Eski Avrupa Birliği (AB) Bakanı ve Büyükelçi Egemen Bağış, bu yıl beşincisi düzenlenen Selanik Metropolitan Zirvesi’nde konuşma yaptı.
Konuşmasında, Zirve’nin gerçekleştirildiği Selanik’in yüzyıllardır farklı kültürler, inançlar ve düşüncelerin kesişim noktası olduğunu ifade eden Bağış, “Selanik, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün de doğum yeridir. Atatürk, vizyoner bir lider olarak ulusumuzu modernleşme ilkeleriyle buluşturmuş ve Batı ile daha yakın bir ilişkiye yönlendirmiştir. Bugünkü konuşmamda ele alacağım Türkiye’nin Avrupa kurumlarıyla etkileşimi, yalnızca güncel siyasi bir hedef değil, Cumhuriyetimizin temel vizyonunun bir devamıdır.” şeklinde konuştu.
Bağış, Avrupa’nın şu an bir dönüm noktasında bulunduğunu vurgulayarak, geçmişte kesin görünen ekonomik ve siyasi yaklaşımların belirsizlik içinde olduğunu ve dünyayı etkileyen üç önemli olayın yaşandığını ifade etti.
Söz konusu olayları; “Ukrayna’daki savaş, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun Gazze’de yürüttüğü trajik ve insanlık dışı soykırım girişimi ve Suriye’deki rejim değişikliğinin olumsuz sonuçları” olarak sıralayan Bağış, bu olayların Avrupa Birliği’nin dışarıya etki kapasitesini ve iç birliğini koruma yeteneğini test ettiğini belirtti.
Ukrayna’daki savaşın, Avrupa’nın Rus enerjisine olan bağımlılığını ortaya koyduğunu ve savunma sanayisindeki zayıflıkları gözler önüne serdiğini kaydeden Bağış, “Gazze’deki soykırım, dış politikadaki bölünmelerin derin ahlaki zafiyetlerini ifşa ederken, Suriye’deki durum ise mülteci akınları ve güvenlik sorunları yaratmaya devam etmektedir.” dedi.
– “STRATEJİK ÖZERKLİK BİR SLOGAN DEĞİL, HAYATTA KALMA STRATEJİSİDİR”
Bu krizlerin, Avrupa güvenliğine yönelik yenilenmiş bir vizyonun gerekliliğini vurguladığını dile getiren Bağış, “Bu vizyon, Avrupa Birliği ile AB dışındaki müttefikler arasındaki boşluğu kapatmalı ve Avrupa’nın transatlantik ittifaktaki yerini yeniden tanımlamalıdır.” dedi.
Avrupa’nın, kendi içinde belirsizlikler yaşarken dışarıda da bölünmeyi göze alamayacağını belirten Bağış, AB’nin Stratejik Pusula, Rekabetçilik Pusulası, Avrupa Çip Yasası, REPowerEU, Küresel Geçit Stratejisi ve ReArm Euro Planı gibi projelerle bu duruma uyum sağlamaya çalıştığını ifade etti.
Avrupa’nın geleceğinin savunma, direnç ve rekabetçilik temelinde şekillendiğini vurgulayan Bağış, “Stratejik özerklik, yalnızca bir slogan değildir; bu, bir hayatta kalma stratejisidir.” ifadelerini kullandı.
– “TÜRKİYE, AB’NİN GÜVENLİK ALANINDA GÜÇLÜ BİR AKTÖR OLMA HEDEFİNİ MEMNUNİYETLE KARŞILAMAKTADIR”
Bağış, konuşmasında AB’nin, Türkiye olmadan stratejik özerkliğe ulaşıp ulaşamayacağı sorusunu da ele aldı ve şu şekilde devam etti:
“Türkiye, AB’nin güvenlik alanında güçlü bir aktör olma hedefine memnuniyetle yanıt vermektedir. Biz katkı sağlamaya hazırız; sadece bir komşu olarak değil, bir NATO müttefiki, stratejik ortak ve aday ülke olarak da.” diye sözlerine ekledi.
Türkiye’nin güçlü ve yenilikçi bir savunma sanayisine sahip olduğunu vurgulayan Bağış, “Türkiye, NATO’nun ikinci büyük ordusuna sahip ve 2025 itibarıyla dünyada 9. sırada. Geçen yıl savunma ihracatımız 7 milyar doları aştı. Dünyada yeni nesil savaş uçağı üretebilen sadece 5 ülkeden biriyiz. ALTAY tankı, MİLGEM fırkateynleri, ANKA ve TB2 insansız hava araçları, KAAN savaş uçağı gibi platformlarımız var. Bunlar sadece ulusal varlıklarımız değil, aynı zamanda potansiyel Avrupa varlıklarıdır.” açıklamasında bulundu.
Bu nedenlerden ötürü Türkiye’nin Avrupa için Güvenlik Eylemi (SAFE) girişimine katılımının kaçınılmaz olduğunu ifade eden Bağış, “SAFE kapsamındaki ortak tedarik projelerine katılma konusunda zaten hazır olduğumuzu belirttik. Bizim kadar güçlü bir savunma sanayisine sahipken, Türkiye’yi göz ardı etmek, Avrupa’nın değerli bir müttefikini kaybetme riskiyle karşı karşıya kalması demektir.” dedi.
– “TÜRKİYE’Yİ DIŞLAYAN BİR AVRUPA, KENDİ GÜVENLİĞİNİ VE GELECEĞİNİ DIŞLAMAKTADIR”
Bağış, bazı AB üye ülkelerinin bu tür işbirliklerini engellemeye devam ettiğine dikkat çekerek, bunun Avrupa güvenlik çıkarları açısından olumsuz sonuçlar doğuracağını söyledi.
Türkiye’yi dışlamanın, Avrupa’nın savunma ekosistemini zayıflatacağına dikkat çeken Bağış, “Tarih, Türkiye’nin çoğu zaman Avrupa’nın ilk savunma hattı olduğunu göstermektedir. Bugün, Soğuk Savaş döneminde olduğu gibi aniden Avrupa’nın yardımına koşmamız gerekebilir. Türkiye’yi dışlayan bir Avrupa, kendi güvenliğini ve geleceğini dışlamaktadır.” diye ekledi.
Türkiye ve AB arasındaki ilişkilerin yalnızca güvenlikle sınırlı olmadığını, ticaret alanında da önemli ortaklıkların bulunduğunu belirten Bağış, “Türkiye olmadan Avrupa’nın enerji güvenliği haritası tam anlamıyla eksiktir.” ifadesini kullandı.
Türkiye’nin Avrupa güvenliğine stratejik katkılar yapmasının beklenildiği ancak alınan kararların dışında tutulmasının gerçekçi olmadığını vurgulayan Bağış, Türkiye’nin AB güvenlik ve savunma girişimlerine uyumunun ancak katılım sürecinin yeniden ivme kazanmasıyla sürdürülebilir olabileceğini belirtti. “Türkiye, Avrupa’nın komşusu değil; Türkiye, Avrupa’dır ve Avrupa’nın geleceğidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Konuşmasının ardından yöneltilen sorulara da yanıt veren Bağış, Türkiye’nin Batı’nın en doğusuyla Doğu’nun en batısında stratejik bir konumda bulunduğunu vurguladı.
Türkiye’nin ülkeler, kıtalar, enerji kaynakları ve arz-talep arasında köprü görevi gördüğünü belirten Bağış, “Eğer Avrupa bunun avantajından nasıl faydalanacağını bilirse, Türkiye her zaman bir barış elçisi olabilir. Hep de böyle olmuştur.” dedi.
