Dünya genelindeki tarifelerin yarattığı ekonomik endişeler, merkez bankalarının politika alanında daraltıcı bir etki yaratmaya devam ediyor. ABD’nin korumacı politikaları, ülkelerin enflasyon hedeflerine ulaşmalarını zorlaştırırken, istihdam konusundaki belirsizlikler de gün yüzüne çıkıyor.
Dün gerçekleştirilen toplantıda, ABD Merkez Bankası (Fed) beklentilere uygun şekilde politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 4-4,25 aralığına düşürdü. Fed Başkanı Powell’ın, enflasyon ve istihdam üzerindeki risklerin hala geçerli olduğuna dair vurgusu, piyasalardaki risk iştahını olumsuz etkiledi.
Fed, aynı zamanda ekonomik projeksiyonlarını da paylaştı. Federal fon oranına dair tahminini yıl sonu için yüzde 3,6’ya çekerken, 2025’te daha fazla faiz indirimi olabileceğine dair ipuçları verdi.
Fed, Aralık 2024’ten sonra ilk faiz indirimini gerçekleştirdi
Fed Başkanı Powell, basın toplantısında istihdama yönelik aşağı yönlü risklerin artışı ile risk dengesinin değiştiğini belirterek, buna bağlı olarak daha nötr bir politika duruşuna geçmenin uygun olduğunu ifade etti. Powell, “Kısa vadede enflasyon riskleri yukarı yönlü, istihdam riskleri ise aşağı yönlü, bu gerçekten zor bir durum.” şeklinde konuştu.
Powell, 50 baz puanlık bir indirim için yeterli destek olmadığına da dikkat çekti. İş gücü piyasasındaki zayıflamanın kendi kendine daha fazla zarar görmesini istemediklerini ifade etti.
Fed, Aralık 2024’ten bu yana ilk kez faiz indirimine gitmiş oldu.
ABD’deki son veriler, tüketici fiyatları artışında hızlandığını ve iş gücü piyasasında zayıflama yaşandığını gösterdi. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE), ağustosta aylık olarak yüzde 0,4 ve yıllık olarak yüzde 2,9 artış kaydetmişti.
ABD’de tarım dışı istihdam, ağustosta 22 bin kişilik artışla beklentilerin gerisinde kalırken işsizlik oranı yüzde 4,2’den yüzde 4,3’e yükseldi.
Toplantıda yalnızca Stephen Miran, Fed Yönetim Kurulu’na ABD Başkanı Donald Trump tarafından atanan ve 50 baz puanlık faiz indirimini destekleyen tek kişi oldu.
Dolar endeksi, son 3,5 yılın en düşük seviyesine geriledi
Fed’in faiz oranları üzerindeki ek gevşeme beklentileri, tahvil piyasası ve altın fiyatları üzerinde etkili oldu, dolayısıyla dolar endeksinde bir düşüş yaşandı. Yetersiz talep nedeniyle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi güne yüzde 3,99 seviyesinden başlarken, gün içerisinde yüzde 4,07 seviyesine çıktı.
Dolar endeksi, Fed’in faiz kararını açıkladıktan sonra 96,2 seviyesine inerek Şubat 2022’den bu yana en düşük seviyesini gördü. Şu an ise yüzde 0,2 artışla 97,2 seviyesindedir.
Küresel belirsizlikler, merkez bankalarının alımları ve Fed’den gelen faiz indirimi beklentileri, altın fiyatlarının tarihi zirvelere ulaşmasını sağladı. Dün altının ons fiyatı, faiz kararını takiben 3,707,65 dolara ulaştıktan sonra, oluşan satışlarla 3,660 dolara düştü. Aynı zamanda şu an yüzde 0,1 düşüşle 3,656 dolardan işlem görüyor.
Brent petrolün varil fiyatı ise yüzde 0,1 düşüşle 67,5 dolarda işlem görüyor.
New York Borsası’nda S&P 500 endeksi yüzde 0,10, Nasdaq endeksi yüzde 0,33 değer kaybederken, Dow Jones endeksi de yüzde 0,57 oranında yükseliş yaşadı. Ayrıca, ABD’deki endeks vadeli kontratlar yeni güne pozitif bir seyirle start verdi.
Avrupa borsaları karışık bir görünüm sergiledi
Avrupa borsalarında dün karışık bir seyir hakim olurken, gözler İngiltere Merkez Bankası’nın (BoE) faiz kararına çevrildi.
Analistler, İngiltere’de temmuz ayında enflasyonun yıllık yüzde 3,8 ile son 18 ayın zirvesine çıkması dolayısıyla BoE’nin politika faizini sabit tutmasının beklendiğini ifade etti. Ağustos ayında ise yıllık enflasyonun yine yüzde 3,8 düzeyinde kaldığı gözlemlenmiştir.
