Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, çevreye olumsuz etki yaratan araçların karbon emisyonunu 5,27 milyon ton azaltarak doğanın korunmasına önemli bir katkı sağlandığını ve demir yolu yatırımlarıyla da 8,9 milyon ton daha az karbon emisyonu gerçekleştirildiğini açıkladı.
Uraloğlu, Yeşil Kalkınma Vakfı (YEKAV) tarafından düzenlenen Sürdürülebilir Ulaşım Zirvesi’nin açılışında yaptığı konuşmada, ulaşım ve iletişim politikalarını dünya genelindeki trendler ve çevresel sorumluluklar doğrultusunda şekillendirmenin önemli bir hedef olduğunu vurguladı. İklim değişikliği, artan nüfus ve sanayileşmenin doğal kaynakların sürdürülebilir kullanımını kritik bir hale getirdiğini ifade etti.
Son dönemlerde yaşanan kuraklık, sel ve orman yangınları gibi doğal afetlerin çevresel sorunların ekonomik ve sosyal boyutlarını ortaya koyduğunu dile getiren Uraloğlu, Türkiye’nin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın liderliğinde 2053 net sıfır emisyon hedefi ve Paris İklim Anlaşması’na taraf olarak iklim değişikliğiyle mücadeledeki kararlılığını gösterdiğini belirtti.
Uraloğlu, ulaştırma sektöründe sıfır emisyona geçiş çalışmalarını hızlandırdıklarını aktararak, Türkiye’de kurumsal karbon ayak izi hesaplamasını ilk gerçekleştiren bakanlık olmanın gururunu ve sorumluluğunu taşıdıklarını ifade etti. Ayrıca, iklim kriziyle mücadelede öncü bir rol üstlenerek çevreye duyarlı, karbon emisyonunu azaltan ulaşım sistemlerini hayata geçirecek projeler geliştirdiklerini söyledi.
Yeni başlatılan “Türkiye’nin Ulaşımda Net Sıfır Emisyon Yol Haritası” projesinin Avrupa Birliği mali işbirliğiyle desteklendiğini belirten Uraloğlu, bu projenin ulaşım faaliyetlerinden kaynaklanan sera gazı emisyonlarını sıfıra indirmeye yönelik etkili bir çerçeve oluşturmayı hedeflediğini aktardı. Proje kapsamında kara yolu, demir yolu, hava yolu, deniz yolu ve kent içi ulaşım modlarının mevcut durumu analiz edilerek farklı senaryolar üzerinden tahminler yapılacağını duyurdu.
“TÜRKİYE’DE YÜK TAŞIMALARININ YAKLAŞIK YÜZDE 85’İ KARA YOLU İLE YAPILIYOR”
Bakan Uraloğlu, Türkiye’de yük taşımalarının yaklaşık yüzde 85’inin kara yoluyla gerçekleştirildiğini vurguladı. Bunun da sektörü karbon salınımı açısından öncelikli bir alan haline getirdiğini ekledi.
Kara yolu taşımacılığında yeşil dönüşümü sürdürülebilirliğin merkezine alarak elektrikli kamyon, otobüs ve otomobillerin sektörde kullanımına yönelik düzenlemeler yaptıklarını belirten Uraloğlu, kent içi ulaşımda da çevresel duyarlılığın önemine dikkat çekti.
2021 yılında yürürlüğe giren Elektrikli Skuter Yönetmeliği çerçevesinde paylaşımlı elektrikli skuterlerin kullanıma sunulduğunu kaydeden Uraloğlu, “Bugüne kadar 26 firma, yaklaşık 65 bin skuter ile Türkiye’nin birçok ilinde faaliyet göstermeye başladı.” dedi.
Çevre dostu taşımacılığı teşvik eden “Kombine Taşımacılık Yönetmeliği” ve “Yeşil Lojistik Belgesi” uygulamalarının da önemine değine Uraloğlu, bu belgeleri alan firmalara çeşitli indirimler ve destekler sağlandığını vurguladı. Bu uygulamaların enerji ve kaynak tasarrufu sağladığını belirtti.
“FİBER OPTİK ALTYAPIMIZI KARA YOLU AĞLARIMIZDA 20 BİN KİLOMETREYE ÇIKARACAĞIZ”
Bakan Uraloğlu, sürdürülebilir ulaşımın ekonomik ve sosyal kalkınmanın temel taşlarından biri olduğunu belirterek, son 23 yılda gerçekleştirdikleri yaklaşık 296,5 milyar dolarlık yatırımla mobilite, lojistik ve dijitalleşme projeleri hayata geçirdiklerini açıkladı.
