Bilim insanları, 5 Ağustos 2025 tarihi itibarıyla Dünya’nın dönüş hızında bir artış yaşanacağını ve tarihin en kısa günlerinden birine tanıklık edileceğini duyurdu.
Ay’ın kütleçekim etkisinin neden olduğu bu değişim, gezegenin biraz daha hızlı dönmesine sebep olacak ve gün süresinden 1,25 milisaniye kaybolacak.
Bu küçük fark insanların günlük yaşamında hissedilmese de uzmanlar, uzun vadede ortaya çıkabilecek yıkıcı sonuçlar hakkında uyarılarda bulunuyor.
Dünya’nın dönüş hızının kontrolsüz bir şekilde artmaya devam etmesi durumunda, küresel ölçekte felaketler meydana gelebilir.
Bu bağlamda, potansiyel senaryolar nelerdir?
SU KÜTLELERİ EKVATORA YENİDEN YER DEĞİŞTİRİYOR
Dünya’nın dönüş hızı arttıkça, merkezkaç kuvveti okyanus sularını kutuplardan ekvatora doğru hareket ettirmeye başlayacak.
Saniyede sadece 1,6 km/s’lik bir hız değişikliği bile, ekvator bölgelerindeki deniz seviyesinin birkaç santimetre yükselmesine neden olabiliyor. Bu durum, hali hazırda sular altında kalma riski taşıyan kıyı şehirlerini tehdit edebilir.
Daha aşırı senaryolarda, eğer Dünya’nın dönüş hızı saatte 100 mil (yaklaşık 160 km/s) artarsa, ekvator çevresindeki büyük kara parçaları sular altında kalma riski ile karşı karşıya kalabilir.
İNSAN BİYOLOJİSİ RİSK ALTINDA
Dönüş hızının artışı yalnızca günleri kısaltmakla kalmayacak, aynı zamanda insan biyolojisini de olumsuz etkileyebilir.
Bilim insanlarına göre, bu hızlanma devam ederse bir günün süresi 24 saatten 22 saate inebilir. Bu durum, sirkadiyen ritimleri bozarak insanların biyolojik saatlerini her gün iki saat geriye atar, üstelik adapte olma fırsatı olmadan.
HAVA OLAYLARI DAHA ŞİDDETLİ OLACAK
NASA’dan astronom Dr. Sten Odenwald, dönüş hızının artışının hava olaylarını daha da şiddetlendireceği konusunda uyarıda bulundu.
Dünya daha hızlı döndükçe, fırtınaların hareketini sağlayan Coriolis etkisi de güçlenecek. Dr. Odenwald, “Kasırgalar daha hızlı ilerler ve daha fazla enerji taşır” şeklinde konuştu.
REKORLAR KIRILMAYA DEVAM EDİYOR
Bu tür küçük değişimler atom saatleri aracılığıyla ölçülmekte. Atom saatleri, vakum odalarında atomların titreşimlerini analiz ederek zamanı son derece hassas bir biçimde takip ediyor. Bu sistem, küresel zaman standardı UTC’nin temelini oluşturmaktadır.
Son yıllarda Dünya üzerinde giderek artan sayıda “kısa gün” kaydedilmektedir. Örneğin, 19 Temmuz 2020’de bir gün, ortalamadan 1,47 milisaniye kısa sürede tamamlandı. 30 Haziran 2022 ise 1,59 milisaniye kısa olarak kaydedildi.
Bununla birlikte, şu ana kadarki en kısa gün 5 Temmuz 2024 tarihinde görüldü. O gün Dünya, dönüşünü normalden 1,66 milisaniye daha hızlı tamamladı. Atom saatlerinin kullanılmaya başlanmasından bu yana kaydedilen en kısa gün olarak tarihe geçti.
