Federal Açık Piyasa Komitesi’nin (FOMC) toplantı tutanaklarında belirtilen faiz indirimi sinyalleri ve ABD Merkez Bankası (Fed) üyelerinin güvercin açıklamaları, piyasalardaki risk iştahını güçlendirdi. Ancak, ABD yönetiminin ticaret tarifeleriyle ilgili atacağı yeni adımlara dair belirsizlik, varlık fiyatları üzerinde baskı yaratmaya devam etti.
Bu durum, dolar endeksinin yükselmesine katkıda bulunarak emtia fiyatları üzerinde olumsuz bir etki yarattı.
Eski ABD Başkanı Trump’ın, Kanada’dan yapılan ithalatlarda 1 Ağustos’tan itibaren sektörel tarifeler dışında yüzde 35 gümrük vergisi uygulanacağını açıklaması, ticaret savaşı endişelerini yeniden canlandırdı.
Aynı zamanda, Trump’ın bakır ithalatına uygulayacağı yüzde 50’lik tarife açıklaması sonrasında bakırın uluslararası piyasalarda değeri rekor seviyelere ulaştı.
Trump, basın mensuplarının Fed Başkanı Jerome Powell’ı görevden alıp almayacağına dair sorularını yanıtlarken, “Hayır.” dedi. Powell’ın “berbat” bir iş yaptığını iddia eden Trump, faiz oranlarının 3 puan daha düşük olması gerektiğini vurguladı.
Bu gelişmelerin ardından, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yaklaşık 7 baz puan artarak haftayı yüzde 4,42 seviyesinde tamamlarken, dolar endeksi yüzde 0,7 artışla 97,9’a yükseldi.
Güçlenen dolar endeksine rağmen değerli metallerin fiyatları arttı
Değerli metallerin tümü, tamamlanan haftada faiz indirimi beklentilerinin zayıflamasıyla dolar endeksinin talebi azaltmasına rağmen, Trump’ın tarife açıklamaları ile değer kazandı.
Analistler, Trump’ın ticaret adımlarının piyasalarda yarattığı belirsizliğin yatırımcıları güvenli liman varlıklarına yönlendirdiğini belirtirken, bu durumun paladyum üzerinde de bir etki yarattığını, ancak otomotiv talebindeki temkinli seyir nedeniyle fiyat artışının sınırlı kalabileceğini dile getirdi.
Çin ekonomisindeki toparlanmaya dair belirsizlikler sürerken, Çin Merkez Bankası’nın üst üste sekizinci ayda da altın rezervlerini artırması piyasalarda dikkati çekti. Merkez bankalarının artan altın talebi, küresel jeopolitik ve finansal risklere karşı altının stratejik önemini sürdürdüğünü gösterdi.
Bu gelişmelerle değerli metallerde, ons fiyatları itibarıyla paladyumda yüzde 7,2, gümüşte yüzde 4,1, platinde yüzde 0,8 ve altında yüzde 0,5 artış yaşandı.
Trump’ın tarifesi bakıra rekor fiyat getirdi
Baz metaller, tarife belirsizlikleriyle karışık bir seyir izlerken, Trump’ın bakıra yönelik tarife kararı neticesinde bakır fiyatları rekor seviyelere sıçradı.
Trump’ın bakır ithalatına yüzde 50 tarife getireceğini açıklamasının ardından bakırın uluslararası piyasalardaki fiyatı 5,81 dolarla yeni bir rekora ulaştı.
Bu gelişme, başta Şili, Kanada ve Meksika olmak üzere bakır tedarikçileri arasında endişe yaratırken, ABD sanayisinde artan maliyetler konusundaki kaygıları yeniden gündeme getirdi.
Analistler, iç üretimi artırmayı hedefleyen tarife adımının kısa vadede fiyat dalgalanmalarını arttırabileceğini ve küresel arz-talep dengesini etkileyebileceğini belirtti. Ayrıca, diğer borsalarda arz fazlası nedeniyle bakırda yaşanan yükselişin kalıcı olmayacağı ve fiyatların bir miktar geri çekileceği öngörüldü.
