BBC’nin haberine göre Google, Amerika Birleşik Devletleri’nin California eyaletinden yönetilen Android Deprem Uyarıları (AEA) sistemindeki hataları kabul etti.
Google, BBC’ye yaptığı açıklamada, Şubat 2023’te yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremler sırasında AEA’nın düzgün çalışmadığını ortaya koydu.
Sistem, merkez üssüne 98 mil (157 kilometre) mesafedeki 10 milyon kişiye en yüksek seviye uyarılar göndermeliydi. Ancak AEA, o gün aktif olmasına rağmen beklenen performansı sergileyemedi ve “büyüklüklerini hafife aldığı” depremler hakkında kullanıcıları bilgilendiremedi.
Yanlış Tahminler ve Uyarılar
Anlık büyüklük ölçüm yöntemi kullanan AEA, 6 Şubat’taki ilk depremin gerçek büyüklüğünü 7,7 olarak tespit edemeyerek bunu yalnızca 4,5-4,9 arasında tahmin etti.
Bu durumda, sistem, yerel saatle 04:17’de meydana gelen bu büyük deprem için sadece 469 “harekete geç” uyarısı gönderirken, yaklaşık 500 bin kişiye “hafif sarsıntı” için tasarlanan daha az etkili bir “düşük seviyeli uyarı” gönderildi.
Aynı gün gerçekleşen ikinci deprem sonrasında ise 8 bin 158 telefona “harekete geç” uyarısı, yaklaşık 4 milyon kullanıcıya ise “farkında ol” uyarıları ulaştırıldı.
Ancak bu bildirimler, güvenlik açısından yaklaşık 35 saniye kazandırdığı halde, sistemdeki hatalar nedeniyle bölgedeki kullanıcıları etkili bir şekilde uyaramadı.
“Sistemi Geliştiriyoruz”
Google, yaptığı açıklamada, her deprem erken uyarı sisteminin benzer zorluklarla karşılaştığını belirtti ve algoritmaların büyük depremlere göre ayarlanmasının teknik olarak karmaşık bir süreç olduğunu vurguladı.
Google yetkilisi, “Her depremden öğrenerek sistemi geliştirmeye devam ediyoruz.” ifadelerini kullandı.
Hatayı Saptamak
ABD’nin Colorado Madencilik Okulu’ndan Elizabeth Reddy, sistem hatasının tespit edilmesinin iki yıl sürmesini “endişe verici” olarak değerlendirerek, “Bu küçük bir olay değil. İnsanlar hayatını kaybetti ve bu uyarının beklenen performansı gösteremediğini gördük.” dedi.
Google araştırmacılarına göre, olaylardan sonra deprem analiz sistemi daha etkin hale getirilmiş olup, AEA şu anda 98 ülkede uyarılarını sürdürüyor.
Kaliforniya merkezli şirket, Türkiye’deki mevcut akıllı telefonların yüzde 70’inden fazlasının Android cihazlar olduğunu tahmin ediyor.
Depremler
Türkiye, 2 yıl önce “asrın felaketi” olarak nitelendirilen Kahramanmaraş merkezli 11 ili etkileyen 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki depremlerle sarsıldı.
Bu felaketlerde 53 bin 537 kişi yaşamını yitirdi, 107 bin 213 kişi yaralandı ve 14 milyon vatandaş etkilendi. Ülkede 7 gün boyunca milli yas ilan edildi.
