Brent türü ham petrolün varil fiyatı ve Avrupa’daki doğal gaz fiyatları, İsrail’in İran’a saldırılarıyla tetiklenen çatışma sürecinde dalgalı bir seyir izlemeye devam etti.
İsrail’in İran’a saldırmadan bir gün önce, 12 Haziran’da 69,65 dolardan günü tamamlayan uluslararası referans Brent petrol, saldırılarla birlikte 13 Haziran’da arz ve tedarik kaygılarıyla 76,31 dolara kadar yükseldi. Ancak, ilk şokun ardından günü 73,67 dolardan kapattı.
İran’ın balistik füzelerle karşılık vermesiyle gerilimin arttığı bu süreçte, tarafların enerji altyapılarına yönelik saldırılarda bulunmasına rağmen, arzda büyük bir kesinti yaşanmaması ve İran’ın nükleer müzakerelere açık olduğuna dair haberlerin gelmesi, Brent petrolün fiyatını 16 Haziran’da 72,13 dolara indirdi.
Trump’ın İran’ın başkenti Tahran’ın tahliye edilmesi yönündeki açıklamaları sonrası Brent petrol fiyatları yeniden artış göstererek 17 Haziran’da 75,69 dolara ulaştı.
18 Haziran’da, piyasaların bölgedeki arz güvenliği ve stratejik petrol rotalarındaki riskleri değerlendirmeye devam etmesiyle Brent petrol 76,13 dolara kadar yükselmesine rağmen gün sonunda 75,12 dolara geriledi.
Çatışmaların yedinci günü olan 19 Haziran’da ABD’nin olası müdahalesine dair endişelerle Brent petrol tekrar yükselerek 77,52 dolara ulaştı. Ardından perşembe günü 77,32 dolar, hafta sonu işlem günü olan 20 Haziran’da ise 75,91 dolardan kapandı.
Brent petrol, ABD’nin İran’daki üç nükleer tesisi hedef almasının ardından 23 Haziran’da 77,81 dolara ulaşarak yaklaşık beş ayın zirvesini test etti. Ancak, İran’ın Katar ve Irak’taki ABD üslerine yönelik misillemelerinin ciddi hasara neden olmaması, fiyatların düşmesine yol açtı ve Brent petrol günü yüzde 8,5’lik bir düşüşle 69,48 dolardan kapandı.
Gerilimin 12’nci gününde ateşkesin ardından Brent petrol, çatışma öncesi seviyelerin altına inerek önceki kapanışa göre yaklaşık yüzde 3,8 düşüşle 66,86 dolardan kapandı. Bu seviyenin 12 Haziran’daki 69,65 dolarlık kapanıştan yaklaşık yüzde 4 daha düşük olduğu görüldü.
Çatışma süresince 3 ayın zirvesini gören gaz fiyatları ateşkesle sert düştü
Avrupa’da derinliği en fazla olan Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF’de, temmuz vadeli kontratlar, İsrail’in İran’a saldırısından bir gün önce 36,17 eurodan kapanırken, saldırı günü 13 Haziran’da 37,89 euroya yükseldi.
Gaz fiyatları, 16 Haziran’da 37,90 eurodan işlem görürken, 17 Haziran’da 39,30 euroya ulaştı. 18 Haziran’da ise hafif bir düşüşle 38,69 euroya geriledi.
19 Haziran’da, gerilimin arttığı ve ABD’nin çatışmalara dahil olabileceği endişelerinin doğduğu dönemde, doğal gaz fiyatları megavatsaat başına 41,62 euroya kadar çıkarak, bu süreçte en yüksek seviyesini gördü. Böylece Avrupa’da gaz fiyatları, 31 Mart’tan bu yana en yüksek düzeye ulaştı.
Geçtiğimiz hafta son işlem günü olan 20 Haziran’da gaz fiyatları 40,92 euroya geri çekildi ve hafta başı olan 23 Haziran’da megavatsaat başına 40,52 euro seviyesine geriledi. Trump’ın duyurduğu ateşkesin ardından gaz fiyatları, önceki kapanışa göre yüzde 12,1 düşüşle 35,61 eurodan kapandı. Bu seviye, çatışma öncesindeki 36,17 euro kapanış fiyatının yüzde 1,5 altındaydı.
Çatışmaları sonlandırmak amacıyla sağlanan ateşkes, küresel enerji piyasalarındaki arz ve tedarik kaygılarını azaltmış olsa da, bu anlaşmanın her an bozulabileceğine yönelik kaygılar şöyle bir kenarda duruyor.