Bu çerçevede, baz metallerde tezgah üstü piyasada, bakır yüzde 10,4, alüminyum ve çinkoda yüzde 0,3 değer kazanırken, kurşunda yüzde 1,8 ve nikelde yüzde 0,8 değer kaybı görüldü.
Brent petrol fiyatları jeopolitik risklerle arttı
Tamamlanan haftada, Brent petrol fiyatlarında arz-talep dengesine dair yoğun haber akışı dikkatle izlenirken, artan jeopolitik riskler fiyatlamalarda etkili oldu.
Hafta başında, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve müttefiklerinin (OPEC+) ağustos ayı için beklenenden daha fazla üretim artışı açıklaması fiyatlar üzerinde baskı oluştururken, ABD’nin 4 Temmuz tatilindeki seyahat verilerinde rekor benzin talebi Brent petrol fiyatını destekledi.
Haftanın son işlem gününde ise Uluslararası Enerji Ajansı’nın, arzın beklenenden daha sıkı olduğuna dair raporu ve ABD’nin Rusya’ya yönelik yeni yaptırımlara dair sinyalleri Brent fiyatlarında artışa neden oldu.
Öte yandan, OPEC’in yayımladığı 2025 Dünya Petrol Görünümü raporunda, Çin’deki talebin yavaşlaması nedeniyle 2026–2029 yılları arasındaki küresel petrol talebi tahminlerini düşürdüğü kaydedildi. Rapora göre, küresel talebin 2026’da günde ortalama 106,3 milyon varil olması öngörülmekte. Bu rakam, geçen yılki tahminde 108 milyon varil olarak belirlenmişti.
Bu gelişmelerle Brent petrolün varil fiyatı yüzde 3,1 artarken, New York Ticaret Borsası’nda işlem gören doğal gazın İngiliz termal birimi (MMBtu) cinsinden fiyatı yüzde 2,1 değer kaybetti.
Tarım emtiasında karışık bir seyir izlendi
Tarım emtia piyasalarında tamamlanan haftada, ihracat verileri ve üretim bölgelerinden gelen haber akışının etkisiyle fiyatlar karışık bir seyir izledi.
Buğday fiyatları, Rusya’nın ihracat vergisini sıfırlamasıyla Karadeniz bölgesindeki rekabetin artış göstermesi nedeniyle baskı altında kalırken, bu kararın ardından temmuz ayı sevkiyatlarının son 16 yılın en düşük seviyesine gerilediği gözlemlendi.
Analistler, hasattaki gecikmeler nedeniyle Karadeniz limanlarında buğday tedarikinin yavaş seyrettiğini bildirerek, bu durumun kısa vadede bölgesel buğday fiyatlarını destekleyebileceğini ifade etti.
Mısır fiyatları haftayı düşüşle tamamlarken, ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) verileri, haftalık satışların 1 milyon 262 bin tonla son sekiz haftanın en yüksek seviyesine ulaştığını gösterdi. Buna ek olarak, 888 bin 562 tonluk yeni sezon satışı da küresel talep görünümünü olumlu etkiledi.
Brezilya’da güçlü ikinci ürün hasadı sayesinde ülke üretim tahmini 132,3 milyon tona yükseldi. Ancak, Brezilya limanlarındaki kargo tıkanıklığı ve Çin’den gelen zayıf alımlar, küresel sevkiyat hızını olumsuz etkiledi.
Bu gelişmelerle birlikte, bu hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar mısırda yüzde 5,7, soya fasulyesinde yüzde 4, buğdayda yüzde 2 ve pirinçte yüzde 1,3 azalış gösterdi.
ABD’de faaliyet gösteren emtia borsası Intercontinental Exchange’te libre bazında fiyatlar, kahvede yüzde 0,6 ve pamukta yüzde 1,5 azalırken, şekerde yüzde 1,1 artış yaşandı. Kakaonun ton başına fiyatı ise haftayı yüzde 0,3 artışla kapattı.
