Türkiye 1. Futbol Ligi, 21 Şubat 1959 tarihinde İzmirspor ile Beykoz arasında oynanan maçla başlamış ve 2001-2002 sezonundan bu yana Süper Lig adı altında devam etmektedir.
Lig tarihi açısından dikkat çeken bir sezon, 1979-1980 döneminde Trabzonspor’un 12 galibiyetle şampiyonluğa ulaşması olurken, aynı sezonda Malatyaspor da bu sayıda galibiyet almasına rağmen 5. takım olarak ligden düşmekten kurtulamadı.
EN ÇEKİŞMELİ SEZON
Ligin en çekişmeli sezonu, 1980-1981 yılı olarak kaydedildi. Takımların galibiyet sayıları neredeyse eşitken, ligi ikinci sırada tamamlayan Adanaspor 34 puan topladı. Mersin İdmanyurdu ve Orduspor’un ardından ligden düşen 3. takım olan Rizespor ise 29 puana sahipti.
Söz konusu sezonda Trabzonspor ise 39 puanla şampiyonluk elde ederken, Galatasaray 34 puanla 3. sırada yer aldı. Gaziantepspor 33 puanla 4. olarak, Beşiktaş ve Eskişehirspor ise sıralamada 31’er puanla öne çıktı.
Zonguldakspor, Kocaelispor ve Bursaspor 30’ar puan toplarken, Fenerbahçe, Altay, Adana Demirspor ve Boluspor da 29 puanla Rizespor’a eşit bir durumda yer aldı.
BEŞİKTAŞ VE GALATASARAY, LİGİ EKSİ AVERAJLA TAMAMLADI
Lig tarihinin “Üç büyükler” arasında yer alan Beşiktaş ve Galatasaray, ligi eksi averajla tamamlayan ekipler olarak kayıtlara geçti. Beşiktaş, 1975-1976 sezonunda 11. sırada yer alarak 25 gol atıp, kalesinde 32 gol gördü. Böylece eksi 7 gol averajı ile “Üç büyükler” arasında bu durumu yaşayan ilk takım oldu.
Galatasaray ise iki kez eksi averajla sezonu bitirdi. 2010-2011 sezonunda 8. sırada yer alan sarı-kırmızılılar, 41 gol atıp 46 gol yemiş ve eksi 5 averajla tamamladı. 2021-2022’de de 13. sırada yer alarak 51 gol atıp, 53 gol yedi ve eksi 2 averajla ligi kapattı.
Fenerbahçe, 1990-1991 ve 2018-2019 sezonlarında ligi sıfır averajla tamamladı. Sarı-lacivertliler, 1990-1991 sezonunda 53 gol atıp 53 gol yerken, 2018-2019’da ise 44 gol attı, aynı sayıda gol de kalesinde gördü.
FENERBAHÇE AVERAJLA LİGDE KALDI
Fenerbahçe, Süper Lig tarihinde 19 kez şampiyon olmayı başardı. 1980-1981 sezonunda ise Rizespor’un 29 puanla ligden düştüğü sırada, Fenerbahçe; Altay, Adana Demirspor ve Boluspor ile aynı puanı topladı ve gol averajıyla ligde kaldı.
HAKEMDEN GOL
Süper Lig tarihinin en ilginç anlarından biri, bir hakemin attığı golle kayıtlara geçti. 1986-1987 sezonunun 5. haftasında, MKE Ankaragücü ile Beşiktaş arasında oynanan maçta, hakem Ahmet Akçay’ın vücuduna çarpan top, golle sonuçlandı. Bu durum, seyircilerin hafızalarında uzun süre yer etti.
20 BİN GÜN SONRA YABANCI HAKEM MAÇ YÖNETTİ
Süper Lig tarihinde, 20 bin gün aradan sonra bir yabancı hakem sahaya çıktı. Sloven hakem Slavko Vincic, 2024-2025 sezonunda 24 Şubat’ta Galatasaray ile Fenerbahçe arasındaki derbiyi yönetti. 55 yıl sonra ilk yabancı hakem olarak görev yapan Vincic, bu maçı 0-0’lık sonuçla tamamladı.
GALATASARAY AÇIK ARA ŞAMPİYON
Lig tarihinde en fazla puan farkıyla şampiyonluğa ulaşan takım, 1987-1988 sezonunda 90 puanla Galatasaray oldu. İkinci sıradaki Beşiktaş ise 78 puanda kaldı. Bu 12 puanlık fark, şimdiye dek kaydedilen en yüksek şampiyonluk farkı olarak tarihe geçti.
