ABD’de federal hükümetin kapanmasına ilişkin süregelen endişelere rağmen, iş gücü piyasasında ortaya çıkan zayıflama işaretleri, Merkez Bankası’nın (Fed) yol haritası üzerindeki “güvercin” beklentileri artırıyor. Bu durum, küresel piyasalarda risk iştahının yüksek seviyelerde kalmasına katkı sağlıyor.
Hükümetin kapalı olmasından dolayı geçtiğimiz hafta Çalışma İstatistikleri Bürosu (BLS), hem haftalık işsizlik maaşı başvuru verilerini hem de eylül ayına dair tarım dışı istihdam rakamlarını açıklamaktan kaçındı.
Analistler, ABD’de özel sektörden gelen istihdam rakamlarının Fed’in faiz indirimlerini pekiştirdiği görüşündeler. Fakat, enflasyon verisinin açıklanmaması, bankanın gelecekteki politikalarına dair belirsizlikler doğurabilir.
Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, düzenlediği basın toplantısında hükümetin kapanmasının ekonomik etkilerinin giderek büyüdüğünü vurguladı. Ayrıca, Demokratlar ve Cumhuriyetçilerin sunduğu geçici bütçe tasarıları, Senato’da yeterli oyu elde edemedi.
Makroekonomik verilere bakıldığında, ABD’de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), eylülde 50 seviyesine düşerek piyasa beklentilerinin altında kaldı. S&P Global’in hizmet sektörü PMI verisi de eylülde, bir önceki aya göre 0,3 puanlık azalış göstererek 54,2’ye geriledi.
Fed yetkililerinin açıklamaları da piyasalarda dikkatle izleniyor. Dallas Fed Başkanı Lorie Logan, faiz oranlarının gerektiğinden fazla düşürülmesi konusunda tedbirli olunması gerektiğini ifade etti.
Fed Başkan Yardımcısı Philip Jefferson ise, bankanın görevini etkili bir şekilde yerine getirmek için gerekli bilgiye sahip olduğunu belirtti. Fed’in bu hafta yayımlayacağı toplantı tutanakları da piyasalarda önemli bir takip noktası olacak.
Altın fiyatları, Fed’in faiz indirim beklentilerinin artması ve federal hükümetin kapanmasının ardından yatırımcıların güvenli liman varlıklara yönelmesiyle birlikte 3,945.1 dolarla yeni bir rekor kırdı. Şu anda altının ons fiyatı, önceki kapanışın yüzde 1,2 üzerinde 3,929 dolar seviyelerinde işlem görüyor.
ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 3 baz puan artışla 4,15 seviyesine ulaştı. Dolar endeksi ise yüzde 0,4 artarak 98,1 seviyesini gördü.
Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC dışı bazı üretici ülkelerden oluşan OPEC+ grubu, kasım ayında günlük üretimi beklenen miktar dahilinde 137 bin varil artırma kararı aldı. Brent petrolün varil fiyatı ise şu an yüzde 1,6 artışla 65,3 dolardan işlem görmekte.
Analistler, 137 bin varilin ılımlı bir artış kararı olduğunu ve bu durumun petrol fiyatlarını destekleyeceğini ifade ediyor.
New York borsasında, cuma günü pozitif bir seyir gözlemlendi. Dow Jones endeksi yüzde 0,51 değer kazanırken, S&P 500 endeksi yatay bir seyir izledi. Nasdaq endeksi ise yüzde 0,28 azalarak kapanış yaptı. ABD’de endeks vadeli kontratlar güne yükselişle başladı.
Avrupa borsalarında Almanya hariç yükseliş görüldü
Avrupa borsalarında cuma günü Almanya dışındaki borsalarda genel olarak olumlu bir seyir izlenirken, bölgede Rusya ile artan gerilim yatırımcıların gündeminde kalmaya devam etti.
Fransa’da, François Bayrou hükümetinin Ulusal Meclis’ten güvenoyu alamayarak düşmesinin ardından 9 Eylül’de başbakan olarak atanan Sebastien Lecornu yeni hükümetini kurdu.
Analistler, bu siyasi gelişmelerin Avrupa borsalarının yönü üzerinde etkili olabileceğini dile getirdiler.
Cuma günü açıklanan verilere göre, Euro Bölgesi’nde Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE), ağustosta bir önceki aya göre yüzde 0,3, geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 0,6 geriledi. Eylülde bileşik Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 51,2 puana, hizmet sektörü PMI ise 51,3’e yükseldi.
Bölgedeki borsalardan İngiltere’nin FTSE 100 endeksi yüzde 0,67, Fransa’nın CAC 40 endeksi yüzde 0,31, İtalya’nın FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,42 değer kazanırken, Almanya’nın DAX 40 endeksi yüzde 0,18 değer kaybetti. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar güne yükselişle başladı.
Asya’da Nikkei 225 endeksi rekor seviyeye ulaştı
Asya’daki gelişmelere yönelik olarak Japonya’da iktidardaki Liberal Demokrat Parti’nin (LDP) yeni liderinin, daha önce çeşitli dönemlerde kabinede görev alan eski Ekonomi Güvenliği Bakanı Takaiçi Sanae olduğu bildirildi.
Parti içi liderlik seçimlerinin ardından iktidar partisinin lideri olan Takaiçi’nin “Japonya’nın yeni başbakanı” olacağı düşünülüyor. Takaiçi’nin Japonya Merkez Bankası’ndan (BOJ) genişleyici para politikasını sürdürmesini isteyebileceği beklentileriyle birlikte, Japonya’da Nikkei 225 endeksi 47,976.98 puanla rekor seviyeye ulaşarak kapanışa yakın yüzde 4,7 değer kazandı.
Analistler, Takaiçi’nin mali genişlemeyi destekleyen bir tutum sergilediğini ve zayıf kur politikası izleyebileceğini belirterek, bu durumun Japonya borsasını daha fazla güçlendirebileceği görüşündeler. Bu gelişmeler, dolar/yen paritesinin 1 Ağustos’tan bu yana ilk kez 150 seviyesinin üzerine çıkmasına yol açtı.
Hong Kong’da ise Hang Seng endeksi kapanışa yakın yüzde 1’in üzerinde değer kaybetti. Asya’da Güney Kore ve Çin’de tatil nedeniyle işlemler gerçekleşmiyor.
VİOP akşam seansında yükseliş gösterdi
Cuma günü Borsa İstanbul’da satış ağırlıklı bir seyir gözlemlenirken, BIST 100 endeksi günü yüzde 2,02 değer kaybederek 10,858.52 puandan kapattı. Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda (VİOP) ise BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontrat, akşam seansında yüzde 0,5 artış gösterdi.
Dolar/TL, cuma günü yüzde 0,2 artışla 41,6888’den kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yatay bir seyirle 41,6900 seviyelerinde işlem görmekte.
Analistler, bugün yurt içinde reel efektif döviz kuru ve fiyat gelişmeleri raporunun yanı sıra, yurt dışında Euro Bölgesi’nde ekim ayı Sentix yatırımcı güven endeksi ve perakende satış verilerinin takip edileceğini belirtti.
Ayrıca, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Christine Lagarde ve İngiltere Merkez Bankası Başkanı Andrew Bailey’nin açıklamalarının da borsa üzerinde etkili olacağı öngörülmekte. Teknik olarak BIST 100 endeksinde 10,750 ve 10,650 seviyelerinin destek, 11,000 ve 11,100 seviyelerinin ise direnç konumunda olduğu ifade ediliyor.
