İsrail’in İran’ı hedef aldığı günlerde başlayan savaş gerilimi, uluslararası piyasalarda belirsizlik yaratmaya devam ediyor. Bu konudaki gelişmeler ve haber akışı, yatırımcıların dikkatini çekiyor.
İsrail ordusu, 13 Haziran’da İran’ın nükleer programını hedef almak amacıyla saldırılar düzenlendiğini duyurdu. Bu saldırılarda İran’ın başkenti Tahran’ın yanı sıra Tebriz, İsfahan’daki Natanz nükleer tesisi ile Loristan, Kirmanşah, Şiraz, Huzistan, Hemedan ve Kum kentleri hedef alındı.
İran, İsrail’e karşı misilleme olarak füze saldırıları gerçekleştirdi. Bu saldırılar sonucunda İsrail’de geniş çaplı saldırı alarmları devreye girdi. İran tarafından gerçekleştirilen son füze saldırısında, bazı füzelerin Tel Aviv ve çevresine isabet ettiği bildirildi.
ABD Başkanı Donald Trump, İran’ın dini lideri Ayetullah Ali Hamaney’e “teslim ol” çağrısında bulundu ve İran’a yönelik olası askeri müdahaleleri değerlendirip değerlendirmediğini bildirdi.
Hafta sonu, ABD ambargo uyguladığı İran’a karşı üç nükleer tesise hava saldırısı düzenledi. İleri sürülen iddialara göre, İran’ın kilit nükleer zenginleştirme tesislerinin tamamen yok edilmesiyle İran’ın barış yapma zorunluluğu doğdu. Trump, aksi halde daha ağır saldırıların gerçekleşeceği uyarısında bulundu.
Analistler, Orta Doğu’daki artan gerginliğin enerji arzı başta olmak üzere küresel ekonomik riskleri arttırdığını vurguladı. Özellikle Hürmüz Boğazı’nın, ABD’nin saldırılarının ardından kapanabileceğine yönelik endişeler daha fazla dile getirilmeye başlandı.
Dünya genelinde deniz yoluyla taşınan ham petrolün yaklaşık üçte biri Hürmüz Boğazı’ndan geçerken, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) ticaretinin de yüzde 20’sinin bu su yoluyla yapıldığı biliniyor. Asya ülkeleri, bu petrolün önemli alıcıları arasında yer alıyor.
İran’da yetkililerin açıklamaları dikkatle izlenirken, İran Meclisi Ulusal Güvenlik Komisyonu Üyesi İsmail Kevseri, Hürmüz Boğazı’nın kapatılması gerektiği yönünde bir eğilim bulunduğunu belirtti. Ancak final kararının Milli Güvenlik Yüksek Konseyi’ne ait olduğunu vurguladı.
Analistler, 1970’lerdeki petrol krizine benzer bir arz krizi yaşanmasının küresel ekonomi üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği konusunda uyardı.
Ayrıca, İran’ın Katar’daki ABD üssü El-Udeyd’e gerçekleştirdiği saldırıya ilişkin ABD Başkanı Trump, önceden bilgi verdikleri için teşekkür etti. Trump, yaptığı bir paylaşımda İsrail ile İran arasında tamamen ateşkes sağlandığını ve savaşın sona erdiğini açıkladı.
İsrail hükümeti de İran’daki tehditleri ortadan kaldırdığını öne sürerek, Trump’ın ateşkes teklifini kabul ettiğini duyurdu.
Fed’in faiz indirimi ile ilgili belirsizlikler altında altın fiyatlarındaki dalgalanmalar devam ediyor
12 Haziran’da 3,386 dolardan kapanış yapan altının ons fiyatı, güvenli liman talebinin artmasıyla 16 Haziran’da 3,451.4 dolara kadar yükseldi. ABD’deki enflasyon verilerinin beklentilerin altında kalmasının da bu yükselişte etkili olduğu belirleniyor.
Ancak 16 Haziran’dan sonra geri çekilmeye başlayan altın, İsrail ile İran arasındaki 12 günlük gerginlik sonrasında ateşkesin sağlanmasıyla birlikte 3,316.18 dolara gerileyerek 11 Haziran’dan bu yana en düşük seviyesini gördü.
18 Haziran’da, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz kararı toplantısında, bankanın politika faizini sabit tutması ve faiz indirimleri için acele etmeyeceğine dair sinyaller vermesi de altındaki düşüşte etkili oldu.
Analistler, özellikle petrol fiyatlarındaki artışların enflasyonist baskıları artıracağı ve bu durumun Fed’in faiz indirimlerini ertelemesine yol açabileceği uyarısında bulundu. Bu da yatırımcıların altın talebini azaltan bir diğer etken olarak değerlendiriliyor.
Tahvil faizlerindeki yükseliş de altının ons fiyatını olumsuz etkilerken, güvenli liman arayışları doğrultusunda yatırımcıların dolara yönelmesi, altın arzını daha da düşürdü.
Ayrıca, değerli metal grubunda gümüş ve platin değer kazanarak yükseliş yaşadı. Yatırımcıların altının ons fiyatının mevcut yüksek seviyelerinden dolayı gümüş ve platine yönelmesi de altın talebinin azalmasına neden olan bir diğer faktör olarak öne çıkıyor.
Gümüş, ons bazında 37.3 dolarla 13 yılın en yüksek seviyesini, platin ise 1,352.08 dolarla 11 yılın zirvesini gördü.