Antik Çağ’da “Troas” olarak bilinen bölgenin güney kıyısında, Midilli Adası’na karşı yükselen volkanik bir tepe üzerinde yer alan Assos, tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. Bu tarihi kentin derin kültürel mirası, yüzyıllar boyunca farklı toplumların izlerini taşımaktadır.
Kazı çalışmaları, Assos’ta 1980 yılından beri devam etmektedir. Antik dönemin önde gelen filozoflarından Aristoteles’in burada bir felsefe okulu kurduğu, zooloji, biyoloji ve botanik alanlarında önemli araştırmalar gerçekleştirdiği bilinmektedir. Surlar ve yuvarlak ile kare kulelerle desteklenen bu antik kentte, tiyatro, agora (meydan), meclis binası, liman, nekropol (mezarlık alanı) ve gymnasion (spor alanı) gibi yapılar yer alıyor. Athena Tapınağı ise, Arkaik Çağ’da inşa edilmiş Anadolu’nun en eski dor düzeni tapınaklarından biri olarak dikkat çekmektedir.
Türk bilim insanları tarafından yürütülen kazılarda bu yıl 44’üncü sezon çalışmaları sürmektedir. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Dekanı ve Assos Kazı Başkanı Prof. Dr. Nurettin Arslan, Kültür ve Turizm Bakanlığı destekli ve İÇDAŞ sponsorluğunda yürütülen kazıların ayrıntılarına değindi. Arslan, kentin en etkileyici yapılarından biri olan tiyatronun restorasyon sürecinin son aşamasına geldiğini belirtti.
Restorasyon projesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından hazırlanan kapsamda ilerlemekte. Prof. Dr. Arslan, “Yetkili kurumlardan onay aldıktan sonra, bu yıl içinde tiyatronun restore edilmesini bekliyoruz. Restorasyon tamamlandığında, bölgenin en önemli turistik destinasyonlarından biri haline gelecek ve yaz aylarında konser etkinliklerine ev sahipliği yapacak,” ifadelerini kullandı.
Assos tiyatrosunun Ege Denizi’nin dalgalarıyla çevrili harika manzarasının yanı sıra, yapının restorasyonunun sosyal etkinlikler için önemli bir merkez olacağını da vurguladı. Tiyatro, Anadolu’nun en iyi korunmuş eski Helenistik Çağ tiyatroları arasında gösterilmektedir. Geçmişte burada konser ve benzeri etkinlikler gerçekleştirilmiş olup, yapının özgün haline kavuşturulması büyük bir önem taşımaktadır.
Assos’ta bulunan tiyatro, agoranın güneyinde yer alarak tipik bir Yunan tiyatrosunun özelliklerini taşımaktadır. M.Ö. 4. yüzyılın sonlarında inşa edilen bu yapıda, Roma Dönemi’nde bazı eklentiler gerçekleştirilmiştir. Seyircileri korumak amacıyla, başta oturma sıralarında eklemeler yapılmış ve bu süreçte bazı oturma alanları belli meslek gruplarına ayrılmıştır. Ayrıca, tiyatronun ön sahnesinin iki katlı bir yapıya sahip olduğunu ve mermer ile andezit malzemelerin birlikte kullanıldığını belirtmek önemlidir. 1990’lı yıllarda ise tiyatronun eksik bölümleri restore edilmiştir.
