Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), ilk defa “Yapay Zeka İstatistikleri, 2025” bültenini yayımladı.
Yayımlanan verilere göre, Türkiye’de yapay zeka teknolojilerini kullandığını beyan eden girişimlerin oranı, 2021 yılında yüzde 2,7 iken 2025 yılına kadar bu oran yüzde 7,5’e çıkması bekleniyor.
Yapay zeka kullanıcıları, çalışan sayısına göre sınıflandırıldığında, 10-49 çalışanı olan girişimlerin yüzde 6,6’sının, 50-249 çalışanı olanların yüzde 9,6’sının ve 250 ve üzeri çalışanı olan girişimlerin yüzde 24,1’inin yapay zeka teknolojilerini kullandığı görülmektedir. 2021’de bu oranlar, sırasıyla yüzde 2,3, yüzde 3,6 ve yüzde 9,6 olarak kaydedilmişti.
Yapay zeka teknolojileri, ekonomik faaliyet gruplarına göre incelendiğinde ise, en fazla kullanım oranı yüzde 47,1 ile “bilgi ve iletişim” alanında faaliyet gösteren girişimlerde gerçekleşti. Bu grubu, yüzde 21,1 ile “finans ve sigorta” ve yüzde 15,2 ile “bilgisayarların ve iletişim araç gereçlerinin onarımı” yapan girişimler izlemektedir.
Girişimler yapay zekayı en çok pazarlama ve satış için kullandı
Yapay zeka kullanan girişimlerin kullanım amaçları değerlendirildiğinde, 2025 yılında girişimlerin yüzde 46,5’inin pazarlama veya satış amacıyla yapay zeka yazılım ya da sistemlerini tercih ettiği saptanmıştır. Bunu, yüzde 41,1 ile üretim veya hizmet süreçleri, yüzde 41 ile Ar-Ge ya da yenilik faaliyetleri ve yüzde 40 ile işletme süreçleri ve yönetim organizasyonu takip etmiştir.
Ayrıca, muhasebe, kontrol veya finans yönetimi için yapay zeka kullanımı yüzde 33,7, bilgi ve iletişim teknolojileri güvenliği için kullanılan yapay zeka oranı ise yüzde 22,6 olarak belirlenmiştir. Lojistik faaliyetler amacıyla yapay zeka kullanımı ise yüzde 13,6 seviyesindedir.
Yapay zeka teknolojisini kullanmadığını ancak gelecekte kullanmayı planladığını belirten girişimlerin oranı bu yıl yüzde 9 olarak kayıtlara geçmiştir. Çalışan sayısı gruplarına bakıldığında, 10-49 çalışanı olan girişimlerde bu oran yüzde 8,4, 50-249 çalışanı olanlarda yüzde 10,4 ve 250 ve üzeri çalışanı olanlarda yüzde 18,2 şeklindedir.
Yapay zeka kullanmayı düşünen girişimlerin kullanmama nedenleri araştırıldığında, en önemli sebep olarak yüzde 74,2 ile uzmanlık eksikliği öne çıkmıştır. Bunu, maliyetlerin yüksekliği yüzde 67,4 ve yapay zeka kullanımında oluşabilecek hukuki belirsizliklerin yanı sıra sorumluluk konularının net olmaması takip etmiştir.
Yapay zekayı gençler daha fazla kullandı
Üretken yapay zeka kullandığını beyan eden bireylerin oranı bu yıl yüzde 19,2 seviyesinde gerçekleşmiştir. Cinsiyet bazında incelendiğinde, erkeklerin yüzde 19,4’ü ve kadınların yüzde 18,8’i yapay zeka kullanmaktadır.
Yapay zeka kullanım oranı yaş grubuna göre değerlendirildiğinde, en yüksek oranın yüzde 39,4 ile 16-24 yaş grubundaki bireylerde olduğu görülmektedir. Bu grubu, yüzde 30 ile 25-34 yaş aralığı ve yüzde 15,5 ile 35-44 yaş grubundaki bireyler takip etmiştir. Yapay zeka kullanım oranının en düşük olduğu yaş grubu ise 65-74 olarak belirlenmiştir.
