Birleşik Krallık’ta gerçekleştirilen yeni bir araştırma, köpeklerin Parkinson hastalığını koku yolu ile tespit edebileceğini göstermiştir.
Bristol Üniversitesi’nden hayvan davranışları uzmanı Nicola Rooney’nin öncülüğünde yapılan çalışmada, bir Golden Retriever ve bir Labrador, hastalardan alınan deri örnekleri üzerinden Parkinson’u yüksek doğruluk oranıyla belirleyebilmiştir.
CİLTTEKİ KOKU ELE VERİYOR
Araştırma, Parkinson hastalarının kendine özgü bir “koku imzası” taşıdığını ortaya koymuştur. Özellikle ciltte bulunan yağlı salgıların, hastalığa dair önemli ipuçları barındırdığı düşünülmektedir. Rooney, köpeklerin %70 ila %80 oranında doğru teşhis koyabileceğini ve bu oranın tesadüf olamayacak kadar yüksek olduğunu ifade etmiştir.
DAHA ÖNCE BİR HEMŞİRE DE KOKUDAN ANLAŞMIŞTI
Parkinson’un koku yolu ile tespit edilmesi, ilk kez yaklaşık on yıl önce İskoç hemşire Joy Milne tarafından gündeme getirilmiştir. Milne, “süper-koklayıcı” olarak tanınmakta ve eşine Parkinson tanısı konulmadan 12 yıl önce onun vücudunda değişen kokuyu fark ettiğini belirtmektedir. 2016 yılında gerçekleştirilen küçük ölçekli bir çalışmada Milne, yalnızca gömlek koklayarak tüm Parkinson hastalarını doğru bir şekilde belirleyebilmiştir. Hatalı olarak işaret ettiği tek kişi, bir yıl sonra gerçekten Parkinson tanısı almıştır.
TIBBİ KÖPEKLER UMUT VAAT EDİYOR
Medical Detection Dogs programı ile Manchester Üniversitesi’nin iş birliğiyle yürütülen son çalışmada, köpeklerin hangi kokuları algıladığı ve bu kokuların neden kaynaklandığı daha detaylı bir şekilde incelenmiştir. 2019 yılında Manchester Üniversitesi araştırmacıları, Parkinson hastalarına özgü koku bileşenlerini tespit etmiş ve bu bulgular daha sonra Joy Milne tarafından da teyit edilmiştir. Bu bileşenlerin kullanıldığı bir tanı swabının şu an test aşamasında olduğu bildirilmektedir.
HER KÖPEK BU İŞE UYGUN DEĞİL
Ancak, köpek eğitimi herkes için uygun olmamakta. Son deneyde eğitim verilen 10 köpekten sadece 2’si testi başarıyla tamamlayabilmiştir. Bu köpeklerden biri, sağlıklı bireylerin örneklerinin %10’unu hatalı olarak “Parkinsonlu” şeklinde işaretlemiştir. Diğer köpek ise yalnızca %2 oranında hata yapmıştır. Tüm bunlara rağmen, genel başarı oranı köpeklerin hastalığı şansa dayanmadığı bir biçimde tespit edebildiğini göstermektedir.
