Hobi amaçlı drone projeleri için tasarlanan açık kaynaklı ArduPilot yazılımının, Ukrayna’nın Örümcek Ağı adı verilen son drone saldırısında kullanıldığı iddia edildi. Bu saldırıda, Rusya’nın stratejik uzun menzilli bombardıman uçaklarının üçte birinin yok edildiği bildirildi.
Yazılımın geliştiricileri, kodlarının bu denli büyük bir askeri operasyonda kullanıldığına dair haberi karşısında şaşkınlık yaşadı. 404Media’nın haberine göre, ArduPilot’un kurucularından Chris Anderson, LinkedIn üzerinden saldırı görüntülerinin altında şu ifadeleri kullandı:
“Bu ArduPilot. 18 yıl önce bodrum katımda yazdım. İnanılmaz.”
X (eski adıyla Twitter) platformunda da bir paylaşım yapmak suretiyle yazılımın diğer geliştiricileri Jordi Muñoz ve Jason Short’u etiketleyen Anderson, yazılımın askeri alandaki kullanımı ile ilgili derin bir şaşkınlık ifade etti. Short, yanıtında “Bunun olacağı, bir milyon yıl düşünsem bile aklıma gelmezdi. Ben sadece uçan robotlar yapmak istemiştim” dedi ve ardından “ArduPilot destekli drone’lar, Rusya’nın stratejik bombardıman filosunun yarısını yok etti” şeklinde ekledi.
ARDUPİLOT NEDİR?
2007 yılından beri geliştirilmekte olan ArduPilot, açık kaynaklı bir uçuş kontrol yazılımı olarak tanımlanıyor. Açık kaynaklı yazılım, kaynak kodunun herkes tarafından erişilebilir olduğu, dileyenlerin bu kodu görüntüleyip, değiştirebildiği ve dağıtabildiği yazılımlar arasında yer alıyor.
Chris Anderson, DIYdrones.com platformunu kurarak Lego Mindstorms setiyle birlikte ilk drone otopilotunu geliştirmiştir. 2009 yılında Jordi Muñoz’un küçük bir helikopterle otonom araç yarışmasında elde ettiği başarı sonrasında, Anderson ve Muñoz bir araya gelerek 3DR adlı drone şirketini kurmuş ve ArduPilot’un ilk sürümlerini yayınlamıştır.
Yazılım, zamanla hem profesyonel hem de amatör kullanıcılar tarafından geliştirilerek bugünlere ulaşmıştır.
Ücretsiz olması ve özelleştirilebilir yapısı ile ArduPilot, drone’ların kalkış, uçuş ve iniş süreçlerini yönetebilmekte, GPS destekli harita görüntüleri ile rota belirleme (waypoint) özelliği sunmaktadır.
Rusya’nın GLONASS sistemi aracılığıyla GPS sinyallerini engellemesine rağmen, ArduPilot bazı yardımcı uçuş modları ile işlevini sürdürebilmektedir. Bu modlar arasında drone’un dengede kalmasını sağlayan stabilizasyon, belirli bir noktada bekleme (loitering mode) ve bağlantı kesildiğinde devreye giren güvenlik önlemleri bulunmaktadır.
ASKERİ KULLANIMI DÜŞÜNMEMİŞLERDİ
Yazılımın resmi web sitesinde, ArduPilot’un “güvenilir, çok yönlü ve pek çok araç türünü destekleyen açık kaynaklı bir otopilot sistemi” olduğu ifade edilmektedir.
Kullanım alanları arasında arama kurtarma, sualtı araçları, 3D haritalama, otonom çim biçecek makineleri ve traktörler bulunmaktadır. Ancak, sitede yazılımın askeri amaçlar için kullanımıyla ilgili herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.
Öte yandan, 2023 yılı itibarıyla yazılımın hem Ukrayna’da hem de Rusya’da yaygın olarak kullanıldığı kaydedilmektedir.