Eğitim seviyesi arttıkça yapay zeka kullanma oranı yükseliyor
Yapay zeka kullanan bireyler eğitim düzeyine göre değerlendirildiğinde, 2025’te yapay zeka kullanım oranının en fazla yüzde 36,1 ile yükseköğretim mezunlarına ait olduğu görülmüştür. Bunu, yüzde 22,8 ile lise veya mesleki lise mezunları ve yüzde 17,2 ile ilköğretim veya ortaokul mezunları takip etmektedir.
Cinsiyet bazında yapılan incelemelerde, ilkokul mezunları ve okula gitmemiş bireyler arasında erkeklerin, kadınlara göre daha fazla yapay zeka kullandığı, yükseköğretim, ilköğretim veya ortaokul, lise veya mesleki lise mezunları arasında ise kadınların kullanım oranının erkeklerden yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Yapay zeka daha çok “özel amaçlar” için kullanıldı
Yapay zeka kullanan bireylerin yüzde 79,7’si bu teknolojiyi özel amaçlarla, yüzde 33,8’i mesleki amaçlarla ve yüzde 31,4’ü örgün eğitim için kullanmaktadır. Cinsiyete göre bu oranlar incelendiğinde, erkeklerin özel amaçlı kullanımı yüzde 81,9, mesleki amaçlı kullanımı ise yüzde 37,7 olarak kaydedilmiştir. Kadınlarda bu oranlar sırasıyla yüzde 77,4 ve yüzde 29,5 düzeyindedir. Örgün eğitim amaçlı kullanımda ise kadınların oranı yüzde 36,6 ile erkeklerin yüzde 26,7’lik oranının önündedir.
Yapay zeka kullanmayan her 10 kişiden 6’sı ihtiyaç duymadığını belirtti
Yapay zeka kullanmadığını ifade eden bireylerin en yaygın gerekçesi, yüzde 63,3 oranıyla yapay zekaya ihtiyaç duymadıklarını beyan etmeleri olmuştur. Bunu, yüzde 18,7 ile yapay zekanın nasıl kullanılacağını bilmemek, yüzde 12,4 ile yapay zeka varlığından haberdar olmamak ve yüzde 5,5 ile gizlilik, güvenlik veya emniyet endişeleri takip etmiştir.
İlk kez resmi istatistik olarak sunuldu
TÜİK, yapay zeka ile ilgili verileri içeren bültende dikkat çekici bilgilere yer vermiştir. Yapay zeka, insan benzeri düşünme, öğrenme ve karar verme yeteneklerini bilgisayar sistemleri aracılığıyla taklit eden bir teknoloji olarak tanımlanmaktadır.
Günümüzde günlük yaşamda ve iş dünyasında giderek daha fazla yaygınlık kazanan bu teknolojiye ait veriler, söz konusu bültenle birlikte ilk kez resmi istatistik olarak kamuoyuna sunulmuştur. Bülten, “Girişimlerde Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması” ve “Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması” sonuçlarına dayanarak hazırlanmıştır.
Yapay zeka teknolojilerinin girişimlerde ve bireyler arasında nasıl kullanıldığını gözler önüne sermek amacıyla, 10 ve daha fazla çalışanı olan girişimlerde 2021 yılından itibaren her yıl yapay zeka kullanımıyla ilgili veriler elde edilmiştir. Ayrıca, “Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması” ile 16-74 yaş grubundaki bireylerden, ilk kez 2025 yılında üretken yapay zeka kullanımı hakkında bilgi alınmıştır.
Yapay zeka kullanımı, yazılım tabanlı ya da cihazlara entegre sistemler aracılığıyla öngörüler, öneriler veya kararlar üreten teknolojiler olarak tanımlanırken; bireylerde yapay zeka kullanımı, üretken yapay zeka araçlarının bilinçli ve kasıtlı bir şekilde içerik üretme amacıyla kullanılması şeklinde ifade edilmektedir.
