İsrail’in Gazze Şeridi’nde başlattığı soykırım savaşı iki yılı geride bıraktı. Filistin topraklarındaki işgal uygulamaları da devam ederken, Mısır’da müzakereler başlatıldı. Peki, Gazze’deki güncel durum nedir?
Filistin halkına yönelik İsrail’in başlattığı soykırım savaşı bugün üçüncü yılına adım atarken, Gazze’de barış için görüşmelerin ikinci gününe geçildi.
İsrail ordusunun Gazze Şeridi’ne 7 Ekim 2023’ten bu yana gerçekleştirdiği saldırılarda, çoğu kadın ve çocuk olmak üzere en az 67 bin 160 Filistinli hayatını kaybetti. Yaralı sayısı ise resmi verilere göre 169 bin 679’a ulaştı.
Bu sayıların daha da yükselmesi beklenirken, müzakere heyetleri, Hamas ve İsrail’i temsil eden temsilcileriyle birlikte Mısır’ın Kahire kentinde, İsrail’in işgali ve savaşının sona ermesi için görüşmeler yapıyor. Toplantılar, ABD’nin arabuluculuğunda, Başkan Donald Trump’ın 20 maddelik Gazze planı çerçevesinde gerçekleşiyor.
Birkaç gün sürecek olan görüşmelere ABD, Katar, Mısır ve Türkiye’den arabulucuların katılması bekleniyor. İlk günün olumlu geçtiği belirtilirken, dolaylı müzakerelerde, İsrail’in bölgeden çekilmesi ve Hamas’ın silahlarından feragat etmesi gibi tartışmalı konular gündeme geldi.
TRUMP: ANLAŞMA ŞANSI ÇOK YÜKSEK ABD, tarafların iki yıldır süren çatışmayı sona erdirmek için daha önce hiç bu kadar yakınlaştıklarını ifade ediyor. Trump, Beyaz Saray’da düzenlediği basın toplantısında “Anlaşmaya varma şansı çok yüksek ve bu kalıcı bir anlaşma olacak” ifadelerini kullandı. Trump’ın planı, Hamas’ın tüm rehineleri serbest bırakmasını, İsrail’in ise Filistinli tutukluları salıvermesini ve Gazze’deki güçlerini belirlenen sınırlarla uyumlu bir takvimde çekmesini öngörüyor. Birleşmiş Milletler, anlaşma sağlanırsa Gazze’deki yardımların hemen faaliyete geçeceğini ve yardım malzemelerinin teslim edileceğini açıkladı. Uluslararası Kızıl Haç, Gazze’de tutulan İsrailli rehineler ile İsrail’de tutulan Filistinlilerin iadesi amacıyla insani yardım arabuluculuğu yapmaya hazır olduğunu duyurdu.
FİLİSTİNLİLER GÖRÜŞMELER İÇİN NE DİYOR? El Cezire’ye konuşan 37 yaşındaki Abdülrahman Ebu Warda, Hamas’ın olumlu yanıt vererek İsrailli esirleri serbest bırakmayı ve Gazze’deki yetkileri devretmeyi kabul etmesi nedeniyle umudunu koruduğunu aktardı. Ancak bazı Filistinliler, İsrail’in Gazze’ye saldırılarına devam etmesi nedeniyle umutsuzluk hissettiklerini belirtiyor. Warda, “Bu, insanların bir çözüm için umutlu olduğunu gösteriyor” dedi. Buna rağmen, 72 yaşındaki Süleyman Bakit ise, “Ne zamandan beri bizim görüşümüz dinleniyor? Bekliyoruz ve izliyoruz. İnsanlar ateşkese dair herhangi bir şey için umutlu olmaktan korkuyorlar, ama yine de bunun için dua ediyoruz” şeklinde konuştu.
7 EKİM 2023’TE NE OLDU?
Filistinli grup Hamas, yıllardır süren İsrail işgali ve saldırılarına karşı 7 Ekim 2023 tarihinde Aksa Tufanı Operasyonu adıyla bir harekât başlattı. Bu saldırılar sırasında 1.200 kişi hayatını kaybetti. Hamas, 251 kişiyi rehin alarak Gazze’ye götürdü ve ardından yoğun bombardımanlar ile İsrail’in soykırım savaşı başladı. İşgal, hem Batı Şeria hem de Gazze’de genişlemeye devam etti. İsrail, bu tarihten itibaren yalnızca bombalarla değil, aynı zamanda özellikle çocukları hedef alan sistematik açlık uygulamalarıyla da Filistinlilere karşı savaş yürütüyor.
TAM ABLUKA NASIL BAŞLADI? Bölgedeki trajedi, görevden alınan eski Savunma Bakanı Yoav Gallant’ın 9 Ekim 2023 tarihinde Gazze Şeridi’nde tam bir abluka uygulanacağını açıklamasıyla başladı. Gazze’ye elektrik, yiyecek ve yakıt sağlanmayacağı bildirildi. Bu açıklamanın üzerinden üç hafta geçmeden, İsrail 27 Ekim 2023’te Gazze’ye kara saldırısı başlattı ve Gazze Şeridi’nin güneyi ile kuzeyini “Netzarim Koridoru” ile ayırarak insani yardımların kuzeye ulaşmasını engelledi. Gazze’ye ulaşan insani yardımlar sınırlı miktarlarda sadece Refah Sınır Kapısı’ndan güney bölgelere gidebildi. Ancak Mayıs 2024’te İsrail’in Refah Sınır Kapısı’nı kapatması sonucu yardım akışı durdu.
RESMİ KITLIK İLAN EDİLDİ Gazze’deki gıda erişimi, 8 Ekim 2023’ten itibaren h逐m devam eden bir düşüşle karşılaştı. İsrail’in abluka uygulamaları artarken, Gazze kentinde resmi kıtlık ilan edildi. Birleşmiş Milletlerin desteklediği Entegre Gıda Güvenliği Aşama Sınıflandırması (IPC), “15 Ağustos 2025 itibarıyla Gazze kentindeki kıtlığın ‘felaket’ olarak bilinen 5. seviyede olduğunun kanıtlarla doğrulandığını” bildirdi. Şimdiye kadar açlık ve yetersiz beslenme nedeniyle 154’ü çocuk olmak üzere 460 Filistinli yaşamını yitirdi.
KÜRESEL SUMUD FİLOSU EYLEMİ
Global Sumud filosu, Gazze’deki Filistin halkına insani yardım taşımak üzere 1 Ekim’de yola çıktı. 45 ülkeden 462 barışçıl aktivist, 42 tekneyle birlikte, İsrail ablukasını kırmak amacıyla Gazze’ye yöneldi. Aktivistler, Gazze’ye yaklaştıklarında, iradeleri dışında kaçırılıp İsrail’e götürüldü. Gemi mürettebatı yasa dışı olarak alıkonuldu. Gemi durdurulduğunda, tüm aktivistlerin dış dünyayla iletişimi kesildi ve bazıları kötü muameleye maruz bırakıldı. Aktivistler, sonraki süreçte İsrail’den sınır dışı edildi. Küresel Sumud Filosunun, Gazze’ye insani yardım taşımak için toplanan en büyük filo olma niteliğine sahip olduğu vurgulandı.
