Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, New York’ta gerçekleştirilen Birleşmiş Milletler 80. Genel Kurulu ve ABD Başkanı Donald Trump’ın davetiyle Washington’daki temaslarının ardından Türkiye’ye döndü.
Erdoğan, ABD ziyaretinin ardından uçaktaki gazetecilere yaptığı açıklamalarda, Birleşmiş Milletler üyesi birçok devlet ve hükümet başkanının katıldığı Genel Kurul görüşmelerinde Türkiye’nin güçlü bir katılım gerçekleştirdiğini ifade etti.
“Filistin’i tanıyan ülke sayısı 150’nin üzerine çıktı”
Bu yılki genel kurulun Gazze’deki soykırım ve genel olarak Filistin meselesi açısından önemli olduğunu vurgulayan Erdoğan, “Bu yıl yapılan toplantıya Gazze’deki soykırım ifade ediliyor. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi üyesi Birleşik Krallık ve Fransa’nın da aralarında bulunduğu 10 Batılı ülke, Filistin’i tanıdığını bildirdi. Bu tür tanıma kararları tarihi öneme sahiptir. Bu başarıda, tarihsel duruşlarıyla destek veren ülkelerin diplomatik çabalarının büyük etkisi oldu. Filistin’i tanıyan ülke sayısı 150’nin üzerine çıkmıştır.” dedi.
“İsrail bu çabaları boğmayı amaçlamaktadır”
Erdoğan, iki devletli çözüme verilen desteğin önemini vurgularken, “Ancak bu desteğin sahada etkili olabilmesi için uluslararası topun kararlılıkla hareket etmesi ve önlemler alması gerekmektedir. İsrail, izlediği işgal politikaları ile bu çabaları engellemeyi hedefliyor. Hem Genel Kurul’a hitabımda hem de Trump’la yaptığımız görüşmede bu konuya özel olarak dikkat çektim. Bu alandaki çabalarımıza devam edeceğiz.” şeklinde konuştu.
Erdoğan, Genel Kurul’da Türkiye için öncelik taşıyan konuları ele alma fırsatı bulduğunu ifade ederken, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin meşru hakları, Suriye, Ukrayna-Rusya Savaşı ve bölgede barış için gösterilen çabaları gündeme getirdiğini belirtti.
Birleşmiş Milletler’deki görüşmeleri öncesinde Türk-Amerikan Toplumu temsilcileriyle bir araya geldiğini de dile getiren Erdoğan, Türk ve Amerikan iş dünyasından önde gelen temsilcileriyle de görüşmeler yaptığını aktardı.
“Çok sayıda ülkeden muhataplarımla görüşmelerimiz oldu”
Ziyareti süresince Suriye, Libya, Kuveyt, Endonezya, Fransa, Kanada ve Vietnam gibi birçok ülkeden muhataplarıyla görüşme fırsatı bulduğunu belirten Erdoğan, heyetinde bulunan bakan ve milletvekillerinin de çeşitli toplantılara katıldığını, ikili görüşmeler yaptıklarını ifade etti.
“Ticareti kolaylaştırıcı adımlar hakkında görüş alışverişinde bulunduk”
Erdoğan, ziyaretinin ikinci bölümünde Donald Trump ile kapsamlı bir görüşme gerçekleştirdiğini ve birçok konuyu değerlendiğini aktardı.
Ticaret ve yatırım ilişkilerini geliştirmek amacıyla atılacak adımları değerlendirdiklerini belirten Erdoğan, “100 milyar dolarlık ticaret hacmi hedefimize ulaşmak için gümrük vergilerinin gözden geçirilmesi gibi ticareti kolaylaştırıcı adımlar hakkında fikir alışverişinde bulunduk.” dedi.
Savunma iş birliği konusunun da görüşmelerin önemli bir bölümünü oluşturduğunu kaydeden Erdoğan, Gazze’deki insanlık dramına ilişkin atılabilecek adımlara dair detaylı bir değerlendirme yapıldığını söyledi. Suriye’nin istikrarı ve Ortadoğu’da barış ortamının sağlanması için kapsamlı bir fikir alışverişinin de gerçekleştiğini aktardı.
Erdoğan, genel değerlendirmelerin ardından gazetecilerin sorularını yanıtladı.
SORU-CEVAP
“Atılan çamurlarla kirletilemeyecek kadar güzel bir ziyaretti”
Beyaz Saray’da Trump ve heyeti tarafından iyi karşılandıklarını ifade eden Erdoğan, “Washington’dan memnun ayrılıyoruz. Atılan çamurlarla kirletilemeyecek bir ziyaret gerçekleştirdik. Sayın Başkan’la samimi ve verimli bir atmosferde görüşmelerimizi yaptık. İlişkilerimiz geçmişten bu yana çok iyi. Bu durum Türk-Amerikan ilişkilerine olumlu yansıyacaktır.” diye belirtti.
