İsrail’de muhalefetin meclisin feshine yönelik önerisi, koalisyon ortağı Ultra Ortodoks (Haredi) partilerin son anda desteğini çekmesi üzerine gerekli çoğunluğu elde edemedi. Şas ve Tevrat Sancağı partileri, meclis feshi tasarısına karşı oy kullanacaklarını duyurdu.
Başbakan Binyamin Netanyahu’nun hükümetini devirmeye yönelik olarak sunulan yasa tasarısı, ön oylamada 61’e 53 oranıyla reddedildi. Gazete The Times of Israel’in haberine göre, ön oylamadan hemen önce, Haredi partilerin temsilcileri hükümetle bir araya gelerek, Haredi öğrencilerin askerlikten muaf tutulması konusunda bir anlaşmaya vardılar.
Meclisin feshedilmesi için en az 61 milletvekilinin onayı gerekirken, muhalefet bu sayıyı sağlayamadı. Netanyahu’nun iktidar koalisyonu, 120 sandalyeli mecliste 68 milletvekili ile temsil ediliyor.
ULTRA ORTODOKSLARIN HAMLESİ
İsrail Meclisi Dışişleri ve Savunma Komitesi Başkanı Yuli Edelstein, Netanyahu’nun talimatları doğrultusunda koalisyon hükümetinin dağılmasını önlemek için Ultra Ortodoks partilerin temsilcileriyle geniş görüşmeler gerçekleştirdi. Edelstein, Tevrat okullarında eğitim alanların askerlikten muaf tutulması konusundaki yasal düzenlemenin ilkeleri hakkında Haredi koalisyon ortaklarıyla uzlaşmaya varıldığını açıkladı.
Ultra Ortodoks koalisyon ortakları Birleşik Tevrat Yahudiliği ve Şas partileri, askere gitmeyen Haredi gençlerle ilgili hükümeti devirmekle tehdit ediyorlardı.
BAZI MİLLETVEKİLLERİ HÜKÜMETTEN ÇEKİLEBİLİR
Netanyahu’nun liderliğindeki koalisyon, fesih oylamasından istediği sonucu almışken, Haredi öğrencilerin askerlikten muaf tutulması meselesinin tam olarak çözüme kavuşturulamaması hâlâ risk teşkil ediyor. Haaretz gazetesi, Birleşik Tevrat Yahudiliği’nden bir kaynağa dayandırdığı haberinde, Tevrat Sancağı ve Şas’ın fesih tasarısına karşı oy vermesi durumunda, Agudat Israel milletvekillerinin hükümetten ayrılacaklarını bildirdi.
Agudat Israel’in hükümetten ayrılması yalnızca hükümeti devirmiyor, ancak Netanyahu’ya mecliste 64 üyeli kırılgan bir çoğunluk bırakıyor.
HAREDİLERİN ASKERLİK TARTIŞMASI
İsrail yasalarına göre, 18 yaşını dolduran herkes zorunlu askerlik hizmeti yapmak zorundadır. Ancak, Haredilerin bu yükümlülükten muaf tutulması uzun zamandır tartışılmaktadır. Gazze Şeridi’ndeki artan saldırılar sonrasında asker ihtiyacının da yükseldiği gözlemleniyor.
Gazze’de ateşkesi bozan yeni saldırılar, ordunun 12 bin askere, bunlardan 7 bininin savaş bölgelerinde görev alması için ihtiyaç duyduğunu ortaya koyarken, geçen yıl Haredi gençlerin askere alınmasına yönelik çabaların tartışmaların merkezine yerleştiği bildirilmektedir.
İsrail Yüksek Mahkemesi, 25 Haziran 2024’te Haredi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasına ilişkin mevcut yasal düzenlemenin geçersiz olduğuna ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiğine hükmetti. Harediler, nüfusun yaklaşık yüzde 13’ünü oluşturarak, zorunlu askerliğe karşı çıkıyor ve yaşamlarını Tevrat çalışmalarıyla sürdürdüklerini savunuyor. Netanyahu’nun Haredi koalisyon ortakları, Başbakan’a zorunlu askerlik yasasının değiştirilmesi için baskı yapmayı sürdürüyor.
