyasi ve jeopolitik gelişmeler de dikkat çekiyor. İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Roma’da Avrupa Birliği’nin karşılaştığı zorluklar ve bu zorluklara karşı Birliğin güçlendirilmesi ile Ukrayna savaşı ve Orta Doğu’daki gelişmeleri görüştüler.
Dün, Almanya’da DAX 40 yüzde 0,67, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,23, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,15 ve Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 0,34 değer kazandı. Avrupa’daki endeks vadeli kontratlar da yeni güne pozitif başlangıç yaptı.
Asya borsaları pozitif seyrediyor
Asya tarafında, ticaret savaşının soğuyacağına dair beklentilerin artması ve Güney Kore’deki siyasi belirsizliklerin giderilmesi ile pozitif bir seyir ön plana çıkıyor.
Güney Kore’de eski Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’ün görevden azledilmesinin ardından yapılan seçimde, ana muhalefetteki Demokratik Partinin (DP) adayı Lee Jae-myung galip geldi. Lee’nin iş dünyasında yenilikçiliği ve büyümeyi teşvik edici politikalar benimsemesi ve ABD ile dengeli bir diplomasi yürüteceğine dair haberler, ülke piyasalarında risk iştahını artırdı.
Bölgede bugün açıklanan makroekonomik verilere göre, Japonya’da mayıs ayı hizmet sektörü Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 51 seviyesinde, bileşik PMI ise 50,2 olarak gerçekleşti.
Bu gelişmeler ışığında, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,8, Güney Kore’de Kospi endeksi yüzde 2,4, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,4 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,8 artarak işlem gördü.
BIST 100 endeksi dün pozitif seyretti
Dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 2,98 değer kazanarak 9.277,01 puandan tamamladı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı haziran vadeli kontrat ise dünkü seansta normal seans kapanışının yüzde 0,3 üzerinde 10.531,00 puandan işlem gördü.
Dolar/TL, dünkü işlem sırasında yüzde 0,1 düşüşle 39,1490’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasada açılışta önceki kapanışının hemen üzerinde 39,1530’dan işlem görmekte.
Analistler, yurt içinde TÜFE bazlı reel efektif döviz kuru ve yurt dışında Fed Bej Kitap raporu ile ABD’de ve Avrupa’da açıklanacak hizmet sektörü PMI gibi verilerin takip edileceğini belirtirken, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 9.300 ve 9.400 puanın direnç, 9.100 ve 9.000 seviyelerinin ise destek konumunda olduğunu ifade etti.