Bölünmüş yol uzunluğunu 29 bin 832 kilometreye çıkardıklarını, yıllık 2,453 milyar litre akaryakıt tasarrufu sağladıklarını kaydeden Uraloğlu, çevreye zarar veren araçların emisyonunu 5,27 milyon ton azalttıklarını ifade etti. Demir yolu yatırımlarıyla da toplam 8,9 milyon ton daha az karbon emisyonu sağlandığını belirtti.
“Demir yolundaki yük taşımacılığı payını yüzde 5’ten yüzde 22’ye yükseltmeyi hedefliyoruz.” diyen Uraloğlu, kent içi ulaşımda çevre dostu çözümlerle farklılık yaratmaya devam edeceklerini bildirdi. Türkiye genelinde Kentiçi Raylı Sistem projeleri ile şehirlerde emisyonları azaltmayı amaçladıklarını ifade etti.
Uraloğlu, Akıllı Ulaşım Sistemlerinin (AUS) trafik akışını iyileştirme yoluyla emisyonları azaltmayı desteklediğini, bu alanda dünyadaki yenilikçi teknolojilerin Türkiye’de uygulanması için çalışmalara devam ettiklerini duyurdu. Fiber optik altyapısını kara yolu ağlarında 20 bin kilometreye çıkarmayı planladıklarını belirtti.
“HAZİRAN İTİBARIYLA ÜLKEMİZDE 31 BİN 433 ELEKTRİKLİ ARAÇ ŞARJ SOKETİ BULUNMAKTADIR”
Bakan Uraloğlu, milli elektrikli tren setleri, elektrikli araçlar için artan şarj istasyonları ve diğer ekolojik projelerin çevre dostu ulaşım anlayışının önemli unsurları olduğunu vurguladı.
Fosil yakıtlardan temiz enerjiye geçişte elektrikli araçların kilit bir rol üstlendiğini belirten Uraloğlu, Türkiye genelindeki elektrikli otomobil sayısının 2025 yılının haziran ayı itibarıyla 268 binin üzerine çıktığını ifade etti. Ayrıca, ülkede toplam 31 bin 433 elektrikli araç şarj soketi bulunduğunu ekledi.
Yenilenebilir enerji kaynaklarını ulaşım ve altyapı projelerinde daha etkin kullanmak için adımlar attıklarını kaydeden Uraloğlu, güneş enerjisini çeşitli alanlarda kullandıklarını ifade etti.
Denizcilikte de emisyonları azaltmak için yeşil liman sertifikaları ve teşvikler sağlandığını aktaran Uraloğlu, eski gemilerin çevreci sistemlerle donatılması için destekler verdiklerini belirtti.
Havalimanlarındaki çevresel etkileri kontrol altına almak amacıyla 2020’de başlatılan “Karbonsuz Havalimanı Projesi” ile 88 ülkede 587 havalimanından 50’sinin karbonsuz havalimanı sertifikasına sahip olduğunu vurgulayan Uraloğlu, Türkiye’nin bu alanda en yüksek sayıda sertifikaya sahip olan ikinci ülke konumunda olduğunu belirtti.
– “2026’da da sinyal almaya başlayarak birkaç yıl içerisinde ülkemizin tamamına 5G’yi yaygınlaştırmış olacağız.”
Uraloğlu, gazetecilerin 5G ihalesine dair sorularını yanıtlarken, Türkiye’de iletişim ve 5G geçişine yönelik çeşitli çalışmalar yaptıklarını bildirdi. Üç operatörle uzun istişareler gerçekleştirdiklerini aktaran Uraloğlu, hem kamu faydası hem de operatörlerin yatırım yapma yeteneklerini de göz önünde bulundurarak doğru şartların oluşturulmasına önem verdiklerini kaydetti.
Şartnamenin oluşturulmakta olduğunu ve ihale tarihinin bildirilmesinin hedeflendiğini anlatan Uraloğlu, eylül-ekim ayında ihalenin yapılmasının öngörüldüğünü belirtti. 2026 yılında ilk sinyalleri almaya başlanacağını da ekledi. Ayrıca, şehirlerde 5G uygulamalarının denendiğini belirtti.
Elektrikli araç şarj istasyonu sayısına dair sorularda ise Uraloğlu, mevcut sayının yeterli olduğunu ifade etti. Ancak belirli lokasyonlarda artırılması gerektiğini de sözlerine ekledi. Bu konuda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile işbirliğine devam ettiklerini kaydetti.
