Boğaziçi Üniversitesi İklim Değişikliği ve Politikaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Levent Kurnaz, yaşanan zirai dona sebep olan soğuk hava kütlelerinin bilimsel sebeplerini açıkladı.
Kurnaz, zirai donun gelecekte de etkili olacağını, ancak bu durumun gerçekleşeceği ülke ve bölgelerin farklılık göstereceğini aktardı.
Dondan kaynaklanan zararları azaltmak için Meclis’e büyük görevler düştüğünü belirten Kurnaz, üreticileri doğru ürün seçimi konusunda yönlendirecek yasaların çıkarılmasının önemine vurgu yaptı.
İklim Değişikliği Başkan Yardımcısı Orhan Solak, 2024 yılının 1971’den bu yana en sıcak yıl olacağını, ayrıca yağış miktarının ortalama %6,3 oranında azaldığını ifade etti.
Son yıllarda kuraklıkların artışı ve sel olaylarının daha öngörülemez hale gelmesi üzerine dikkat çeken Solak, dünya genelinde doğal afetler sebebiyle yaşanan ekonomik kayıpların önemli ölçüde arttığını belirtti.
Solak, “Küresel Afet Raporu 2024″ten elde edilen verileri paylaşarak, 2024 yılı itibarıyla dünyada doğal afetlerin yol açtığı ekonomik kaybın 320 milyar dolar olarak belirlendiğini ve bu kayıpların yaklaşık 140 milyar dolarının sigorta kapsamında karşılandığını açıkladı.
Türkiye’de bu oranın daha düşük olduğunu dile getiren Solak, sigortacılık kapsamının genişlemesi ve güçlendirilmesi gerektiğini ifade etti.
“Dünyanın en gelişmiş ülkesi de olsanız buna yapacaklarınız sınırlı kalır”
Meteoroloji Genel Müdür Yardımcısı Yüksel Yağan, nisanda meydana gelen don olayının Muğla’nın iç kesimlerinden Kars’a kadar geniş bir alanı etkilediğine dikkat çekti.
Dünyanın en gelişmiş ülkeleri dahi olsa buna karşı alınacak tedbirlerin kısıtlı olacağına vurgu yapan Yağan, “Hangi önlemi alırsanız alın, bir hafta süresince bu tür afetlerle başa çıkabilecek yöntemler tamamen sınırlıdır. Örtü altında olan alanlar bile etkilenmiştir.” şeklinde konuştu.
Hava tahminleri ve meteorolojik erken uyarılar sunduklarını hatırlatan Yağan, tahmin yüzdelerinin %95’e yakın olduğunu ve meteorolojik erken uyarılardaki kaybın %5 ila %7 arasında olduğunu kaydetti.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği ile imzaladıkları protokol gereği meteorolojik erken uyarıları çiftçilere SMS ile gönderdiklerini belirten Yağan, 28 Mart’ta yayımlanan hava tahmin raporunda soğuk hava uyarısına yer verdiklerini, 6 Nisan’da ise zirai don beklentilerine ilişkin değerlendirme yaptıklarını açıkladı.
Zirai don ile ilgili ilk meteorolojik erken uyarının 9 Nisan’da yapıldığını aktaran Yağan, “Aslında bu durumu daha önceden de yayımlayabilirdik. Ama halkın ve kamu kurumlarının farkında olmasını sağlamak için aşamalı olarak bilgilendirmeler yaptık. Ancak ne yazık ki bir felaketin kapıda olduğunu biliyorduk.” dedi.
15 Nisan’a kadar her gün bu uyarıları ilgili kanallar aracılığıyla paylaştıklarını belirten Yağan, “Yayımladığımız uyarılarla sınırlı kalmayıp, ilgili sektörü de bölge müdürlüklerimiz yoluyla detaylı bir şekilde uyarıyoruz.” bilgisini verdi.
Tarım ve Orman Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğü Bahçe Bitkileri Araştırmaları Daire Başkanı Davut Keleş, zirai don öncesinde alınması gereken önlemleri içeren bir sunum gerçekleştirdi.
