Kamu Denetçiliği Kurumu (KDK) tarafından alınan karar doğrultusunda, özel okullarda eğitim gören bir öğrencinin kayıt yenileme ücreti, 2023 yılında 169 bin lira iken, 2024-2025 eğitim öğretim dönemi için 350 bin liraya yükseldi.
Eğitim ücretlerine getirilen bu artışın, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) mevzuatında belirlenen üst sınırın çok üzerinde olduğunu ifade eden bir veli, durumu KDK’ya bildirdi.
KDK, başvuruyu inceledikten sonra okulun eğitim hizmetleri için Bakanlıkça belirlenen üst sınırdan daha fazla zam yapıldığını tespit etti. Ayrıca, okul tarafından eğitim dışındaki yemek, servis, takviye kursu ve kırtasiye gibi hizmetlerdeki fiyat artışının yüzde 236 civarında olduğu belirlendi.
KDK’nın bu konudaki tavsiye kararında, özel öğretim kurumları tarafından sunulan eğitim dışı hizmetlerin fiyat artışları ile birlikte ilkokul, ortaokul ve lise gibi kademe başlangıç ücretlerinin de göz önünde bulundurulması gerektiği vurgulandı.
Bu bağlamda, özel öğretim kurumlarınca belirlenen kademe başlangıç ücretleri ve eğitim dışındaki hizmetlerle ilgili fiyat artışları için Milli Eğitim Bakanlığı’nın denetim ve sınırlamaları çerçevesinde yönetmelik düzenlemesi yapması önerildi.
Ayrıca, KDK, başvuruya konu okul hakkında bir inceleme başlatılması gerektiğine karar vererek, tavsiye kararının örneğini ilgili kurumlara göndermeye de karar verdi.
Kararın gerekçesi
KDK’nın kararında, eğitim ve öğretim hizmetinin bir kamu hizmeti olduğuna dikkat çekilerek, özel hukuk tüzel kişilerince yürütülen bu hizmetlerde de idarenin denetim ve gözetim yetkisinin sürdüğüne vurgu yapıldı.
Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumları Yönetmeliği’nde fiyat artışları ile ilgili düzenlemelerin mevcut olduğu belirtilerek, başvuruya konu okulun eğitim ücretinin burada tanımlanan üst sınırdan daha fazla olduğuna dair tespitler yer aldı. Eğitim dışındaki hizmetler ise, enflasyon oranının oldukça üzerinde bir artış göstermiştir.
Özel öğretim kurumlarının eğitim hizmetini yalnızca ticari bir faaliyet olarak değerlendirmelerinin, kamu hizmeti anlayışından uzaklaşmak anlamına geleceği ifade edildi. Kararda, şunlara yer verildi:
“Eğitim hizmetlerinin ticarileşmesi, kamu hizmeti anlayışına aykırı bir durum yaratabilir. Özel öğretim kurumları serbest ekonomik düzen içinde faaliyet gösterse de devletin eğitim hakkını koruma yükümlülüğü gereği, bu kurumların eğitim hizmetini yalnızca tasarruf odaklı bir ticari faaliyet alanı olarak değerlendirmelerine izin verilmemelidir. Eğitim hizmeti, kamu yararının öncelikli olduğu bir kamu hizmetidir ve bu kurumların faaliyetleri sadece kazanç elde etmek üzerine inşa edilemez.”
