Uşaklı Höyük kazılarında, antik dönemlere ait mimari yapılarla birlikte yemek kültürü ve tarımsal ürünler üzerinde çalışmalar yürütülüyor. Uşak’ta 2008 yılında başlayan yüzey araştırmalarının ardından, 2012’de kazı çalışmaları da hayata geçirildi. Bu höyük, 3 bin 147 taştan oluşan ve dünyada bilinen en eski mozaik örneğini barındırmasıyla dikkat çekiyor.
Kazı ekibi, höyükte buldukları tarihi kalıntıların yanı sıra, Hititler’in yemek kültürüne dair bilgileri de araştırmayı sürdürüyor. Antik çağlarda ekilen tohumlar üzerinde gerçekleştirdikleri çalışmalarla, dönemin tarımsal alışkanlıklarını çözümlemeye yönelik adımlar atıyorlar.
Kazı başkanı olarak görev yapan İtalya Pisa Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Anacleto D’agostino, Uşaklı Höyük’te 18’inci kazı sezonunun devam ettiğini belirterek, alanın milattan önce 3000 yılına kadar uzanan önemli bir yerleşim yeri olduğunu vurguladı. D’agostino, “Burada Roma ve geç Roma dönemine kadar sürekli bir yerleşim olduğu görülüyor. Hitit dönemine ait en eski desenli mozaik zemin burada keşfedilmiştir. Ayrıca törensel önem taşıdığı düşünülen yuvarlak bir yapı da tespit edildi,” ifadelerini kullandı.
Mezarlarda bulunan kalıntıların DNA analizlerinin de yapıldığını söyleyen D’agostino, geçmişteki insanların yaşam koşulları, iklim değişikliklerine adaptasyonları, beslenme alışkanlıkları ve tarım uygulamalarındaki değişimlere ilişkin birçok veri elde ettiklerini açıkladı.
University College London’dan Kazı Başkan Yardımcısı Dr. Yağmur Heffron ise kazı alanında 60 gün boyunca çalışmalarına devam ettiklerini dile getirdi. Heffron, kazılarda elde edilen yanmış tohumların suda yüzdürme tekniğiyle tespit edilmeye çalışıldığını belirtti. “Bu teknikle toprak içindeki organik maddeleri ortaya çıkarıyoruz. Yangın sırasında karbonlaşan bu maddeler arasında yanmış tohum veya bitki kalıntıları bulunuyor. Bu tohumlar laboratuvar ortamında mikroskop altında inceleniyor. Böylece eski tarımsal faaliyetler ve gıda tüketimi hakkında önemli bilgilere ulaşabiliyoruz,” dedi.
Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi’nde Seramik Çalışmaları Sorumlusu olan Dr. Valentina Orsi, kazılarda yerleşimlerin evrimi, günlük yaşam ve yeme içme alışkanlıklarına dair araştırmalar yaptıklarını ifade etti. Yöredeki tarımsal uygulamalar ve ürün çeşitliliği üzerinde elde ettikleri verilerin önemli olduğunu vurguladı. “Hitit mutfak kültüründe ekmek ve hamur işlerinin büyük bir önemi bulunuyor. Hitit metinlerinde, çeşitli ekmek türleri hakkında bilgiler var. Bugün de benzer tüketim alışkanlıkları devam ediyor. Esmer ekmek, beyaz ekmek gibi çeşitler arkeolojik kalıntılarla karşımıza çıkıyor,” dedi. Orsi, ayrıca deneysel arkeoloji çalışmaları kapsamında Hitit dönemi tariflerine uygun ekmek pişirdiklerini ve bu deneyimlerin Hititlerin beslenme biçiminin günümüzden farklı olmadığını gösterdiğini sözlerine ekledi.
