Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Türkiye Noterler Birliği’nin 54. Olağan Kongresi’nde yaptığı konuşmada, noterlik müessesesinin köklü geçmişine dikkat çekerek, bunun hukuk devletinin temel taşlarından biri olduğunu ifade etti.
Noterlerin resmi işlemleri yerine getirerek, potansiyel uyuşmazlıkların önüne geçtiğini vurgulayan Tunç, “Noterlik, önleyici ve koruyucu bir hizmettir. İhtilaflar doğmadan barışı koruyan bir bilgindir. Ayrıca, ihtilaf durumunda güvenilir belgeler sunarak mahkemelerin iş yükünü azaltmaktadır.” açıklamasında bulundu.
Tunç, noterlik kurumunun ekonomik faaliyetler bağlamında imzalanan her sözleşmenin güvence altına alındığını hatırlatarak, “Noterlik kurumunun esasları tarafsızlık, bağımsızlık, dürüstlük ve güvenilirliktir. Noterler, sadece belgeleri düzenleyen kişiler değildir; huzurun mimarları, adaletin yardımcıları ve devletin güvenilir birer temsilcisidir.” şeklinde konuştu.
“Dolandırıcılık eylemlerinin önüne geçtik”
Tunç, son 23 yılda 1154 yeni noterlik kurarak, toplam noterlik sayısını 2002 yılındaki 1231’den yüzde 94’lük bir artışla 2385’e çıkardıklarını aktardı.
Yeni noterliklerin açılmasıyla birlikte vatandaşların hızlı ve yerinde hizmet almasını sağladıklarını anlatan Tunç, ayrıca nöbetçi noterlik uygulamaları gibi yeniliklerin de hayata geçirildiğini belirtti.
Nöbetçi noterliklerde toplamda 3 milyon 624 bin 480 işlem yapıldığını, konsolosluklarda ise gurbetçiler tarafından 334 bin 440 işlem gerçekleştirildiğini ifade etti.
Noterlik ücretlerinin kredi kartı ile ödenebilmesi, güvenli ödeme sisteminin 3 Şubat 2020’de devreye alınması ile kullanıcıların dolandırıcılık eylemlerine karşı korumaya alındığını belirten Tunç, “Böylece ödemeye dayalı sözleşmelerdeki aksaklıkların önüne geçmiş olduk.” dedi. Güvenli ödeme sistemi sayesinde 3 milyon 729 bin 554 işlem gerçekleştirildiğini sözlerine ekledi. 2024’te yapılacak düzenlemeyle, ikinci el araç alım satımlarında güvenli ödeme sisteminin kullanılmasının zorunlu hale getirileceği ifade edildi.
“Kimlik erişim cihazı bulunan noterlik sayısını 270’e çıkardık”
Parmak izi ve kimlik doğrulama sistemleri sayesinde dolandırıcılık ve sahtecilik olaylarının önüne geçileceğine dikkat çeken Tunç, “Bu uygulama 16 noterlikte başlamıştı ve şu an itibarıyla 270 noterde aktif durumda.” dedi.
Noterlik işlemleri için e-Randevu sistemi kapsamında bugüne kadar 175 bin 292 randevu alınırken, noterliklerce 4 milyon 701 bin veraset ilamı düzenlendiği aktarıldı.
Bakan Tunç, taşınmaz satışları ve tapu işlemlerinin noterliklerce yapılmasına yönelik görüşmelerin sürdüğünü ve konunun çözülmesini beklediklerini ifade etti.
Ayrıca, Türk Dünyası Noterler Birliği ile ilgili mutabakat zaptının 2023’te imzalandığını hatırlatan Tunç, böylelikle Türk devletlerinin vatandaşlarının noterlik işlemlerinin birbirine eşdeğer olmasının sağlanacağını belirtti.
“Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi ile entegrasyon sağlayacağız”
Tamamlanması hedeflenen Noterlik Kanunu’nun yenilenmesi gerektiğine dikkat çeken Tunç, Yargı Reformu Strateji Belgesi’nde noterlikle ilgili çeşitli faaliyetlere yer verildiğini kaydetti. Bakan Tunç, hedeflerini şu şekilde açıkladı:
“Noterlik Kanunu’nun yenilenmesi en önemli önceliğimiz. Hukuk fakültesi mezunlarının görev yapacağı noter yardımcılığı müessesesini kurmayı planlıyoruz. Vasiyetnamenin açılması, mirasçı atama belgesi verilmesi gibi çekişmesiz yargı işlemlerinin noterlikler tarafından yapılabilmesi hedefindeyiz. Hukuki güvenliği artırmak adına belli bir sınırı aşan sözleşme ve işlemlerde noter onayı alınmasını teşvik edeceğiz. Noterler tarafından düzenlenen belgelerde karekod uygulamasını hayata geçireceğiz. Kıymetli evrak ve banka protestolarının elektronik ortamda yapılması için düzenlemeler yapılacak. Ayrıca, Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi ile noterlikler arasında entegrasyon oluşturacağız; taşınmaz satış vaadi sözleşmelerinin noterliklerce tapu siciline şerh olarak işlenmesini sağlamak amacıyla çalışmalara devam edeceğiz.”
Bakan Yılmaz Tunç, noterlere yeşil pasaport verilmesi konusundaki çalışmaların da sürdüğünü, bu meselenin yetki ve takdirinin TBMM’de olduğunu belirtti.