AVERAJLA GÜLENLER VE ÜZÜLENLER
Geride kalan 67 sezon boyunca, 5 şampiyon gol averajıyla belirlenirken, 9 takım da düşme noktasında yine gol averajı sebebiyle ligden ayrıldı. 1984-1985 sezonunda Fenerbahçe ve Beşiktaş, 50 puan toplayarak tamamladıkları ligde, gol averajı üzerinden Fenerbahçe şampiyon oldu.
1985-1986 sezonunda Beşiktaş, 56 puanla Galatasaray’ı averajla geride bıraktı ve 1992-1993 sezonunda Galatasaray, Beşiktaş’ı 66 puan ve averajla geçerek şampiyon oldu. 2010-2011 sezonunda da Fenerbahçe ile Trabzonspor 82 puanla ligi tamamladı ve sarı-lacivertliler, ikili averajda rakibine üstünlük kurarak şampiyonluğa ulaştı.
2020-2021 sezonunda Beşiktaş ile Galatasaray, 84’er puanla ligi bitirince, sezon içinde oynadıkları maçlarda elde ettikleri eşit sonuçlar ile Beşiktaş, gol averajıyla ligi birinci tamamladı.
Lig tarihinde ayrıca, 9 kez gol averajıyla düşen takımlar belirlendi.
BEŞİKTAŞ’IN KABUS SEZONU
Beşiktaş, 2003-2004 sezonunda gösterdiği sıra dışı performansla taraftarlarına kabus yaşattı. İkinci yarıya en yakın rakibi Fenerbahçe’nin 8 puan önünde namağlup lider olarak başlayan Beşiktaş, sezonun ikinci yarısında yaşadığı düşüşle üçüncü sırada kaldı.
17 maçlık ikinci yarıda 8 yenilgi alarak, lig tarihinde iki devre arasında en büyük düşüşü yaşayan şampiyon adayı olarak kayıtlara geçti.
– “Nöbetçi golcü” Semih, gol kralı oldu
Futbol tarihine damgasını vuran 2007-2008 sezonunun gol kralı Fenerbahçeli Semih Şentürk, bu unvanı ilginç bir şekilde kazandı. Sezonu 17 golle kapatan Semih, birçok maçta sonradan oyuna dahil olmasına rağmen takımına önemli katkılar sağladı ve bu nedenle “nöbetçi golcü” unvanını aldı.
YANLIŞ ANONS SKANDALI
2009-2010 sezonunda, Fenerbahçe Şükrü Saracoğlu Stadı’nda yaşanan anons skandalı, ligin 34. haftasında önemli bir yere sahip oldu. Fenerbahçe, Bursaspor’un 1 puan önünde lider girip, Trabzonspor’u yenmesi durumunda şampiyonluğu garantileyecekti. Ancak, Bursaspor’un Beşiktaş’ı 2-1 yenmesi ve Fenerbahçe’nin Trabzonspor ile 1-1 berabere kalması sonucu şampiyonluğu Bursaspor’a kaptırdı.
Maçın sonlarına yaklaşılırken, statta yapılan hatalı bir anonsla, Bursaspor’un maçı 2-2 tamamladığı ve Fenerbahçe’nin şampiyon olduğu duyuruldu. Bu durum tarafta büyük bir sevinç yaratırken, hata fark edildiğinde üzüntü hakim oldu. Anonsu yapan kulüp görevlisi ertesi gün gözaltına alınsa da kısa süre içinde serbest bırakıldı.
FENERBAHÇE 2 KEZ SON HAFTA YIKILDI
Lig tarihinde, sezonun son haftasına lider girip de şampiyonluk yaşayamayacak tek takım Fenerbahçe olarak kayıtlara geçti. 2005-2006 sezonunda Denizlispor ile berabere kalan Fenerbahçe, Galatasaray’a, 2009-2010 yılında da Trabzonspor ile berabere kalarak Bursaspor’a şampiyonluğu vermiştir.
FUTBOLCUDAN HAKEME KIRMIZI KART
Trabzonsporlu futbolcu Salih Dursun, maç hakemine kırmızı kart göstererek lig tarihinin en ilginç anlarından birine imza attı. 2015-2016 sezonunun 22. haftasında oynanan Galatasaray-Trabzonspor karşılaşmasında, hakem Deniz Ateş Bitnel, cezayı gerektiren bir pozisyon sonrası Cavanda’ya kırmızı kart gösterdi. Trabzonsporlu futbolcular itiraz ederken Salih Dursun, hakeme elindeki kırmızı kartı gösterdi. Sonuçta, bu eylem sebebiyle kendisi de kırmızı kartla oyundan atıldı ve Trabzonspor maçı 7 kişi tamamlamak zorunda kaldı.
