The Washington Post gazetesi, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun İran’a yönelik askeri hazırlık emrini Ekim 2024 sonrası dönemde verdiğini duyurdu.
İsrail ile İran arasında 12 gündür süren çatışmaların ardından ateşkes ilan edilirken, İsrail’in saldırı planlarının daha önce hazırlandığı öne sürüldü. ABD merkezli The Washington Post (WP) gazetesinin, mevcut ve eski İsrailli yetkililerin ifadelerine dayandırdığı haber, Netanyahu’nun, ABD Başkanı Donald Trump’ın İran ile nükleer müzakere çabalarından önce saldırı planlarını devreye soktuğunu ortaya koyuyor. Buna göre, Netanyahu, geçen yılın Ekim ayının ardından İran’a yönelik bir saldırıya yönelik genel bir emir vermişti.
Bu emir doğrultusunda, İsrail istihbaratı, suikasta uğrayabilecek İranlı nükleer bilim insanları ve askeri liderlerin listesini oluşturmaya başladı. Ayrıca, İsrail Hava Kuvvetleri, olası bombardımanlar için Lübnan, Suriye ve Irak’taki hava savunma sistemlerini sistematik olarak etkisiz hale getirmek amacıyla harekete geçti.
“İKİ LİDER GÖRÜŞMEDEN HAFTALAR ÖNCE KARAR VERİLMİŞTİ”
Habere göre, İsrailli yetkililer, İran’a karşı yapılacak bir saldırının ABD’nin askeri katılımıyla daha etkili olacağına inanıyordu. 2024 sonbaharında dönemin ABD Başkanı Joe Biden ile yapılan görüşmelerde, iki ülkenin istihbaratlarının yaz aylarında toplanan verileri değerlendirmesi hedefleniyordu. Bu veriler, İranlı bilim insanlarının silahlanma için çalışmalarını sürdürdüğünü gösteren istihbaratlar içeriyordu. Ancak ABD istihbaratı, İran liderliğinin böyle bir karar aldığını doğrulamamıştı.
İsrail hükümetine yakın kaynaklar, Netanyahu ve Trump’ın 7 Nisan’da bir araya gelmesinden haftalar önce, mart ayında İran’a yönelik saldırı kararı alındığını bildirdi. Bu kararın, İran’ın hava savunma sistemlerini yılın ikinci yarısında güçlendirme planı doğrultusunda alındığı belirtildi.
“NETANYAHU BEYAZ SARAY’A ÇAĞRILINCA PLAN GECİKTİ”
Gazeteye göre, ABD ve İran arasındaki müzakerelerin devam ettiği dönemde 13 Haziran’da İsrail’in İran’a saldırısı, yeni bir istihbarat bilgisi ya da İsrail’e yönelik bir tehditten kaynaklanmıyordu. İsrail, geçmişte geliştirdiği planları hayata geçirmek için o an “eşsiz bir fırsat” elde etmişti. Kimliğini açıklamayan bir İsrailli yetkili, saldırı planının “fırsat ve ihtiyaç hissinden” doğduğunu ifade etti.
İlkbahar aylarına gelindiğinde, İran ve ABD arasında olası bir anlaşma korkusu, İsrail’de endişelere yol açıyordu. Üst düzey eski bir İsrail yetkilisi, Merkez Kuvvetler Komutanı Michael E. Kurilla’nın emekli olacağının belirtildiğini aktardı. Son aylarda, İran’a yönelik olası saldırılarda hız kazanan İsrail, ABD ile işbirliği yapmayı umuyordu.
İsrail, saldırı planlarını daha önce Trump yönetimi ile paylaştı. Ancak ABD istihbarat yetkilileri, yeni bir bilgi edinmediklerini kaydetti. Öte yandan, İsrailli yetkililer, İranlı bilim insanlarının çeşitli alanlarda tehlikeli çalışmalar yaptığını, bunun yanında İran’ın dini lideri Ali Hamaney’in nükleer silah üretimi emri vermediğini de kabul etti.
Washington’da, Trump, kendi istihbarat raporlarını aşarak İran’ın nükleer silah geliştirmeye çalıştığına inanmaya başladı. 13 Haziran’da İsrail, İran’a saldırıya geçerken, İran da karşılık vermek için saldırılar düzenledi. ABD ise savaşın 10’uncu gününde İran’daki üç nükleer tesise saldırı düzenledi. Trump’ın açıklamalarına göre, İsrail ile İran arasındaki ateşkes bu sabah itibarıyla geçerli oldu.
