Fatih Karahan, yılın 3. Enflasyon Raporu’nun tanıtımı için İstanbul Finans Merkezi’ndeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Yerleşkesi’nde bilgilendirme toplantısı düzenledi. Toplantıda Başkan Yardımcıları Hatice Karahan ve Osman Cevdet Akçay ile birlikte soruları yanıtladı.
TCMB Başkanı Karahan, enflasyon tahminleri ve rapor dönemleri arasında paylaşılacak ara hedeflerin gerekliliği hakkında bilgi vererek, ara hedeflerin tahmin anlamına geldiğini vurguladı. Her iki kavramın birbiriyle bağlantılı olduğunu belirten Karahan, verideki dalgalanma ve belirsizliklerin tahminlerin revize edilmesini zorunlu kıldığını ifade etti.
“Geçmişte tahminle hedef aynı şeydi. Ancak tahminlerin revize edilmesi, hedeflerin de güncellenmesi anlamına geldiği için bu durum, para politikası iletişimini zorlaştırıyordu.” diyen Karahan, bu sebeple ara hedeflerin bu toplantıdan itibaren ayrıştırıldığını ve gelecekte büyük değişimler olmadıkça bu hedeflerin değiştirilmesinin düşünülmeyeceğini söyledi.
Karahan, yıl içinde enflasyon raporlarında tahminlerini güncelleyerek “Yıl sonunda, hedefimiz ile yıl sonu enflasyonu arasında nasıl bir sapma olduğunu şeffaf bir şekilde açıklayacağız.” dedi.
“(Eğitim ve kira fiyatları) Aşağı yönlü eğilim devam edecek”
Karahan, enflasyondaki ana eğilimdeki iyileşmeye karşın aylık eğilimde görülen katılıklarla ilgili soru üzerine, “Yıl başından itibaren enflasyondaki ana eğilimin ciddi anlamda düştüğünü gözlemliyoruz.” dedi. Eğitim ve kira alanlarında gözlemlenen katılığın arka planında, geçmişe dayalı fiyatlandırma ve önceki dönemdeki fiyat kontrollerinin etkilerini vurguladı.
Karahan, enflasyonda aşağı yönlü eğilimin süreceğine dair öncü verilerin işaret ettiğini belirterek, “Katılığın daha hızlı kırılmasını beklemiyorduk, bu durum 2026 hedeflerine de yansıtmak zorunda kaldık.” şeklinde konuştu.
“Kararlılıkta kaldığımız sürece kıramayacağımız hiçbir katılık yok”
TCMB Başkanı Karahan, geçmişte enflasyonun belirli seviyelerde takılacağı yorumlarına dikkat çekerek, “Önceden 40’a düşeceği, ardından 30 olacağı söyleniyordu. Şimdi ise 25’ler konuşuluyor. Birkaç ay içinde 20’ye inebileceği öngörülüyor.” dedi. Parasal sıkılığın yüksek seviyede olduğuna ve talep koşullarının dengelendiğine vurgu yaptı.
“Parasal sıkılaşmadan itibaren kiradaki ivmelenmeyi kontrol edebildik”
Karahan, kredi oranlarının konut fiyatları ve kiralar üzerindeki etkisi hakkında, “Konut fiyatlarının yıllık bazda reel olarak düştüğünü” ifade etti. Ancak kiralarda farklı dinamikler olduğuna dikkat çekti. Kira fiyat kontrolü, deprem ve kentsel dönüşüm gibi unsurların etkisini belirtti.
“Parasal sıkılaşmadan itibaren kiralardaki ivmelenmeyi kontrol ettik ve aşağı yönlü bir görünüm sağladık.” diye ekledi.
“Enflasyon görünümünün bozulmasına izin vermeyeceğiz”
TCMB Başkanı Karahan, temmuzda başlanılan faiz indirimleriyle ilgili, “Her toplantıda enflasyonun gerçekleşmeleri ve tahminlerini değerlendiriyoruz.” dedi. Talebin enflasyona katkısının seviyesinin önemini vurguladı.
Enflasyonun son üç aydır sürpriz bir şekilde aşağı doğru hareket ettiğini belirterek, “Hizmet kalemlerindeki atalet, özellikle eğitim ve kira özelinde tahminlerin üstünde kaldı.” ifadesini kullandı.
“Türk lirasına yönelik talebin tekrar canlandığını görüyoruz”
Kur politikasıyla ilgili olarak, “Hiçbir değişiklik yok.” diyen Karahan, Türk lirasına olan ilginin artmasının nedenini parasal sıkılaşma olarak açıkladı. Türk lirasına olan talebin artmasıyla birlikte fiyatların yükselmesi kaçınılmaz hale geldiğini belirtti.
“Kredi limitlerini kısa vadede değiştirmeyi düşünmüyoruz”
Karahan, aylık kredi büyüme limitlerinde herhangi bir değişiklik beklemediklerini ifade etti. Kredi büyümesinin dezenflasyon patikası ile uyum içinde olması gerektiğinin altını çizdi.
“Bu yıl kredi büyümesi, politika faizinin seviyesine bağlı olarak şekillenecek.” diyerek KOBİ kredi büyümesinin yeniden arttığını belirtti.
“Son dönemde 500 milyar liraya yakın belki de onun biraz üzerinde bir likidite fazlası oluştu”
Karahan, likidite fazlasının temel nedeninin döviz pozisyonundaki iyileşme olduğunu ifade etti. Ancak likiditenin bankalar arasında eşit dağılım göstermediğine dikkat çekti.
“Gıda enflasyonu yukarı yönlü bir risk olarak duruyor”
Karahan, gıda sektöründeki zirai don gibi olayların etkisinin gıda enflasyonunu yukarı yönlü tehdit ettiğinin altını çizdi ve önümüzdeki yıl için de bu risklerin sürdüğünü belirtti.
“Yönetilen ve yönlendirilen fiyatların belirlenmesi, özellikle enerji fiyatları açısından önemli.” diyen Karahan, harcama disiplininin sürdüğünü vurguladı.
“Hissedilen enflasyon bu kalemler içinde en çok neyi hissettiğinizle alakalı”
Hissedilen enflasyon hakkında açıklamalarda bulunan Karahan, “Enflasyon ortalamada yüzde 33 artıyor, bu her ürün ve hizmet için geçerli değil.” dedi. Konut fiyatlarının yüksek olmasının hissedilen enflasyonu darbelerken, otomotiv ve giyimdeki enflasyonun daha düşük olduğunu ifade etti.
