21. yüzyılın en büyük hedeflerinden biri olan ötegezegen keşifleri, James Webb Uzay Teleskobu (JWST) sayesinde önemli bir aşamaya geldi.
Bu teleskop, ilk kez yeni bir ötegezegenin doğrudan görüntülenmesine olanak tanıdı. “TWA 7 b” adı verilen bu gezegen, bir yıldızın enkaz diski içinde konumlanıyor ve doğrudan görüntüleme ile tespit edilen en düşük kütleli ötegezegen olma özelliğini taşıyor.
Johns Hopkins Üniversitesi ve Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü’nden Mathilde Malin, bu keşifle ilgili olarak yaptığı açıklamada, “Bu teleskop, Güneş Sistemi’mizdekilere benzer kütleye sahip gezegenleri görüntülememizi sağlıyor. Bu da, gezegen sistemlerini ve dolayısıyla kendi sistemimizi anlamamızda heyecan verici bir adım.” ifadelerini kullandı.
GÖRÜNTÜLEME NASIL GERÇEKLEŞTİ?
Düşük kütleli ötegezegenlerin detaylı görüntülerinin elde edilmesi, oldukça güç bir görev olarak biliniyor. Yeni oluşan gezegenler parlak olmalarına rağmen, bulundukları yıldız sistemleri kadar ışık yaymıyorlar. Ayrıca, bu gezegenlerin Dünya’ya olan uzaklıkları ve kendi yıldızlarına yakınlıkları, sinyallerinin teleskoplar tarafından algılanmasını zorlaştırıyor.
Bu zorluğun üstesinden gelmek için bilim insanları, JWST’ye koronagraf adı verilen özel bir aparat eklediler. Bu cihaz, yapay bir tutulma oluşturarak yıldızın ışığını engellediği için çevresindeki gezegenlerin görünmesini sağlıyor. Önceki teknolojilerle, teleskoplar sadece bir ötegezegenin dolaylı etkilerini tespit edebiliyordu; doğrudan görüntü alma imkanı yoktu.
YENİ YOLCULUKLAR
Düşük kütleli bir ötegezegenin doğrudan görüntülenmesi, James Webb Uzay Teleskobu’nun potansiyelini gözler önüne sererken, aynı zamanda astronomi alanında yeni bir dönemin başlangıcını müjdeliyor. Araştırmacılar, gelecekte Jüpiter’in sadece yüzde 10’u kadar kütleye sahip daha küçük gezegenlerin görüntülenmesini hedefliyor.
Bu galaktik başarı, ötegezegen araştırmalarının önemini bir kez daha vurgulamakta ve uzay tabanlı ile yeryüzündeki teleskop teknolojilerinin geliştirilmesinin kritik olduğunu göstermektedir.
