Nisan ayında meydana gelen zirai don olayı ile ilgili zararların incelenmesi ve gelecekte benzer durumların etkilerinin en aza indirilmesi için gerekli önlemlerin belirlenmesi amacıyla kurulan Meclis Araştırma Komisyonu, AK Parti Malatya Milletvekili Bülent Tüfenkci başkanlığında bir araya geldi.
Tüfenkci, komisyo olarak daha önce çeşitli illere ziyarette bulunduklarını, yarın da Düzce, Bolu ve Sakarya’ya giderek saha çalışmalarına devam edeceklerini belirtti.
Ziyaret ettikleri illerdeki çalışmalar ve aldıkları bilgilerle kısa bir rapor oluşturduklarını ifade eden Tüfenkci, bu raporu Tarım ve Orman Bakanlığı ile TBMM Başkanlığı’na ilettiklerini, nihai raporu ise belirlenen süre içinde tamamlamayı hedeflediklerini açıkladı.
Toplantıda söz alan Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Ziraat Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Baki Remzi Suiçmez, zirai don zararlarını minimize edebilmenin püf noktasının doğru yer seçimi olduğunu vurguladı.
Komisyonun ara raporunda, zirai dondan etkilenen 16 meyve çeşidinin bulunduğunu, bu sayının 4 ürünle daha artırılması gerektiğini belirten Suiçmez, “Tarımdan tasarruf edilemez” anlayışıyla hareket edilerek bir ek tarımsal ekonomik paketin duyurulması ve çiftçilerin yeniden üretim aşamasına geçebilmeleri için desteklenmesi gerektiğini ifade etti.
Malatya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Ramazan Özcan, Malatya’da bu yıl yaşanan zirai don olayının geçmiş yıllarda da tekrarlanan bir durum olduğunu, fakat yeterli önlemlerin alınmadığını öne sürdü.
“Malatya’da yüzde 100 bir hasarla karşı karşıyayız”
Bu yıl Türkiye’nin meyve üretiminde beklenen 28 milyon tonun, 21 milyon ton seviyelerine gerileyeceğini öngören Özcan, yapılan analizlerde hem ekonomik etkileri hem de tüketicinin bu ürünlere ulaşımında yaşayacağı sıkıntıların değerlendirilmesi gerektiğini söyledi. Özcan, yaşanan krizin en fazla üreticileri etkilediğini, fakat bunun yanında tüm paydaşların yaşadığı zararların da rapor edilmesi gerektiğini savundu. Malatya’da her yıl 5 binin üzerinde kişiyi istihdam eden bir sistemi olduğunu ve 30 bin aileyi hasat döneminde misafir ettiklerini ifade etti.
Ayrıca, 800 bin ton yaş kayısı üretme kapasitesine sahip olduklarını ve dünya genelinde üretilen yaş kayısının yüzde 20’sinin Malatya’dan geldiğini aktaran Özcan, yıllık ortalama 100 bin ton ihracat hedeflediklerini, son yıllarda 500 milyon dolarlık ihracat rakamalarına ulaştıklarını belirtti. Bu boyutta bir ekonomik kaybın bir yıl boyunca şehrin genel yapısını ciddi manada etkilediğini vurgulayan Özcan, üreticilere sağlanacak desteklerin acilen karara bağlanması gerektiğini dile getirdi.
Manisa Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Başkanı Sadık Özkasap, bu yıl Manisa’da beklenen 300 bin ton rekoltenin don felaketi sonucu 125-150 bin ton seviyelerine düştüğünü belirtirken, en büyük zararın üzüm ve zeytin gibi ürünlerde görüldüğünü ifade etti.
Özkasap, bazı bölgelerde hasarın yüzde 70-80, bazı bölgelerde ise yüzde 25-30 seviyelerine ulaştığını belirterek, çiftçilerin üzümleri kurtarmak için büyük çaba sarf ettiğini söyledi.
Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi’nden Prof. Dr. Onur Saraçoğlu ve Prof. Dr. Resul Gerçekçioğlu, zirai don olayının zararlarını en aza indirmek için komisyona çeşitli önerilerde bulunduklarını aktardı.
