Osmanlı İmparatorluğu’nun Sultan 2. Abdülhamid döneminde başlatılan Hicaz Demiryolu projesi, üzerinden 125 yıl geçtikten sonra yeniden hayata geçiriliyor. 1900 yılında İstanbul’dan Mekke ve Medine’ye sağlıklı ve hızlı ulaşım sağlamak amacıyla inşasına başlanan demiryolu, 1908 yılında faaliyete geçmişti. Şimdi ise Suriye, Türkiye ve Ürdün arasında imzalanan protokollerle birlikte hattın tekrar inşası gerçekleştirilecek. İstanbul’dan başlayan hat, Suriye’nin Şam ve Ürdün’ün Amman şehirlerinden geçerek Medine’ye ulaşmayı amaçlıyor. Bu proje ile hem hacı adaylarının ulaşımı ucuzlayacak hem de ticari ilişkilerin güçlenmesi hedefleniyor.
Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları (TCDD), Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı bünyesinde Ürdün ve Şam demiryolu heyetleriyle Hicaz Demiryolu Hattı’nın yeniden inşa edilmesi için protokol imzaladı. Sabah’ın haberine göre, Osmanlı’nın vizyonunu yansıtan bu hat, 125 yıl önceki orijinal rotasında yeniden hayata geçirilecek.
İSTANBUL’DAN MEDİNE’YE
Birinci Dünya Savaşı sırasında Arap isyanı ve İngilizlerin bölgedeki müdahale girişimleri nedeniyle sık sık sabotajlara uğrayan Hicaz Demiryolu Hattı, bazı Arap kabilelerinin İngilizlerin vaadiyle rayları söktürmesi sonucu işlevini kaybetti. Bu olayların ardından Osmanlı İmparatorluğu bölgeden çekilmek zorunda kaldı. İngilizlerin yönlendirmeleriyle rayları sökme konusunda iş birliği yapan bazı kabile üyeleri, daha sonra ihanetleri nedeniyle bölgedeki halk tarafından cezalandırıldı. Hattın izleri günümüzde hala Ürdün ve Suudi Arabistan’da görülebilmektedir.
SUUDİ ARABİSTAN İLE AYRI PROTOKOL İMZALANACAK
Hicaz Demiryolu’nun inşasına 1 Eylül 1900’de, Sultan Abdülhamid’in tahta çıkışının 25. yıldönümünde başlanmıştı. 2025 Eylül ayı itibariyle Türkiye, Ürdün ve Suriye arasında yeni protokollerin imzalanması planlanıyor. Türkiye’nin sahip olduğu yüksek hızlı tren teknolojisi ile mevcut konvansiyonel hatların projeye dahil edilmesi yönünde çalışmalar sürdürülüyor. İstanbul’dan Mekke’ye kadar uzanacak toplam 3 bin 200 kilometrelik hattın ilk aşamasında yaklaşık 1700 kilometrelik altyapının inşa edilmesinin planlandığı belirtiliyor. Ayrıca, Medine’ye ulaşacak kısmın inşası için Suudi Arabistan ile ayrı bir protokol imzalanması da gündemde. Hattın inşaatına 2026 yılında başlanması bekleniyor.
ABDÜLHAMİD HAN’DAN İNCE DÜŞÜNCE
Proje, Sultan 2. Abdülhamid’in 1900 yılındaki direktifiyle başlamıştı. Medine-i Münevvere’ye ulaşım konusunda özel bir özen göstererek, Hz. Muhammed’in (SAV) kabrinin bulunduğu bölgedeki huzuru sağlamak amacıyla rayların sesinin rahatsızlık vermemesi için “Rayların sesinden Ruh-u Resulullah rahatsız olmasın. Medine üzerindeki tüm raylara gül kokulu keçeler döşeyin” şeklinde talimat verdi. Bu direktif doğrultusunda rayların altına keçe döşenmesi sağlandı.
İNANÇ VE TİCARET İÇİN ÖNEMLİ BİR ROTA OLACAK
Sultan Abdülhamid döneminde tamamlanan 1464 kilometrelik Şam-Medine hattı, 450 kilometrelik Medine-Mekke bölümünün bedevi saldırıları ve emperyalist müdahaleler nedeniyle hayata geçirilemedi. Bugün koşulların uygun olmasıyla birlikte, Amman’dan Medine ve Mekke’ye kadar uzanacak hattın, Türkiye, Suriye ve Ürdün’deki hacı adaylarının ulaşımını kolaylaştırması ve ticari faaliyetlerin artmasına katkı sağlaması beklenmektedir.
