ABD Başkanı Donald Trump ile teknoloji milyarderi Elon Musk arasındaki ilişkiye dair spekülasyonlar, Musk’ın X platformunda yaptığı son paylaşım ile dikkat çekti.
Geçtiğimiz hafta Hükümet Verimliliği Departmanı (DOGE) görevinden ayrılan Musk, Trump’ın “Tek büyük ve güzel yasa” olarak tanımladığı vergi ve harcama yasa tasarısı için “rahatsız edici bir iğrençlik” dedi.
Musk, Salı günü yaptığı paylaşımda, “Üzgünüm ama artık buna dayanamıyorum. Bu devasa, çirkin Kongre harcama tasarısı rahatsız edici bir iğrençlik. Ona oy verenler utansın: Yanlış yaptığınızı biliyorsunuz. Biliyorsunuz,” ifadelerini kullandı.
TRUMP’IN YASASI NELERİ ÖNGÖRÜYOR?
Musk daha önce de bu yasa tasarısına eleştiriler yöneltmişti, ancak son yorumları son derece sert bir şekilde değerlendirildi. Milyarder, yasa için “Zaten devasa olan bütçe açığını 2,5 trilyon dolara (!!!) çıkaracak ve Amerikan vatandaşlarını ezici bir şekilde sürdürülemez bir borç yükü altına sokacak” ifadelerini kullandı.
Musk, “Kongre Amerika’yı iflas ettiriyor,” diye ekledi.
İngilizce adı “One Big Beautiful Bill Act” olan bu yasa tasarısı, Trump’ın ikinci başkanlık dönemindeki en önemli iç politika girişimlerinden biri olarak görülüyor. Yasa, bireysel ve kurumsal vergi indirimlerini devam ettirmeyi amaçlıyor ve Trump’ın seçim kampanyası sırasında verdiği bazı vaadetlerle uyumlu bir içerik taşıyor.
Örneğin, yasa, bahşiş, fazla mesai ve araç kredisi faizleri üzerindeki vergileri kaldırarak çalışanların gelirlerini artırmayı hedefliyor. Ayrıca, çocuk vergi kredisinin 2028’e kadar 2 bin 500 dolara çıkarılması ve sosyal sigortanın cinsiyet geçiş tedavileri ile bazı sivil toplum kuruluşlarına yönelik fonlamaların yasaklanması da yer alıyor.
Bazı yorumcular, yasanın bazı unsurlarının Musk’ın çıkarlarıyla çatıştığını savunuyor. İddialara göre, bu iki yakın müttefikin arasındaki gerginliğin ardında Musk’ın Starlink projesinin ve Tesla’nın çıkarları yatıyor olabilir.
ELEKTRİKLİ ARAÇ VERGİSİ NE OLACAK?
Yasa, Musk’ın Tesla’sı gibi otomobil üreticilerine avantaj sağlayan elektrikli araç vergi kredisinin sona ermesini öngörüyor. Nisan ayı itibarıyla Tesla, kredi ve diğer şirket meseleleri için en az 240 bin dolar lobi harcaması gerçekleştirmişti. Axios’a verdiği demeçte, Musk’ın sahne arkasında bu önlemi savunduğu ancak bunun öfkesini dindirmediği belirtildi.
DOGE’DAN AYRILMAK İSTEMESİ MÜMKÜN MÜ?
Musk, DOGE’da resmi bir görevi olmasa da Beyaz Saray’da “özel hükümet çalışanı” statüsündeydi. Ancak yeni yasa tasarısı, ücretsiz danışmanlık pozisyonları için 130 günlük süre sınırı getiriyor. Musk’ın bu sürenin ötesinde görevde kalmak istediği öne sürülüyor.
Milyarderin DOGE’daki rolü, Cumhuriyetçilerin bir kısmını rahatsız etmişti. Geçtiğimiz aylarda düzenlenen kabine toplantılarında Musk’ın bakanlarla çatıştığı iddia edilmişti. Bu kişiler arasında Ulaştırma Bakanı Sean Duffy ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio da vardı.
STARLİNK TARTIŞMALARI DEVAM EDİYOR
Axios’a konuşan kaynaklar, Musk’ın Federal Havacılık İdaresi’nden Starlink uydu sistemini ulusal hava trafiği kontrolü amacıyla kullanmak istediğini savunuyor. Ancak havacılık idaresinin, çıkar çatışmalarını önlemek ve teknolojik nedenlerle buna karşı çıktığı iddia ediliyor.
NASA’DA YAŞANAN GÜNDEME DAİR
Trump’ın, Musk’ın yakın müttefiki olan Jared Isaacman’ı NASA yöneticiliğinden çekmesi, Musk için fazlasıyla önemli bir durum olarak öne çıkıyor. Isaacman, daha önce Musk’ın SpaceX şirketi ile uzaya uçmuştu.
Isaacman’ın NASA yöneticiliğindeki adaylığı, onun Demokrat partiye yaptığı bağışlar yüzünden geri çekildiği iddia edilmişti. Ancak ABD basınında yer alan haberlere göre, Isaacman bu bağışları önceki tarihlerde açıklamıştı ve Trump bu durumdan haberdar bulunuyordu.
Ayrıca, Isaacman’ın adaylığının düşürülmesinin arkasında Musk ile çatışan Başkanlık Personeli Ofisi müdürü Sergio Gor’un olduğu yönünde iddialar da bulunuyor. Beyaz Saray yetkililerinden biri, “Bu, Sergio’nun Musk’a ‘defol git’ demesiydi” şeklinde bir açıklamada bulundu.
MUSK’IN KIZGINLIĞI
Bazı kaynaklar, Musk ve Trump’ın hala dost ve müttefik olarak kalmaya devam ettiklerini savunuyor. Her ikisiyle de düzenli olarak iletişim halinde olan kaynaklar, ittifaklarının bozulmadığını belirtiyor. Ancak Trump’ın, Musk’ın yasa tasarısına yönelik sosyal medya eleştirisinden bir miktar rahatsız olduğu da iddia ediliyor. Başka bir kaynak ise, “Elon çok kırıldı,” şeklinde bir ifade kullandı.
