Gazze’de barış görüşmeleri uzun bir süre tıkanmış haldeydi. 9 Eylül’de İsrail’in Katar’da gerçekleştirdiği suikast girişimi, aylar süren bir çıkmazı aşarak Gazze’de barışın yolunu açtı. İşte bu sürecin tüm detayları…
Gazze’deki saldırıların sona ermesi ve ateşkes sağlanması yönündeki çabalar uzun bir süre boyunca etkili olamadı.
9 Eylül’de, İsrail füzeleri Hamas’ın önemli müzakerecilerinin ateşkes önerisini tartıştığı Katar’daki bir ofisi hedef aldı.
ABD’nin stratejik güvenlik ortağının topraklarında gerçekleşen bu saldırı büyük bir şok yarattı.
DOHA SALDIRISININ ETKİSİ
ABD yönetimi, olayı ancak İsrail’in belirsiz bir uyarısından sonra öğrenebildi.
ABD Başkanı Donald Trump, Ortadoğu özel temsilcisi Steve Witkoff’tan Katar’ı uyarmasını istemişti, ancak bu mesaj geç ulaştı. Bu durum, Trump’ın İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’ya yönelik öfkesine sebep oldu.
Katar, İsrail ile olan tüm temaslarını askıya alarak özür talebinde bulundu.
KATAR BARIŞ İÇİN DEVREYE GİRDİ
Katar Başbakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Washington’a giderek Başkan Yardımcısı JD Vance ve Dışişleri Bakanı Marco Rubio ile temaslar gerçekleştirdi.
Katar, Trump’a BM Genel Kurulu sırasında Arap ve Müslüman liderlerle birlikte Gazze barışı için bir toplantı düzenleme önerisinde bulundu ve Trump bu teklifi hemen kabul etti.
Katar, savaşı sona erdirecek ve Filistin devleti için net bir yol haritası çizecek bir plan talep etti. Mısır ise Filistin Yönetimi’ne rol verilmesini istedi.
Ancak Netanyahu ve danışmanları, Filistin devletine dair ifadeleri belirsiz hale getirerek, İsrail’in çekilme takvimiyle ilgili somut bir madde eklemeyi reddetti. Arap liderleri, son metni inceleyince birçok önerilerinin çıkarıldığını fark etti. Bu olumsuz tabloya rağmen, Trump açıklama zamanını ertelemeyi uygun görmedi.
BEYAZ SARAY’DAKİ AÇIKLAMA
Üç haftalık yoğun diplomatik görüşmelerin akabinde Trump, Beyaz Saray’da Netanyahu ile bir araya geldi. Netanyahu, Trump’ın yanında durarak planı kabul ettiğini ve savaşın sona ermesine hazır olduğunu belirtti.
Trump, Netanyahu ile birlikte Beyaz Saray’da planı açıkladı ve “Ortadoğu’daki uluslardan müthiş bir destek aldım” dedi.
Arap ülkeleri kamuoyundan destek açıklamaları gelse de, İsrail’in çekilmesi ve Filistin devletinin tanınması konusundaki talep ve ısrarlarını sürdürdüler.
Trump, Netanyahu’nun Katar’a yönelik saldırı için özür dilemesini sağladı.
ZORLU GÖRÜŞMELER VE TALEPLER
Geliştirilen 20 maddelik plan, Hamas’ın rehineleri serbest bırakması ve silahsızlanması, İsrail’in birliklerini çekmesi, Arap güvenlik güçlerinin Gazze’de konuşlanması ve Filistinli teknokratların yönetimi devralması gibi uzun zamandır tartışılan unsurları içeriyordu.
Ancak taraflar arasında derin bir güvensizlik hâkim. Hamas, savaşın sona ereceği garantisi olmadan rehineleri bırakmayı istemiyor. İsrail ise Hamas tamamen etkisiz hale getirilmeden çekilmeye istekli değil.
Arap ülkeleri ise Filistin devleti için net bir yol haritası olmadan Gazze’ye asker göndermeye yanaşmıyor.