“Biz dostlarımızla açık, net ve ilkeli bir dil kullanıyoruz. Sayın Trump da açık konuşmayı seven bir siyasetçi. Amerika ile ilişkilerimizi karşılıklı saygı temelinde şekillendiriyoruz. Tek bir görüşmeyle tüm meseleler çözülemez, ancak bu temas birçok konuda anlamlı bir ilerleme sağladı. İki ülkenin ticaret hacmi ve potansiyeli göz önünde. 100 milyar dolarlık hedefimiz var ve bu irade liderler olarak bizde mevcut.” dedi.
“Trump’ın küresel barış vizyonunu ben de destekliyorum”
Görüşmelerde ticaret, yatırımlar, Gazze’deki durumu ve Suriye konularını konuşulduğunu belirten Erdoğan, “Sayın Trump’ın küresel barış vizyonunu destekliyorum. Akan kanın durması için iki taraf arasında bir mutabakat sağlanabilir. Yemekte de bu konuları değerlendirdik.” şeklinde konuştu.
“Trump da mevcut durumun böyle devam edemeyeceğinin farkında”
Trump ve bölgedeki diğer ülke liderleriyle yapılan toplantıların verimli geçtiğini söyleyen Erdoğan, “Gazze’deki katliamların sona ermesi konusundaki iradeyi ortaya koymamız son derece önemliydi. Trump, çatışmaların durmasına olan ihtiyacı vurguladı. Biz de ateşkes ve kalıcı barış konularında çözüm yöntemlerimizi ifade ettik.” dedi.
Beyaz Saray’daki görüşmelerin New York’taki toplantının uzantısı niteliğinde olduğunu ifade eden Erdoğan, iki devletli çözümün bölgede kalıcı barış sağlayacağını dile getirdi. Trump’ın da mevcut durumun sürdürülemeyeceğini kabul ettiğini bildirdi.
“İsrail zulmüyle, işlediği insanlık suçlarıyla artık yalnızlaşmaya başladı”
Genel Kurul’da da ifade edildiği üzere, İsrail’in zulmü ve insanlık suçları nedeniyle yalnızlaştığına dikkat çeken Erdoğan, “Sözün bittiği yerde fotoğraflar hislerimize tercümandır. Kayıp çocukların durumu zalimlerin işlediği insanlık suçlarının bir yansımasıdır. Yıkıntılar arasında yemek bulmaya çalışan insanlar, Gazze’nin gerçekliğini ortaya koyuyor.” dedi.
“Bu katliama imza atanlar hesap verecek”
Erdoğan, “İki devletli çözüm” çağrısında bulunanların artık kendileriyle aynı safta bulunduklarını ifade ederek, Gazze ve Kudüs için mücadelelerini sürdürdüklerini belirtti. “Bu insanlık suçlarına imza atanlar, hukuk ve tarih önünde hesap verecekler. O gün geldiğinde Gazze, Filistin’in toprakları olacaktır.” diye ekledi.
“Artık, diplomatik olarak tanımanın da gerekleri yapılmalı”
Tanıma kararlarının önemli olduğunu vurgulayan Erdoğan, “Zulme karşı tarafsız kalmak, zalimleri cesaretlendirir. Bunun için uluslararası baskının artırılması gerekmektedir. Filistin’i tanıyan ülkelerin, adalet ve vicdan adına daha fazla hareket etmesi elzem.” dedi.
“Türkiye ve Mısır bölgemizin iki önemli ülkesi”
Libya’da sağlanan barışın bölge için umut kaynağı olduğunu belirten Erdoğan, Mısır ile kurulan iyi ilişkilerin de önemli olduğunu ifade etti. “Türkiye, kimsenin toprak bütünlüğüne göz dikmiyor ve kendi haklarını korumaya kararlıdır. Akdeniz’deki kaynaklarda da paylaşımcı bir yaklaşım sergiliyoruz.” şeklinde konuştu.
“1-2 yıl içerisinde uçak gemimizi bitireceğiz”
Uçak gemisi projesine ilişkin olarak Erdoğan, deniz kuvvetleri komutanının sorumluluğunda olduğunu belirterek, “Herhalde 1-2 yıl içerisinde inşallah gemimizi bitireceğiz.” dedi.
“Kıbrıs Türkü Ada’da azınlık olmayı asla kabul etmeyecektir”
Kıbrıs konusunun net olduğunu belirten Erdoğan, federasyonun artık kapandığını vurguladı. “Kıbrıs Türkü, Ada’da azınlık olmayı kabul etmez. Tek gerçekçi çözüm, Ada’daki iki ayrı devletin varlığının kabulüdür.” dedi.
“İç cephemiz güçlü olursa dışarıda kimse bize diz çöktüremez”
Erdoğan, iç cephe vurgusunun birlik ve beraberliği güçlendirmek adına önemli olduğunu belirtti. “İç cephemiz güçlendikçe, dışarıdan gelebilecek hiçbir tehdit karşısında diz çökme durumu söz konusu olmayacak.” ifadelerini kullandı.