Dün ayrıca, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde, Stanford Üniversitesi Hoover Enstitüsü ile ortaklaşa düzenlenen 10. ECB Yıllık Araştırma Konferansı’nın açılışında yaptığı konuşmada, Avrupa’nın Avrupa Komisyonu önderliğinde iddialı bir sadeleştirme gündemi izlediğini belirtti. Lagarde, “Sadeleştirme, verimlilik ve etkinlik açısından düzenleme çerçevelerinin korunması anlamına gelir,” dedi.
Lagarde, bugün Fransa’nın Marsilya kentinde düzenlenen 1. Küresel Kadın Liderliği Zirvesi’nin açılış oturumuna video mesajla katılacak.
İngiltere Kralı 3. Charles, İngiltere’ye iki günlük resmi ziyarette bulunan ABD Başkanı Donald Trump onuruna Windsor Kalesi’ndeki akşam yemeğinde bir konuşma yaptı. Kral Charles, iki ülke arasındaki ilişkilerin uzun yıllar boyunca güvenli ve güçlü olmasına vurgu yaparak, “Bugün Washington ve Kral George’un gerçekleştiremeyeceği şekilde ilişkilerimizi kutluyoruz,” dedi.
Bölgedeki veriler, Euro Bölgesi’nde enflasyonun geçen yılın aynı ayına göre ağustosta yüzde 2 arttığını gösterdikten sonra Avrupa Birliği (AB) Komisyonu, üye ülkelere İsrail mallarına uygulanan ticari imtiyazların askıya alınmasını ve İsrail yetkililerine yaptırımlar getirilmesini önerdi.
Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), yoksul ülkelerin teknolojik anlamda gelişimlerini sürdürmesi halinde yapay zekanın 2040 yılına kadar küresel ticaretin değerini yüzde 37 artırabileceğini açıkladı.
Dün İngiltere’de FTSE 100 endeksi yüzde 0,14, Almanya’da DAX 40 yüzde 0,13 yükselirken, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 1,29 ve Fransa’da CAC 40 endeksi de yüzde 0,4 düşüş kaydetti. Avrupa’daki endeks vadeli kontratlar karışık bir görünümle başladı.
Asya borsaları, Hong Kong hariç, pozitif bir seyir izledi
Asya borsalarında çoğunlukla alış ağırlıklı bir görünüm gözlemlenirken, Hong Kong, Fed’in faiz oranını 25 baz puan indirmesi sonrası dolara bağlı kur rejimi nedeniyle gösterge faizinde benzer bir oranla kesintiye gitti.
Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) yarın açıklayacağı para politikası kararları yatırımcılar tarafından özellikle beklenirken, Japonya’da siyasi belirsizlikler BoJ’un faiz oranında bir değişiklik yapmayacağı öngörüsünü doğurdu.
Bu bağlamda, kapanışa yaklaşırken Japonya’da Nikkei 225 endeksi yüzde 1,5, Güney Kore’nin Kospi endeksi yüzde 1,2 ve Çin’in Şanghay bileşik endeksi de yüzde 0,5 değer kazandı. Ancak Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 0,1 düştü.
Yurt içinde TCMB PPK toplantı özeti izlenecek
Dün Borsa İstanbul, satış ağırlıklı bir seyir izleyerek BIST 100 endeksini yüzde 0,15 kayıpla 11,165,85 puandan kapattı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontratlar ise normal seans kapanışına göre yüzde 0,07 arttı.
Yurt içinde bugün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özeti ilgiyle takip edilecektir.
Ayrıca, TCMB, POS komisyon oranları uygulamasında yaptığı düzenleme ile kartlı alışverişlerde üye iş yerlerine uygulanan yüzde 3,56’lık komisyon oranını kredi kartı ve banka kartları için ayırdı. Kredi kartı işlemlerinde mevcut oran değişmiyorken, banka kartlarıyla gerçekleştirilen işlemlerdeki azami komisyon oranı yüzde 1,04’e indirilmiştir. Üye iş yerinin blokeli çalışmayı tercih etmesi hâlinde 40 günlük azami bloke gün sayısı banka kartları için 15 gün olarak belirlendi.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 artışla 41,2690’dan kapanırken, bankalararası piyasanın açılışında bu rakamın öncesinde yüzde 0,1 artışla 41,3230’dan işlem görmektedir.
Analistler, bugün içerde kısa vadeli dış borç istatistikleri, haftalık para ve banka verileri gibi önemli verilerin yanı sıra ABD’de haftalık işsizlik maaşı başvuruları, Philadelphia Fed İmalat Sanayi Endeksi ve öncü endeksi de izleneceğini dile getirdi. Teknik açıdan BIST 100 endeksi için destek seviyelerinin 11,100 ve 11,000, direnç seviyelerinin ise 11,300 ve 11,400 puan olarak belirlendiğini kaydetti.
