Queensland Üniversitesi Frazer Enstitüsü’nden bilim insanları, laboratuvar ortamında dünyanın en gelişmiş insan derisini üretmeyi başardılar.
Araştırmacıların bu yapay deriyi, nadir genetik cilt hastalıklarını incelemek ve yeni tedavi yöntemleri geliştirmek amacıyla kullanılabileceği bildiriliyor.
Kök hücrelerden türetilen deri kopyasında, kan damarları, kıl kökleri, doku katmanları ve bağışıklık hücreleri gibi unsurlar bulunuyor.
Enstitü Direktörü Prof. Kiarash Khosrotehrani, bu deri organoidlerinin cilt nakilleri, yara iyileşmesi ve cilt hastalıkları araştırmalarında devrim yaratma potansiyelini vurgulayarak şunları dile getirdi:
“Bu çalışma, nadir görülen ve çocukları etkileyen birçok hastalık için yeni tedavi yollarının açılmasına yardımcı olacak.”
DERİDEN ÖTE BİR MODEL
Araştırmada yer alan Dr. Abbas Shafiee, daha önceki cilt modellerinin yalnızca tek hücre tipinden oluştuğunu hatırlatarak, damar ve bağışıklık bileşenlerine sahip olan bu yeni modelin hastalıkların laboratuvar ortamında incelenmesine ve ilaç geliştirilmesine önemli katkılarda bulunacağını belirtti.
Bilim insanları, bu organoidlerin sedef, atopik dermatit ve skleroderma gibi yaygın cilt hastalıklarının yanı sıra çok daha nadir genetik rahatsızlıkların da araştırılmasında kullanılabileceğini ifade ediyor.
Aynı zamanda, geniş yanıklar, travmatik yaralar ve belirli ameliyatlar sonrası yapılan cilt nakillerinin geliştirilmesine de destek olacağı düşünülmektedir.
Prof. Khosrotehrani, geliştirdikleri damar ve sinir yapısına sahip yapay derinin, gelecekte nakil yapılan hastalara kıl, ter bezi ve his kazandırma ihtimali üzerinde de durdu.
KELEBEK HASTALIĞI İÇİN UMUT
Gelişmeleri değerlendiren Güney Avustralya Üniversitesi’nden Prof. Allison Cowin, bu çalışmanın özellikle “kelebek hastalığı” olarak bilinen epidermolizis bülloza (EB) gibi nadir genetik hastalıkların tedavisi açısından önemli bir adım olabileceğini ifade etti.
Cowin, yeni modelin klinik denemeler için değerli bir adım olabileceğini belirterek şu uyarıda bulundu:
“Laboratuvardan insanlara uygulanabilir nakillere geçiş oldukça karmaşık bir süreç. Sonuçlar heyecan verici olsa da hastalara erken umut verilmemelidir.”
