Dünya genelinde aday gösterilen 369 proje içerisinden finale kalan 19 proje arasında, Türkiye’yi temsil eden Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yenilenen Rami Kütüphanesi de bulunuyor.
İstanbul’un en büyük kütüphanesi unvanını taşıyan Rami Kütüphanesi, 18. yüzyılda inşa edilen Rami Kışlası’nın aslına uygun bir şekilde yenilenmesiyle açıldı. Tarihi askeri yapı, mimar Han Tümertekin’in danışmanlığı altında minimal müdahale yaklaşımıyla modern bir bilgi ve kültür merkezine dönüştürüldü. Yapının orijinal mekânsal nitelikleri korunarak, yeni işlevsel ihtiyaçlara uygun çözümlerle zenginleştirildi.
Tarihi dokuya zarar vermeden modern kamusal alanlar oluşturma hedefiyle yürütülen proje, mimari ve kültürel sürdürülebilirlik açısından da öncü bir örnek olarak dikkat çekiyor. Rami Kütüphanesi, Ağa Khan Mimarlık Ödülü tarafından bu nitelikleriyle uluslararası düzeyde takdir edildi.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Rami Kütüphanesi’nin bu prestijli ödül için finale kalmasının ardından sosyal medya hesaplarında bir mesaj paylaştı:
“Rami Kütüphanesi Ağa Khan Mimarlık Ödülü Finalisti! Kültür ve Turizm Bakanlığı olarak yenileyip İstanbul’a kazandırdığımız Rami Kütüphanesi, 2025 Ağa Khan Mimarlık Ödülü’nün 16. Ödül Dönemi finalistleri arasında yer aldı. 18’inci yüzyıldan kalma Rami Kışlası’nı tarihi dokusuna sadık kalarak modern bir bilgi merkezine dönüştürdüğümüz bu özel proje, uluslararası alanda takdir görmekle kalmıyor, Türkiye’nin kültürel vizyonunu da temsil ediyor. Mimarlığın, kültürle ve toplumla kurduğu bağın en güzel örneklerinden biri olan Rami Kütüphanesi’yle bu prestijli listede yer almak, bizler için ayrı bir gurur kaynağı. Bu başarıda emeği geçen tüm ekip arkadaşlarımı tebrik ediyorum.”
1977 yılında merhum Prens Karim Aga Khan tarafından kurulan Ağa Khan Mimarlık Ödülü, mimarlık, planlama, tarihi koruma ve peyzaj mimarlığı alanlarında Müslüman toplulukların fiziksel, sosyal, ekonomik ve kültürel ihtiyaçlarına yanıt veren projeleri teşvik etmeyi amaçlıyor.
Ödül, üç yılda bir veriliyor ve yalnızca teknik mükemmeliyeti değil, yerel kaynakların etkin kullanımı, topluluklarla kurulan bağ ve kültürel bağlamı gözeten yaklaşımları da ödüllendiriyor. 48 yıl içerisinde toplam 128 projeye verilen ödül için bugüne kadar yaklaşık 10.000 proje belgelenmiş durumda.
Bu yılki ödül sürecinde kısa listeye giren 19 proje, bağımsız uzmanlardan oluşan jüri tarafından titizlikle incelenerek belirlendi. Jüri üyeleri arasında mimarlar, koruma uzmanları, planlamacılar ve yapı mühendisleri yer alıyor. Nihai ödül sahipleri ise bu yaz yapılacak son değerlendirme toplantısında açıklanacak.
2025 yılındaki finalistler arasında Rami Kütüphanesi dışında birçok dikkat çekici proje de bulunuyor. Bunlar arasında Bangladeş’ten Khudi Bari, Mısır’dan Revitalisation of Historic Esna, Endonezya’dan The Arc at Green School, Kenya’dan Campus Startup Lions, Pakistan’dan Denso Hall Rahguzar Project ve Vision Pakistan yer alıyor. Ayrıca, Filistin, Çin, İran, İsrail, Fas, Katar, Suudi Arabistan, Senegal ve Birleşik Arap Emirlikleri’nden de projeler finale kalmış durumda.
