Amerika Birleşik Devletleri’nin geliştirdiği B-29, bugünkü ekonomik değeriyle 55,6 milyar dolara ulaşarak tarih boyunca üretilmiş en pahalı uçak unvanını kazandı. Bu yenilikçi bombardıman uçağı, hem atom bombalarını taşımakla kalmadı, hem de modern havacılığın yönünü değiştirdi.
1940 yılında Amerika, henüz İkinci Dünya Savaşı’na resmi olarak dahil olmamışken, savaşa dair endişeler, Amerikan Hava Kuvvetleri’ni “süper bir bombardıman uçağı” arayışına yönlendirmişti.
Geliştirilen uçak, 3 bin 200 kilometre menzil kapasitesine sahip olmalıydı ve daha önce ulaşılmamış yüksekliklerde seyir yapabilmeliydi.
Boeing tarafından tasarlanan XB-29, bu taleplerin karşılanmasına yönelik bir çözüm sundu. Dört yıllık bir geliştirme sürecinin sonunda B-29 Superfortress, hem savaşın hem de havacılık tarihinin seyrini değiştiren bir yapıt olarak ortaya çıktı.
DÖNEMİN EN MALİYETLİ PROJESİ
B-29, dönemin en maliyetli askeri projesi olarak kayıtlara geçti. 55,6 milyar dolarlık güncel değeriyle bu proje, Manhattan Projesi’nden bile yüzde 50 daha pahalıya mal oldu.
SERİ ÜRETİLEN İLK BASINÇLI UÇAK
Uçağın 30 bin feet yükseklikte uçabilmesi için kabin basınçlandırma sistemi geliştirildi. Böylece mürettebat, oksijen maskesi veya hantal uçuş kıyafetleri kullanmadan başarılı bir şekilde görev yapabiliyordu. B-29, dünyada seri üretimi yapılan ilk basınçlı uçak olma özelliğini taşımaktadır.
UZAKTAN KUMANDALI SİLAHLAR
Bir diğer önemli yenilik ise, uzaktan kumandalı makineli tüfek kulelerinin entegrasyonuydu. Radar destekli nişangah sistemi, merminin sıcaklık ve düşüş hızını hesaplayarak isabetli atış yapabiliyor, gerektiğinde tüm kulelerin kontrolünü baş topçu devralabiliyordu.
TEHLİKELİ MOTORLAR
Uçağın kalbinde yer alan Wright R-3350 Duplex Cyclone motorları, aşırı ısınma nedeniyle sık sık yangın riski taşıyordu. 1943’te bir prototipin test uçuşunda çıkan yangın neticesinde uçak Seattle yakınlarına düştü; bu kazada 11 mürettebat ve 20 fabrika işçisi hayatını kaybetti.
ÜLKENİN DÖRT BİR YANINDA FABRİKALAR KURULDU
B-29’un üretimi için Amerikalıların farklı bölgelerinde büyük fabrikalar inşa edildi. Yüz binlerce işçi istihdam edildi ve birçok kişi, ilk defa uçak montajında görev aldı. 1944 yılında General Hap Arnold, Wichita’daki fabrikayı ziyaret ederek iki ay içinde 175 uçak istedi. Ancak bu süre zarfında fabrikadan tek bir B-29 bile üretilemedi.
SAVAŞI BİTİREN UÇAK
Her türlü zorluğa rağmen, B-29 kısa süre içinde gökyüzünde üstünlük sağladı. 1945 yılında Hiroşima ve Nagasaki’ye atılan atom bombalarını taşıyan uçağın, tarihe geçmesini sağladı. Ardından geliştirdiği teknolojiler, savaş sonrası yolcu uçaklarının önünü açarak modern hava ulaşımının temellerini attı.
