Amerika Birleşik Devletleri’nde et yiyen sinek istilası insanları da tehdit ediyor ve bu durum büyük endişelere yol açıyor.
Kuzey ve Orta Amerika, “Yeni Dünya vida kurdu” (Cochliomyia hominivorax) olarak bilinen etçil sineğin yeniden ortaya çıkmasıyla karşı karşıya kalmış durumda. Uzmanlar, bu türün hem insanların hem de hayvanların sağlığını hedef alması sebebiyle büyük bir alarma neden olduğunu belirtiyor.
Dişi vida kurdu sineği, yaraların kokusunu duyup bu bölgelere yumurta bırakıyor. Yumurtadan çıkan larvalar, canlı dokulardan beslenerek derin yaralara ve enfeksiyonlara yol açıyor. Tedavi edilmediği takdirde ölümle sonuçlanma riski taşıyor.
1960’lı yıllarda sadece Teksas’ta yılda bir milyonun üzerinde enfekte hayvanın tedavi edildiği biliniyor.
YOK EDİLDİ, DÖNDÜ
1960-1990 yılları arasında uygulanan “steril sinek yöntemi” sayesinde, bu parazitin ABD ve Meksika’dan tamamen ortadan kaldırıldığı kaydedildi. Bu yöntemde, yumurta bırakan dişi sineklerin üremesi engellenerek sadece steril erkeklerle çiftleşmeleri sağlandı. Sonuç olarak, 1982’de vida kurdu ABD’den tamamen yok edildi. Ancak Panama’da bulunan tesislerde hala haftalık olarak 100 milyon steril sinek üretiliyor. Ne var ki bu önlemlere rağmen, sinek 2022’de tekrar kuzeye yönelmeye başladı ve 2023’te Panama’da vakalar artış gösterirken, Kasım 2024’te Meksika’ya ulaştı.
MEKSİKA’DAN ABD’YE İLERLEME
Meksika’da şu ana dek en az sekiz insan vakası kaydedildi. Orta Amerika’da ise yaklaşık 17 milyon büyükbaş hayvanın risk altında olduğu tahmin ediliyor. Eğer bu yayılım devam ederse, yalnızca Teksas ve Florida’da 14 milyon sığırın tehdit altında olacağı ön görülüyor. Bu durum karşısında ABD, Meksika’dan canlı hayvan ithalatını geçici olarak durdurmuş durumda. Ayrıca bölge ülkeleriyle iş birliği yaparak gözetim ve sinek üretimini artırma yönünde çalışmalar başlatıldı.
YENİ MÜCADELE STRATEJİSİ
Uzmanlar, etkili bir mücadele için haftalık steril sinek üretiminin birkaç kat artırılması gerektiğini vurguluyor. 1980’lerde Meksika’da haftada 500 milyon sinek üretildiği biliniyor. Bu hedefe ulaşmak amacıyla ABD Tarım Bakanlığı, Meksika’daki meyve sineği üretim tesisini vida kurdu sineği üretimine entegre ederek haftalık 60-100 milyon üretim kapasitesine ulaşmayı planlıyor. Ancak uzmanlar, yalnızca sinek salımının yeterli bir çözüm olmadığını belirtiyor. Enfeksiyonların tedavisi için anti-paraziter ilaçların kullanılması, sineklerin hayvanlardan uzak tutulması ve eğitimli personelle etkin bir gözetim sağlanması da büyük önem taşıyor. Ayrıca, iklim değişikliği nedeniyle geçmişte etkili olan soğuk hava koşullarının bu sefer aynı başarıyı sağlayamayabileceği konusunda uyarılar yapılıyor.
