Yapay zeka kullanılarak oluşturulan ve yaşamını yitirmiş kişileri geri getiren “ölü botlar” gün geçtikçe popüler hale geliyor. Uzmanlar, bu teknolojinin yas süreçlerini köklü bir şekilde etkileyebileceği konusunda uyarılarda bulunuyor.
Rod Stewart, son konserinde izleyicilerini şaşırttı. Etkinlik sırasında, geçtiğimiz ay hayatını kaybeden Black Sabbath’ın solisti Ozzy Osbourne’un yanı sıra Michael Jackson, Tina Turner ve Bob Marley gibi müzik efsanelerinin “rock cennetinden” geldiği bir kurguyla yapay zeka ile hazırlanmış görseller sahneye yansıtıldı.
Bu yapay zeka destekli görseller, Stewart’ın hayranları arasında farklı görüşler yarattı. Bazı izleyiciler bunu “saygısız” ve “rahatsız edici” bulurken, diğerleri ise bunu “anmanın güzel bir yolu” olarak değerlendirdi.
SİLAHLI SALDIRIDA ÖLDÜKTEN SONRA RÖPORTAJ VERDİ
Benzer bir tartışma, eski CNN muhabiri Jim Acosta’nın 2018 yılında Florida’daki bir lisede gerçekleşen silahlı saldırıda yaşamını yitiren 17 yaşındaki Joaquin Oliver’ın dijital avatarıyla röportaj yapması sebebiyle gündeme geldi.
Avatar, gencin ailesinin sağladığı fotoğraf ve ses kayıtlarından oluşturuldu. Aile üyeleri, “Onun sesini tekrar duymak bir nimet” şeklinde duygularını ifade etti.
“ÖLÜ BOTLARI” VE ETİK SORUNLAR
“Dijital diriliş” kavramı, ölen kişilerin görsellerini ya da onlarla sohbet edebilen botları oluşturmayı sağlayan teknoloji olarak tanımlanıyor. Fotoğraf, video ve ses kayıtları gibi dijital izler kullanılarak gerçekleştirilen bu uygulamalar, “Griefbot” veya “deathbot” gibi isimlerle anılan hizmetleri sunan şirketlerin sayısını artırdı. Ancak bu durum istismar, mahremiyet ve yas sürecine dair ciddi endişeleri de beraberinde getiriyor.
“ÖLÜLERLE KONUŞMAYA DEVAM EDEBİLİYORSUNUZ”
Siber psikolog Elaine Kasket, büyük dil modelleri sayesinde bu teknolojinin artık daha ulaşılabilir ve maliyet açısından uygun hale geldiğini belirtiyor: “Yeterli dijital iz varsa, tanıdık ve inandırıcı bir şey üretmek mümkün.”
York Üniversitesi’nden Louise Richardson, bu teknolojinin mezar ziyareti veya kişisel eşyaları koruma gibi bağ sürdürme yöntemlerine benzediğini ifade etmekte. Ancak aynı zamanda yas sürecinin de bozulabileceğini vurguluyor: “Çünkü artık onlarla konuşmaya devam edebiliyorsunuz.”
TEKNOLOJİ ÖLÜMÜ YENEBİLİR Mİ?
Dijital diriliş teknolojisine duyulan ilginin, geleneksel dini inançların yerini teknolojiye bırakmasından kaynaklandığı düşünülüyor. Bu durum, modern çağda teknolojinin ölümü aşabileceğine dair yeni bir inanç olarak değerlendiriliyor.
Uzmanlar, yasın normal bir süreç olduğunun unuturulmasının en büyük tehlike olduğuna dikkat çekiyor.
