TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali çerçevesinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen Nükleer Enerji Teknolojileri Tasarım Yarışması’nın final etkinliği İstanbul’da gerçekleştirildi.
Etkinlikte Türkiye Enerji, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumu’nun (TENMAK) yöneticisi Alparslan Bayraktar, nükleer enerji ile ilgili hedeflerinin yanı sıra Türkiye’nin enerji bağımsızlığına dair vizyonunu paylaştı.
Bayraktar, Türkiye’nin artan enerji talebine dikkat çekerek, “Türkiye, sürekli artan enerji talebine sahip bir ülke ve küresel trendlere bakıldığında elektrikleşme süreci büyük bir hızla devam ediyor.” ifadelerini kullandı.
Dünyada yaklaşık 600 milyon insanın hala elektriğe erişimi olmadığını belirten Bayraktar, “Elektrik talebinin hızla artmakta olduğu bir gerçek. Özellikle yapay zeka alanındaki ihtiyacın artışıyla birlikte, 2030 yıllarında yaklaşık 945 teravatsaat ek güce ihtiyaç duyulacak. Yani, dünya sadece yapay zeka için bir Fransa ve bir Almanya büyüklüğünde elektrik üretmelidir.” dedi.
Bayraktar, iklim değişikliğiyle mücadelede temiz enerji kaynaklarının önemine vurgu yaparak, “Atmosfere ekleyeceğimiz emisyon düzeyinin kalmadığını göz önünde bulundurmalıyız. Yenilenebilir enerji kaynakları ve enerji verimliliğinde büyük bir atılımın desteklenmesi gerekmektedir.” şeklinde konuştu.
Ayrıca, arz güvenliğinin kritik bir mesele olduğunu vurgulayan Bayraktar, artan enerji talebiyle birlikte kesintisiz, kaliteli ve uygun maliyetli enerji sunulması gerektiğini ifade etti.
Türkiye’nin bu süreçte benzer bir yol izlediğini belirten Bayraktar, son 20 yılda enerji talebinin üç katına çıktığını anlattı. Nüfus artışının yavaş ilerlediğine fakat Türkiye’nin sanayisi ve şehirleşmesinin büyümekte olduğuna işaret etti. Bu durumun, elektrik talebini artırmaya devam edeceğini açıkladı.
“Bu iş, bizim için milli güvenliğin ayrılmaz bir parçası”
Bayraktar, Türkiye’de elektrik talebinin 2035 yılı itibarıyla yıllık ortalama yüzde 3,5 artış göstereceği tahmininde bulunarak, “2035-2055 döneminde ise her yıl yüzde 5’lerin üzerinde bir büyüme bekliyoruz.” dedi.
Türkiye’nin mevcut enerji durumunu değerlendiren Bayraktar, “Kullandığımız primer enerjinin ikisi maalesef dışarıdan ithal ediliyor ve bu durum ekonomimiz için büyük bir sorun teşkil ediyor çünkü Türkiye her yıl 70 ila 90 milyar dolara enerji ithalatı yapıyor.” şeklinde konuştu.
Bayraktar, bu talebin nasıl karşılanacağına ve dışa bağımlılığın azaltılması gerektiğine dikkat çekerek, “Enerjide bağımsızlık sağlandığında ekonomik bağımsızlık da elde etmiş olacağız. Bu, milli güvenliğimiz için hayati bir konudur.” dedi.
Etkinlikte Bayraktar, TEKNOFEST çatısı altında gerçekleştirilen organizasyonun önemine değindi. Türkiye’nin enerjiyi verimli kullanabilmesi, yenilenebilir kaynakları sisteme entegre etmesi ve fosil yakıtlara bağımlılığı azaltması sürecinde nükleer enerjinin vazgeçilmez bir rol oynadığını belirtti.
Nükleer enerjinin dışa bağımlılığı azaltma ve karbon emisyonlarını düşürme açısından kritik olduğunu vurgulayan Bayraktar, 2023 Dubai’de yapılan bir deklarasyonun, 2050 yılı itibarıyla mevcut nükleer gücün üç katına çıkarılması hedefini de hatırlattı.
Bayraktar, İkinci Dünya Savaşı sonrası nükleer serüvenin “altın çağ” dönemine girdiğini belirterek, Türkiye’nin 2010 yılından bu yana, özellikle son 15 yılda önemli aşamalar kaydettiğini ifade etti. Akkuyu Nükleer Güç Santrali’nin öncülüğünde başlatılan sürecin Türk öğrencilerinin yurt dışında öğrenim görmesi gibi çeşitli eğitim imkanları sunduğunu açıkladı.
Türkiye’nin en az 15 bin megavatlık konvansiyonel nükleer güce ulaşması gerektiğini belirten Bayraktar, “Akkuyu, Sinop ve Trakya’da en az 12 büyük ve küçük nükleer reaktöre sahip olmalıyız.” dedi.
Bu kapasitenin yanı sıra, enerji vizyonlarına uygun olarak en az 5 bin megavatlık küçük modüler reaktörlere (SMR) ihtiyaç olduğunu ifade eden Bayraktar, SMR teknolojisinin millileştirilmesi için TEKNOFEST yarışmalarının büyük bir katkı sağlayacağını dile getirdi.
Bayraktar, geçen yıl Adana’da başlayan yarışmanın, bu yıl Küçükçekmece Yerleşkesi’nde yapılmasının özel bir anlam taşıdığını belirterek, “Çünkü Çekmece, Türkiye’de nükleerin doğuş yeri. Bu yere dönüş, yeni bir başlangıcın habercisi olabilir.” ifadelerini kullandı. “Bu 5 bin megavatlık SMR ile enerji ihtiyaçlarının karşılanması, ülkemizi yeni bir seviyeye taşıyacak bir çabanın içinde olmaktayız.” şeklinde konuştu.
