Ticaret Bakanlığı’nın verileri ışığında, Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışındaki yatırımlarını belirlemek amacıyla “Yurt Dışı Yatırım Anketi” gerçekleştirildi. Anket sonuçlarına göre, 2024 yılı itibarıyla Türkiye’de yerleşik yatırımcıların yurt dışında yaptığı toplam 2 bin 317 yatırımın sermaye pozisyonu 60,1 milyar dolar olarak belirlendi.
Bu yatırımların yanı sıra, yatırımcı ile yurt dışı yatırım arasında bir borç ilişkisi de dikkate alınarak net yatırım pozisyonu hesaplandığında, Türkiye’de yerleşik kişilerin yurt dışı yatırımlarının toplam değeri 62,8 milyar dolara yükseldi.
Türkiye kaynaklı yurt dışı yatırımların dağılımı incelendiğinde, 2 bin 317 yatırımdan 862’sinin Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde, 487’sinin ise Birleşik Krallık, Rusya, Balkanlar, İsviçre, Norveç ve Doğu Avrupa ülkelerini kapsayan “diğer Avrupa ülkeleri” kategorisinde olduğu görüldü.
Diğer dikkat çeken bölgelerde ise 260 yatırım ile diğer Asya ülkeleri, 246 yatırım ile Yakın ve Orta Doğu, 224 yatırım ile Kuzey Amerika öne çıkmaktadır.
Bu verilere göre, AB ülkelerinin yatırımlar içindeki payı yüzde 38,15 olarak hesaplanırken, diğer Avrupa ülkelerinin payı yüzde 21,09 civarında belirlendi.
Yurt dışı yatırımların bölgelere göre sermaye pozisyonuna bakıldığında, AB ülkelerinin yüzde 56,85 pay ve 34,2 milyar dolar sermaye pozisyonu ile ilk sırada olduğu gözlemlendi.
AB’yi, diğer Avrupa ülkeleri yüzde 22,41 pay ve 13,5 milyar dolarlık sermaye pozisyonu ile takip etti.
Orta Asya Türk Cumhuriyetleri ile Güneydoğu Asya ülkelerinin de dahil olduğu “diğer Asya ülkeleri” yüzde 5,57 pay ve 3,4 milyar dolarlık sermaye pozisyonuna sahipken, Kuzey Amerika’da yüzde 5,55 pay ve 3,3 milyar dolarlık Türk yatırımı bulunuyor.
Fas, Tunus, Libya, Cezayir ve Mısır’ın da içinde yer aldığı Kuzey Afrika bölgesi yatırımları yüzde 3,51 pay ve 2,1 milyar dolardan oluşurken, Gürcistan ve Azerbaycan gibi komşu ülkelerle birlikte Yakın ve Orta Doğu Asya ülkeleri ise yüzde 3,48’lik pay ve 2,1 milyar dolar sermaye pozisyonuna ulaştı.
2024 yılında Türkiye’den gerçekleştirilen bu yatırımlar kapsamında yapılan ihracatın 9,1 milyar dolar, ithalatın ise 6,3 milyar dolar olduğu belirlendi.
İlk sırada Hollanda var
Yıl sonu itibarıyla toplam 132 ülkede doğrudan Türk yatırımlarının varlığı kaydedildi. Bu yatırımların en fazla olduğu ülke, 224 yatırım ve 24 milyar 319 milyon dolarlık sermaye pozisyonuyla Hollanda oldu. Hollanda’yı 4 yatırım ve 4 milyar 412 milyon dolarlık sermaye pozisyonuyla Jersey bölgesi takip etti.
Listeye bir diğer şekilde de Birleşik Krallık (İngiltere, Galler, İskoçya, Kuzey İrlanda) 118 yatırım ve 3 milyar 478 milyon dolarlık; ABD ise 213 yatırım ve 3 milyar 256 milyon dolarlık yatırım tutarıyla dikkati çekiyor.
Türkiye’deki gerçek ve tüzel kişilerin yurt dışı yatırımlarında finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 65,7 ile en büyük paya sahip oldu. Bu faaliyetlerin en önemli kısmını holding şirketlerinin çalışmaları oluşturuyor.
Finans ve sigorta faaliyetlerinin ardından madencilik ve taş ocakçılığı yüzde 7,7, toptan ve perakende ticaret yüzde 4,5, ulaştırma ve depolama yüzde 4,4, ana metal sanayisi yüzde 4,2, gıda, içecek ve tütün ürünleri imalatı yüzde 2,5, kimya sanayisi yüzde 1,9, gayrimenkul faaliyetleri ise yüzde 1,5 payla sıralanıyor.
