Bilim insanları, glutenin bağışıklık sistemini nasıl harekete geçirdiğini araştırarak çölyak hastalığının başlangıcına dair önemli ipuçlarına ulaşmış durumda.
Kanada’daki McMaster Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen uluslararası bir çalışma, çölyak hastalığının kökenine ışık tutan yeni veriler sağladı. Araştırmada genetik olarak modifiye edilmiş fareler ve bağırsak hücrelerinden elde edilen “organoid” adlı mini bağırsak modelleri kullanıldı. Bu yöntemle glutenin bağışıklık sistemini nasıl etkilediği detaylı bir biçimde incelendi.
BAĞIRSAKLAR KRİTİK ROL OYNUYOR
Çalışma, bağırsak duvarını kaplayan hücrelerin beklenenden daha aktif bir rol üstlendiğini ortaya koydu. Bu hücreler, sindirim sonrasındaki gluten parçalarını taşıyıcı enzimlerle değiştirerek bağışıklık sistemine sunmanın yanı sıra, zararlı bakterilerin varlığında bu süreci tetiklemekte. Sonuç olarak, glutenin bir tehdit olarak algılanmasını sağlayan bir zemin oluşuyor. Araştırmaya göre, çölyak hastalığı riski taşıyan bireylerin yaklaşık yüzde 90’ında HLA-DQ2.5 genine rastlanıyor. Bu gen, gluten parçacıklarını bağışıklık hücrelerine ileten özel bir proteini kodluyor. Ancak bu gen tek başına hastalığın tetikleyicisi değil; glutenin bağırsak duvarını nasıl geçtiği ve hücrelerin bu parçaları nasıl sunduğu da büyük bir öneme sahip.
Araştırma ekibi, elde edilen bu yeni bilgilere dayanarak çölyak hastalığı için ilaç ya da tedavi geliştirilmesine yönelik umut verici bir yol açıldığını ifade ediyor. İleride, gluten içeren ekmek, makarna veya pasta gibi besinlerin çölyak hastaları için bir tehlike olmaktan çıkabileceği düşünülüyor.
